Orta Çağ kapanında sıkışmış düzen ve ölümcül darbeler...

ABD'nin New York kentinde geçtiğimiz salı günü yapılan Belediye Başkanlığı seçimlerini 34 yaşındaki genç siyasetçi Zohran Mamdani oyların yarısından fazlasını alarak kazandı. Mamdani, New York'un ilk Müslüman belediye başkanı olarak tarihe geçerken Virginia ve New Jersey valilik yarışlarında da Demokrat adaylar, Trump'ın desteklediği rakipleri geride bırakarak galip geldi.

 

Seçimden bir gece önce Cuomo'yu desteklediğini açıklayan ABD Başkanı Donald Trump sonuçları değerlendirirken “Dün gece New York'ta egemenliğimizin bir kısmını kaybettik ancak bununla ilgileneceğiz, endişelenmeyin" yorumunu yaparken "Anketlere göre, Cumhuriyetçilerin seçimleri kaybetmesinin iki nedeni var, Trump oy pusulasında yoktu ve hükûmet kapalıydı" ifadesini kullandı.

 

New York seçim sonuçları kıdemli bir diplomatın deyimiyle “Kudüs ve Şarm el-Şeyh'te yaptığı konuşmaları izleyen herkesi kendi film setindeki figüranlar olarak gören Trump'a” New York seçmeninin başkaldırısıdır.

 

İsrail lobisinin muhalefetine rağmen Mamdani’nin New York Başkanlık seçimini kazanmasını İsrail'in eski Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Gilad Erdan, "İsrail'i seven herkes için kara bir gün" olarak değerlendirdi.

 

Seçim sonucunu Gilard’ın “kara gün” olarak etiketlemesi ciddi bir endişeye dayanıyor. New York belediye başkanlığı ön seçiminde Mamdani’ye karşı kaybeden Andrew Cuomo, "Seçmende neyi göremediniz?" diye sordular. Verdiği cevapta “halkın İsrail’e yönelik öfkesini” demişti.

 

Mamdani ise daha önce New York’ta yapılan ön seçimleri kazandığında seçimlerin ardından verdiği bir röportajda Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında tutuklama talebinde bulunduğu İsrail Başbakanı Netanyahu için, "New York'a gelirse tutuklatırım" demişti.

 

ABD’nin UCM’ye taraf olmamasına rağmen, şehir yönetimi olarak uluslararası hukuku önemsediklerini belirten Mamdani, “Artık değerlerimize uygun eylem zamanı” ifadelerini kullandı.

 

Kampanya sürecinde İsrail’in Gazze’deki askerî operasyonlarını ‘soykırım’ olarak niteleyerek uluslararası hukuk çağrısı yapan Mamdani’nin güçlü seçim zaferi İsrail’de endişe ile karşılandı. Eski Dışişleri Bakanı Avigdor Liberman, “Büyük Elma düştü. Hayatta kalmak isteyen New York Yahudilerine sesleniyorum, ait oldukları yere, İsrail topraklarına göç edin…” demiş.

 

İçeride ve dışarıda yaşanan gelişmeler “Bir Orta Çağ kapanına sıkışmış, uluslararası düzen ve denge mekaniği her tarafından ölümcül darbeler almaktadır…” diyen Sn. Devlet Bahçeli’nin tespiti ile tam örtüşmektedir.

 

İçerideki gelişmeleri ABD merkezli düşünce kuruluşu Nightingale Intelligence’nin, Türkiye’nin “Orta Asya savunma sektörüne etkisini” analizindeki “Türkiye’nin savunma ihracatı 2002’de 248 milyon dolarken, 2024’te 7,2 milyar dolara ulaştı. Türkiye, savunma ihracatında dünya genelinde 11. sırada yer alıyor. Bu tablo, Ankara’nın küresel ölçekte etkin bir aktör hâline geldiğini gösteriyor” ifadeleriyle özetliyor.

 

Dünyaya yön veren aktörler ve politikalarında ciddi ve hızlı değişimler yaşanıyor.

 

Mamdani, İsrail lobisini, New York gibi Yahudi nüfusunun yoğun olduğu bir şehirde karşısına alarak seçim kazanabileceğini gösterdi. Bu sonuç, Trump’ın “ittifaklardan çok bana ne vereceksin?..” temelli politikasının iflasıdır.

 

Sonuçlar bütün Orta Doğu politikalarını yerinden oynatabilir. İsrail, Gazze’deki eylemlerini “soykırım” olarak nitelendiren Mamdani’nin zaferi ile alanlarının daralmasını “New York özgürlüğün sembolü olmaktan çıktı” olarak değerlendirdi…

 

Filistin’de her türlü zulmü hak olarak gören İsrail’in en güçlü destekçisi ağır yara aldı. Tam da Mamdani’nin deyimiyle: “Bir despotu korkutmanın (caydırmanın) bir yolu varsa, o da onun gücü eline geçirmesine imkân veren şartları ortadan kaldırmaktır…”

 

 

 

Hikmet Köksal'ın önceki yazıları...