Önceki yazılarımızı ve TGRT Haber’de yapmış olduğum analizleri takip edenler Ankara kulis bilgisiyle seyyanen zam vaadinin bu temmuz ayında da ifa edilmeyeceğini kesin olarak ifade ettiğimi zaten biliyorlar.
Yine tüm emeklilere artan millî gelirden de refah payı verilmeyeceğinin altını çizmiştim. Bu değerlendirmelerim hâlen geçerli.
Peki emeklilere ilave iyileştirme nasıl yapılacak?
Geçtiğimiz günler hem AK Partiden hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından bu yönde açıklamalar yapıldı.
Bakan Vedat Işıkhan, bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bir çalışma yapıldığını belirterek, 3 Temmuz’da açıklanacak enflasyon oranından sonra en düşük emekli aylığında yapılacak artışın belli olacağını söyledi. Buna göre emekli maaşlarını değerlendirdiğimizde hangi emekliye ne kadar maaş güncellemesi yapılabilir?
Gelin birlikte inceleyelim…
SGK mevzuatı gereğince emeklilerin gelir ve aylıklarının, her yılın ocak ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki 6 aylık dönemeye göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı (TÜFE) kadar artırılarak belirlenmesi gerekmektedir.
Bu belirleme şekli hem kendi çalışmalarından dolayı maaş alan emekliler hem de ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanmış olan aylık ve gelirler için de geçerli bulunmaktadır.
TÜİK’in mayıs ayı enflasyonu da açıklanmasıyla birlikte emeklilerin heyecanı daha da arttı. Zira 5 aylık enflasyon verisi kesinleşti. Geriye sadece bir aylık veri kaldı. 3 Temmuz günü, haziran ayı enflasyonunun açıklanmasıyla birlikte temmuz ayında yapılacak güncelleme kesinleşmiş olacaktır.
5 aylık enflasyon verisine göre muhtemel SSK, Bağ-Kur, Oda ve Banka Sandığı emeklilerinin zamları en son açıklanan %1,53’lük enflasyon rakamıyla birlikte %13,37’den %15,09’a yükseldi.
Geriye haziran ayı enflasyonu kaldı. TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre haziran ayı enflasyon beklentisi %1,61.
Geçen sene haziran ayında TCMB TÜFE artış beklentisi %2,52 iken TÜİK’in açıkladığı TÜFE %1,64.
Özetle TÜİK’in 3 Temmuz’da açıklayacağı haziran ayı enflasyonunun yine beklentilerin çok altında gelmesini bekliyorum.
Bu bağlamda mezkûr emeklilerin %16 en fazla %17 civarında bir güncelleme alacakları kanaatindeyim.
Bugün itibarıyla her SSK, Bağ-Kur, Banka ve Oda Sandıkları emeklilerinin maaşının en az %15,09 oranında otomatikman güncellenmenin söz konusu olduğunu söylemiştik. Hâlen 14 bin 469 TL olan en düşük emekli maaşının bu oran üzerinden güncellenmesi hâlinde bugün itibarıyla yaklaşık 16.652 TL olacaktır. Haziran ayı enflasyonu tahminimizle birlikte 14 bin 469 TL olan en düşük emekli maaşının en az 16.785 TL en fazla 16.929 TL arasında bir rakam olacaktır.
Hükûmet yasa çıkarıp devlet desteği vermediği takdirde SGK mevzuatına göre hesaplanan gerçek maaşları 8.000, 9.000,10.000,11.000, 12.000… olanlar sıfır zamla karşı karşıya kalacaktır.
Açlık sınırının bugün itibarıyla 25.000 TL’nin üzerinde. Buna karşın artan hayat pahalılığı ortamında zorunlu gıda ihtiyaçlarını bile karşılayamayan emeklilerin serzenişlerinin önüne geçmek için 16 milyonu aşkın emekli arasında sadece 4 milyona yakın en düşük maaş alan emekliye destek verilmesi söz konusu olacaktır. Müjde bundan ibarettir.
Bu durumda asgari ücretten 10 yıl prim ödemiş emekli ile 25 yıl prim ödemiş emekli aynı maaşı alacaktır. Yani nimet-külfet dengesi gözetilmeden destek verilecektir.
Çok yüksek ücretlerden uzun süre çalışanların “bize neden yok?” sorusunun cevabı yine yok…
Memur emeklileri mi? Dediniz. Onlar geçen sene temmuzda olduğu gibi bu sene ocak ayında olduğu gibi yine enflasyonun altında güncellemeyle karşı karşıya kalacak…
İsa Karakaş'ın önceki yazıları...