İş kazasında “Sürekli İş Göremezlik Geliri” bağlanacak hâller

İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan emeklilik mevzuatını içeren yardımlar arasında belirli şartlarla sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması durumu da söz konusudur.

 

SGK sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden SGK sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalılara bağlanmaktadır. Bu yazımızda “Sürekli İş Göremezlik Geliri”ne hak kazanma, gelirin hesaplanması, başlangıcı ve kesilmesi uygulamalarına yer verilmiştir.

İş kazası veya meslek hastalığı neticesinde SGK sağlık kurulunca meslekte kazanma gücünün en az %10 oranında azaldığı tespit edilen sigortalıların kısa vadeli sigortalar servisleri tarafından denetim amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı ile ilgili grup başkanlıklarına ya da denetmenlere gönderilen dosyaları, soruşturma sonucu beklenmeden emeklilik servislerine iletilerek Sürekli İş Göremezlik gelirleri bağlanacak, daha sonra düzenlenen denetim raporlarında olayda sigortalı, işveren ve üçüncü kişilerin sorumluluğunun tespit edilmesi hâlinde, SGK Kanunu doğrultusunda gerekli işlemler yapılmaktadır.

 

İş kazasının Kısa Vadeli Sigortalar Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından tespit edilerek SGK sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü kayıp oranının en az %10 oranında azaldığına karar verilmesi üzerine, sürekli iş göremezlik geliri bağlanan sigortalı ile ilgili kusur oranlarının tespitine ilişkin olarak müfettiş/denetmen tarafından yapılan soruşturma sonucu, meydana gelen olayın/kazanın iş kazası olmadığının anlaşılması hâlinde denetim elemanının raporu esas alınarak gelir başlangıç tarihi itibarıyla kesilmekte ve SGK Kanununa göre yersiz ödeme kapsamında işlem yapılmaktadır. 

Sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için, sigortalının çalıştığı işten ayrılması, iş yerini kapatması veya devretmesi şartı aranmamaktadır. Sigortalıların örneği SGK tarafından hazırlanacak tahsis talep dilekçesini doğrudan SGK’ya vermesi veya posta yoluyla ya da e-Devlet üzerinden göndermesi gerekmektedir.

 

Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında sigortalı sayılanlara, Sürekli İş Göremezlik Geliri bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.

 

Sigortalılık hâllerinden birden fazlasına tabi olan sigortalıların gelir hesabına esas kazançları belirlenirken diğer sigortalılık hâllerine tabi gün ve kazançlarının da dikkate alındığı durumda, 4/1-(a) kapsamında sürekli iş göremezlik geliri bağlanacak sigortalıların 4/1-(b) kapsamında da hizmetlerinin ve bu hizmetlere ilişkin prim ve prime ilişkin borçlarının bulunması ve 4/1-(b) kapsamındaki hizmetlerin günlük kazancın tespitinde;

Sürekli iş göremezlik geliri sigortalının;

Formüllerine göre hesaplanmaktadır. Sigortalının başkasının bakımına muhtaç olması durumunda %70 olan gelir bağlama oranı %100 olarak dikkate alınacak ve Gelir=GK x 30 x SİD formülüne göre hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan gelir, günlük kazanç hesabına giren son takvim ayı itibarıyla hesaplanan gelirdir.

 

Sigortalının son takvim ayı itibarıyla hesaplanan gelirinin gelir başlangıç tarihine kadar arttırılmasında, son takvim ayı ve gelir başlangıç tarihi dikkate alındığından, gelir hesabına esas olan son takvim ayının ait olduğu dönemde gelir/aylıklara yapılmış olan artışlar uygulanmayacaktır. Hem son takvim ayının hem de gelir başlangıç tarihinin ilk altı aylık dönemde olması hâlinde ilk altı aylık döneme ait artış verilmeyecek, son takvim ayının ilk altı aylık dönemden önce, gelir başlangıç tarihinin ilk altı aylık dönemde olması hâlinde ise ilk altı aylık döneme ilişkin artış uygulanacaktır.

İş kazası ve meslek hastalığı olaylarında, gelirin hesabına esas 3 aylık dönemi 2008/Ekim sonrası olan sigortalıların söz konusu 3 aylık dönem içerisinde birden fazla sigortalılık hâline tabi olması durumunda, hizmetleri gelirin hesaplanmasında birleştirilecektir.

 

Sürekli İş Göremezlik Geliri bağlanacak sigortalılardan sigortalılık hâllerinden birden fazlasına tabi olup, gelir hesabına esas kazançları 2008/Ekim sonrasına ait olanların gelir hesabında kazançları belirlenirken diğer sigortalılık haline tabi gün ve kazançları da dikkate alınacaktır. Bu uygulama hem sürekli iş göremezlik geliri ve hem de ölüm geliri hesabında geçerli olacaktır.