Eski dünyada değiliz...

Peter Drucker’ın bir lafını çok sever ve kullanırım: “Dünün çözümleri bugünün sorunlarıdır. Bugünün çözümleri yarının sorunlarıdır.”

Zaman ve şartlar değişiyor. Bu da en çok iş gücünü etkiliyor. Bundan 30-40 sene önce okumuş olmak çok şey demekti. Para eden meslek demekti. Bugün de aslında iyi mesleklerde okumuş olmak önemli bir şey. Ancak artık diğer meslekler de önemli...

Üst düzey memura 30 bin TL zam tartışmasında gördük. Vergi müfettişleri, “Biz şu kadar vergi kaçağı yakaladık” diyorlar. Polis, savcı ve gümrükçü de milyarlık uyuşturucu, kaçak sigara yakalıyor. Başkaları da kaçak mal ele geçiriyor. Sabah kalkıp çöp toplayan, poğaça yapan kişi olmasa ne olacak?

Bir meslek grubundan çok varsa onların maaşı piyasa ortalaması olur. Mesela bugünlerde tamirci, su tesisatçısı vb. bulmak zor. Bu meslek grubunda olanlar iyi kazanıyorlar. Hakları da... Bir işi az kişi yapıyorsa değerli olur. Eskiden okuyan kişi azdı, şimdi çok. Böyle olunca ağır işçilik gerektiren mesleklere ilgi azaldı. Tamirat işçilerine herkes meraklı değil. Bu işlerde iyi olanlara ilgi fazla. Arz talep meselesi.

Ben şu kadar okul okudum, şöyle master yaptım demenin anlamı yok. Şurada doktora yaptım. Yaptın ama sokağı tanımıyorsun. Hayatı bilmiyorsun.

Artık mavi yakanın beyaz yakayı geçtiği dönemdeyiz. Mavi yakalılar şu an daha önemliler...

Değişimi anlayamadığında paradoksal olguları da anlayamazsın. Şu an yapay zekâ mühendisleri, yazılımcıları çok iyi para kazanıyorlar. Ama inşaat ya da makine mühendisi o kadar kazanamıyor. Ziraat mühendisi sayısı çok fazla.

Ayrıca girişimciliğin okumakla ilgisi yok. İlkokul mezunu bir adam biraz dünyayı algılıyorsa iki üniversite bitiren adamdan daha çok kazanabiliyor. Girişimci olmak için sokağı ve piyasayı da bileceksin... Sürekli oku oku, evde otur hayatı kaçırırsın. İlkokul mezunu dediğin kişideki cesaret üniversite mezununkinden katbekat fazla.

Sırf üniversite okudun diye kimseye madalya vermezler. Türkiye’de yeni kuşakta neredeyse herkes üniversite okuyor. Senin bir farkın olmalı.

2040’lara geldiğimizde su tamircisi, mobilya ve makine ustasının kazandığı parayı hiçbir meslek grubu kazanamayacak. Bunu görerek hareket etmek lazım. Ağlayarak, sızlayarak, şikâyet ederek bu işler olmaz...

Cem Küçük'ün önceki yazıları...