Ürdün neden hedefte? İsrail'e destek mi veriyor, İran füzelerini mi engelliyor?
Ortadoğu'da tansiyon her geçen gün yükselirken, gözler İsrail-İran hattındaki gerilimde kilit bir pozisyonda yer alan Ürdün'e çevrildi. Kral 2. Abdullah'ın bölgesel çatışmalara karşı yaptığı itidal çağrılarına rağmen, Ürdün hem İran hem de bazı Arap çevrelerince eleştirilerin odağında.
HABER MERKEZİ—İran, İsrail'in Şam'daki konsolosluk saldırısına cevaben 18 saat sonra füze saldırısı düzenledi. Fettah-2 tipi süpersonik füzeler, 1400 kilometrelik mesafeyi aşarak Tel Aviv’e ulaştı. Saldırılarda İsrail'in hava savunma sistemi “Demir Kubbe” aşıldı ve en az 13 kişi öldü.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, “Çok hüzünlü ve zor bir sabah” açıklamasını yaparken, Başbakan Binyamin Netanyahu İran’a bu sözlerle tepki gösterdi:
“Kadınların, çocukların ve masum sivillerin katledilmesinin bedeli çok ağır olacak ve bu bedel çok yakında ödenecek.”
İran'ın saldırılarında Tel Aviv ve Hayfa’nın hedef alındığı, toplamda 80'e yakın füze fırlatıldığı bildirildi.
ÜRDÜN, İRAN'IN FÜZELERİNİ Mİ ENGELLİYOR?
Karşılıklı saldırıların ardından İsrail’in komşusu Ürdün özellikle sosyal medyada sıkça eleştirildi. Bazı yorumlarda, İran’dan fırlatılan füze ve İHA’ların İsrail’e ulaşmasının Ürdün tarafından engellendiği öne sürüldü.
13 Haziran gecesi Ürdün hava sahasını sivil uçuşlara kapattı. Resmî gerekçe “hava trafiği güvenliği”ydi. Sabah saatlerinde yeniden açılan hava sahası, akşam saldırıların yoğunlaşmasıyla tekrar kapatıldı. Aynı gece, Kraliyet Hava Kuvvetleri bazı füze ve insansız hava araçlarını etkisiz hale getirdiğini duyurdu. Ürdün ordusu, bu müdahalenin sivil can kayıplarını önlemek ve hava sahasını korumak için yapıldığını açıkladı.
Ancak İran ve destekçileri bu tutumu İsrail’e örtülü destek olarak yorumladı.
ÜRDÜN KENDİSİNİ SAVUNDU
Ürdün Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarını “uluslararası hukukun açık ihlali” olarak nitelendirerek kınadı. Öte yandan, Ürdün Silahlı Kuvvetleri de iki gün önce yaptığı açıklamada füze ve İHA müdahalelerinin, bu mühimmatların Ürdün topraklarına düşme ihtimaline karşı yapıldığını belirtti.
Açıklamada, ülke sınırlarının kara, deniz ve havadan korunmaya devam edileceği vurgulanırken, kamuoyuna "panik ve kaos oluşturabilecek" söylentilerden uzak durma çağrısı yapıldı.
DAHA ÖNCE DE HEDEFTEYDİ
Benzer bir durum 13 Nisan 2024’te de yaşanmıştı. İran’ın İsrail’e yönelik büyük çaplı İHA ve füze saldırısında Ürdün, ABD, İngiltere ve Fransa ile birlikte hareket etmiş, bazı mühimmatları kendi hava sahasında etkisiz hale getirmişti. Bu gelişme Arap kamuoyunda sert tepkilere yol açmıştı.
İran’a yakın Fars Haber Ajansı o dönem Ürdün’e yönelik açık bir tehditte bulunmuş, İran Silahlı Kuvvetleri’nin “Ürdün'ün müdahalesini dikkatle izlediğini” ve müdahale durumunda “bir sonraki hedef” olabileceğini yazmıştı.
Bu tehditlerin ardından Ürdün, İran’ın Amman Büyükelçisi’ni Dışişleri’ne çağırarak resmî tepki göstermişti.
İÇERİDE TEPKİLER VARDI
Ürdün’ün bu tutumu içeride de tartışma çıkarmış durumdaydı. Özellikle Filistin kökenli nüfus, hükümete sert tepki göstermiş ve Nisan 2024'te Amman’daki ABD Büyükelçiliği önünde Washington’un İsrail’e desteğini protesto etmişti.
Sosyal medyada Ürdün Kralı 2. Abdullah’a yönelik eleştiriler artarken, İran yanlısı kullanıcılar Kral’ı İsrail’e destek vermekle suçlamıştı.
Kral Abdullah’ın İsrail askeri üniformasıyla montajlanan görselleri, sert ifadelerle dolaşıma sokulmuştu.
KRAL ABDULLAH: BU SAVAŞA DAHİL OLMAYACAĞIZ
Eleştirilerin hedefindeki Ürdün Kralı 2. Abdullah ise İsrail-İran savaşından sonra peş peşe görüşmeler gerçekleştirdi.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı görüşmelerde, İsrail’in İran’a saldırılarının bölgeyi büyük bir çatışmaya sürüklediğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dün Ürdün Kralı 2. Abdullah ile görüşmüş ve İsrail ile İran arasındaki çatışma, bölgesel ve küresel konular ele alınmıştı.
Kral'ın ülkesinin "hiçbir çatışmanın parçası olmayacağını" net bir dille ifade etmişti.
SIKIŞMIŞ BİR MÜTTEFİK!
Bir yanda Washington ve Tel Aviv’le yürütülen hassas ilişkiler, diğer yanda ülke nüfusunun önemli bir kısmını oluşturan Filistin kökenli yurttaşların öfkesi…
1994'te İsrail'le barış anlaşması imzalayarak bölgedeki dengeyi değiştiren Ürdün, bugün aynı dengeyi korumakta zorlanıyor. Batı'nın müttefiki olmanın getirdiği diplomatik yük, İsrail’in Gazze’deki saldırılarıyla birlikte iç politikada ağır bir baskıya dönüşmüş durumda.
Ürdün’ün "hiçbir çatışmanın parçası olmayacağız" söylemi, hem İran hem de Arap kamuoyu nezdinde inandırıcılığını yitiriyor.
Tarafsızlık iddiası ise artık giderek daha çok bir ikiyüzlülük suçlamasına dönüşüyor.
'da Takip Edin!
