Kemalistler ve faşizm
Kemalist ve kategorik muhalif Sözcü gazetesinin aynı vasıflara sahip yazarlarından Yılmaz Özdil “TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Diyarbakır’a gitti, Dicle Üniversitesi’nin açılış töreninde Kürtçe şiir okudu, TBMM’nin resmî sosyal medya hesabından yayınlandı” diye yazarak Kürtçenin resmî ortamlara ve dokümanlara girmesinden şikâyetçi oldu(*). Bu tavır, ister istemez, Kemalizm ile faşizm arasındaki benzerlik ve ortaklıkları gündeme getirmekte.
Bu aslında çok yeni bir tartışma sayılmaz. Daha önce de çeşitli şekillerde yapıldı. Mesela 1994’te vefat etmiş olan Prof. Dr. Aydın Yalçın ile 2025’te vefat eden Prof. Dr. Mete Tunçay arasında Tunçay’ın tek parti dönemine ilişkin kitabı üzerinden 1980’lerin ortalarında bir tartışma vuku buldu. Birçok bakımdan liberal olmasına rağmen çocuksu bir M. Kemal hayranlığı bulunan, Neslişah İskender’in Aydın Yalçın hakkında hazırladığı çok başarılı doktora tezinde işaret edildiği üzere, İnönü’yü eleştiren ama M. Kemal’i eleştiriden uzak tutan Yalçın, tek parti dönemine ve M. Kemal’e faşist dediği iddiasıyla Tunçay’ı eleştirdi. O günlerin kısıtlı ifade özgürlüğü ortamında Tunçay cevap vermeye çalıştı ama çok da başarılı olamadı. Ben o yıllarda Yeni Forum’a takılmaktaydım ve Aydın hocanın gayriresmî asistanıydım. Aydın hocanın yanında durmamakla beraber, sınırlı bilgi sahibi olmanın da etkisiyle, Mete hocaya da destek vermedim.
Kemalistlerin faşist olup olmadığını anlamak için önce faşizmin ne olduğu hakkında tespitler yapmak sonra bu özellikleri Kemalistlerin fikir ve davranışlarında aramak lazım...
Faşizm sert, totaliter bir ideolojidir. Bir tek adama mutlak inanca ve bağlılığa dayanır. Faşistler liderlerine âdeta tapar ve ülkenin ve toplumun iyilik yolunun tek adam tarafından gösterildiğini düşünür. Ülkede bir ideolojik tekel oluşturur. Siyasette çoğulluğu budar ve önler. Faşistler, Almanya’da olduğu gibi ırkçı eğilimler de sergileyebilir, İtalya’da olduğu gibi kültürel üstünlük iddiasında da bulunabilir...
Bu çerçeveden bakıldığında Kemalistlerde bazı faşist özellikler görülebilir. Tek adam tapınması, özellikle Kürtlere ve Araplara karşı ırkçılık, bir etnisitenin -Türklüğün- ülkenin ve vatandaşların kimliğinde öne çıkarılması gibi özellikleriyle Kemalistlerin faşistlere çok benzedikleri rahatlıkla gözlemlenebilir.
Fanatik taraftarları faşizmin ve sosyalizmin yıkılmasına rağmen Kemalizmin “ayakta kaldığını” iddia eder. Bu, şüphesiz, bir abartmadır. Kemalizm ciddi biçimde gerilemiştir ve sistematik ve tutarlı bir fikir olmaktan ziyade bir ezberler, abartılı semboller ve anlamsız ritüeller düzenine evrilmiştir. Erişilmesi bilinçli ve maksatlı olarak engellenen bilgiler ve belgeler ortaya çıktıkça ve konuyla ilgili ifade özgürlüğü genişledikçe çok daha kötü duruma düşecektir.
Kemalistler nasıl olup da Kemalizme bağlı kalıyor ve onu herkese dayatmayı bir hak ve meşru bir görev olarak görüyor? Bu, öncelikle akademik-entelektüel ortamlarda ele alınması ve araştırılması gereken bir konu. Şimdilik şu kadarını söyleyebiliriz: İlk sebep Kemalizmin resmî ideoloji niteliği taşımasıdır. İkinci sebep, anaokulundan üniversite bitene kadar, Kemalist endoktrinasyona dayanan eğitim sistemidir. Üçüncü sebep M. Kemal’in eleştirilebilmesinin yolunun büyük ölçüde tıkanmış olmasıdır. Dördüncü sebep Türkiye’nin tek parti faşizminden ve faşist tecrübesinden Almanya’da olduğu gibi bir kırılma ile değil demokratik yollarla uzaklaşmasıdır. Beşinci sebep “Atatürk” kelimesi üzerinde kurulmuş olan tekeldir…
Kemalistlerin faşist yönleri ortadadır. CHP’nin ideolojik köklerine sahip çıkması ve parti adına konuşanların bazen hararetli demokrasi nutukları atmasına rağmen bir türlü demokratikleşememesi bunun sonuçlarındandır. Bu yüzden, CHP sadece sosyalist enternasyonalin değil, aynı zamanda, eğer öyle bir şey olsaydı, faşist enternasyonalin de üyesi olabilirdi.
Ne yazık ki CHP hem tarihi hem de bugünü itibarıyla ciddi faşist izler taşıyan, bunları ortadan kaldırma yolunda hiçbir adım atmayan, hatta bu izlerle övünen, totaliter zihniyetli bir organizasyondur.
.....
