Kara hasat! Buğday başak vermedi fiyatlar yükseliyor

KAAN ZENGİNLİ - Tarla bitkileri içinde ülkemizde en çok üretilen ve tüketilen ürün olan buğdayda bu yıl işler iyi gitmiyor. Yaklaşık bir ay önce başlayan hasat sürecinde rekolte istenilen seviyede değil. Geçen yıl 20 milyon tonun üzerine çıkan buğday rekoltesinde bu yılki beklenti 16-17 milyon ton civarında, bu da toplam üretimin geçen yıla göre yüzde 20 kayıp olacağı anlamına geliyor. Buğdayca en büyük kayıp İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde görülüyor. Kışın sert geçmesi ve ilkbahar döneminde yeterli yağışın olmayışı buğday ekim alanlarına ciddi zarar verirken, yangınların da buğday ekim alanlarını kesmen etkilediği belirtiliyor. Yaşanan kuraklık ve rekolte düşüşü ile ticaret borsalarındaki buğday ve arpa fiyatlarında da ciddi yükselişler görülüyor. Tüm bu durum önümüzdeki dönemde başta ekmek fiyatları olmak üzere birçok alanda zam yaşanacağı anlamına geliyor.

İlgili Haber

Meyvenin tadı kaçtı! Zirai don mutfaktan ihracata, turizmden restorana kadar tüm sektörleri vurdu

ÜRETİM 5’TE 1’E DÜŞTÜ

Altınekin Ziraat Odası Başkanı Bekir Kağnıcıoğlu, arpada dekar başına 60 kilogram, buğdayda ise dekar başına 80 kilogram ürün alındığını ifade etti. Normal şartlarda bir dekardan 300 kilogram ürün alınması gerektiğini ifade eden Kağnıcıoğlu, bu sene verimin geçen senelerin beşte birine kadar düştüğünü söyledi. Kağnıcıoğlu “Ne yazık ki bazı tarlalarımıza biçer döver bile girmiyor. Çünkü tarladaki verim o kadar düşük ki, alınacak rekolte biçer döverin masraflarını bile karşılamıyor. Bu tarlalarda çiftçilerimiz koyun otlatmaya başladı” ifadelerini kullandı.

DON OLAYLARI ETKİLEDİ

Hatay Amik Ovası’nda üretim yapan Mehmet Ali Doğan ise “Ben 30 senedir buğday ekiyorum. Bu kadar kurak, bu kadar zor bir yıl görmedim desem yeridir. Geçen yıl dekarda 700-800 kilo buğday aldık, bu yıl 400 kiloyu zor gördük. Bazı parsellerde hiç verim yok. Kışın sert geçti, don vurdu. İlkbaharda ise neredeyse hiç yağmur yağmadı. Toprak çatladı, buğday başağa zor çıktı. Üstüne bir de gübre fiyatları uçtu. Mazot desen 40 liraya dayandı. Biz artık tarlaya bakarken ümit değil, borç görüyoruz. Geçen yıl en azından emeğimizin karşılığını alıyorduk ama bu yıl zarar ettik. Hasattan sonra tarlayı sürmeye bile gücümüz yok” dedi. 

TARLALAR KÜL OLDU

Gaziantep Oğuzeli’nde üretim yapan Ahmet Duman ise buğdayın en büyük geçim kaynakları olduğunu belirterek şunları kaydetti: Ama bu yıl ilk kez ciddi ciddi ‘acaba bırakmalı mıyım?’ diye düşündüm. Bu sene yağış yoktu, toprak susuz kaldı. Üstelik sulama imkânımız da yok, çünkü yer altı suları da çekildi. Buğday başak tuttu ama tane yapmadı. Biçerdöver geldiğinde içimiz acıdı. 20 dönümden aldığımız verim, geçen yılın yarısı bile değil. Gübreyi borçla aldık, ilacı eksik attık. Yangınlar da cabası. Geçen ay köyümüzün yakınında çıkan yangında 10 dönüm tarlam kül oldu. Biz burada hem doğayla hem ekonomik krizle savaşıyoruz. Ama çiftçi ayakta durmazsa bu memleket aç kalır, bunu unutmasınlar. 

FİYATLARDA YÜKSELİŞ SÜRÜYOR

Türkiye genelinde hububat üretimini etkileyen kuraklık ve don, hem rekoltede hem de kalite oranlarında ciddi düşüşlere neden oldu. Özellikle kaliteli buğdaya olan talep artarken, üretimin sınırlı kalması fiyatları yukarı çekiyor. Özellikle ekmeklik  buğday fiyatı sert bir artış göstererek 13.050 TL/ton seviyesine çıktı. Geçtiğimiz haftaya göre yaşanan bu yükseliş, piyasada hareketliliği artırırken, diğer ürünlerdeki seyrin farklı olması dikkat çekti.

SAMAN KIYMETE BİNDİ

Batman’da uzun süredir etkili olan kuraklık, bu yıl hububat üretiminde büyük kayıplara yol açtı. Buğday ve arpa tarlalarından beklenen verimi alamayan çiftçiler, gözlerini saman balyalarına çevirdi. Artan maliyetler ve azalan ürünle mücadele eden Batmanlı üreticiler, samanı hem hayvan yemi hem de gelir kaynağı olarak değerlendirmeye başladı. Batman Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan “Bu yıl yağışların azlığı nedeniyle birçok tarlaya biçerdöver giremedi. Hububat üretiminde önemli kayıplar yaşanıyor. Çiftçilerimiz, gübre ve ilaç maliyetlerinin ardından şimdi iklimsel kuraklıkla mücadele ediyor” diye konuştu.