Yeniden Tokayev…

Geçtiğimiz pazar günü Kazakistan’da cumhurbaşkanlığı seçimi vardı.

 

12 milyon kayıtlı seçmenin yaklaşık yüzde 70’i oy kullandı ve mevcut Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, oyların yüzde 82’sini alarak yeniden Cumhurbaşkanı seçildi.

 

Cumhurbaşkanı Tokayev'in, hayata geçirmek istediği reformlar için istediği bu seçim, aslında bir nevi referandum özelliği de taşıyor. Jetisu, Kızılorda ve Türkistan eyaletlerinde yüzde 81 oranında sandığa gidilmesi dikkat çekti. Seçimde 6 aday yarıştı ve bunların arasında iki kadın aday bulunuyordu...

 

Cumhurbaşkanı Tokayev, kalıcı reformlar yapmak istiyor. Haziran ayında yapılan referandum ile bazı önemli seçenekler oylanmıştı. Buna göre 7 yıllık cumhurbaşkanlığı süresi sonunda mevcut cumhurbaşkanının bir daha seçimlere girmesi mümkün değil. Kazakistan, şimdi farklı bir sürece girmiş bulunuyor. Cumhurbaşkanı Tokayev, ocak ayında ülkede meydana gelen kaotik eylemleri ve olayları iyi okuyup analiz ederek bu bağlamda çok önemli kararlar aldı. Devlet kademelerinde çok ciddi ayıklamalara gitti. “Seçim Kanunu” ve “Siyasi Partiler Hakkında Kanun” hükümleri gereğince, yüzde 30 kadın ve genç kontenjanının parti listelerine alınması yönünde adımlar attı.

 

Hem Cumhurbaşkanının hem de akrabalarının devlette tekelleşmeye gitmesinin önünü kesme anlayışında olan Kasım Cömert Tokayev'in geçmiş hayatına baktığımızda çok güçlü, entelektüel bir kişilik görüyoruz.

 

17 Mayıs 1953 yılında Almatı’da doğdu. Babası Kemal Tokayev, çok önemli bir gazeteci ve yazardı. Annesi Turar Hanım ise yabancı diller okutmanı olarak görev yapıyordu. Çok iyi bir ilk, orta ve lise eğitiminden sonra Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü Uluslararası İlişkiler bölümünü bitirdi. Akabinde Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığında diplomat olarak görev aldı. Kazakistan bağımsızlığını ilan edince 1993 yılında Dışişleri Bakan Yardımcısı, 1994 yılında Bakan oldu. Rusça, İngilizce, Çince ve Fransızca biliyor. Önceki cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile çok uzun yıllara dayalı bir dostluğu ve hukuku var.

 

Kazakistan’da aileler soy bağına, sosyokültürel ve tarihî önemine göre üç gruba ayrılıyor. Ulu Cüz, Orta Cüz ve Küçük Cüz. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Ulu Cüz’e mensup bir şahsiyet.

 

Peki, bu 'Cüz’ler ne anlama geliyor?

 

Ulu Cüz, geçmişten günümüze devleti yönetmiş, kalburüstü kişilikler yetiştirmiş, ekonomik anlamda hâli vakti yerinde olanlara denilen bir unvan. Orta Cüz, genellikle ticaretle uğraşan, devlette alt kademelerde görev yapan sülaleler için kullanılıyor. Küçük Cüz ise ise daha çok tarımla, hayvancılıkla, çiftçilikle, yabandaki işlerle uğraşan ailelere deniyor.

 

Kazakistan’da bugün dahi insanlar birbirlerine mensup oldukları Cüz’ün ne olduğunu sorarak geldikleri sosyal tabakayı öğrenmeye çalışıyorlar... Cumhurbaşkanı Tokayev, yeni reformlarıyla devlette bu anlayışı da yıkarak, geniş halk tabakalarının isteklerini hayata geçirecek demokratik açılımlar yapmak istiyor.

 

Sade ve dürüst hayatıyla dikkat çeken Tokayev, entelektüel birikimiyle, önemli tecrübeleriyle, ülkede demokratik reformlar yapmak için öncelikle devlet kadrolarını gençleştirmek istiyor. Millî değerler, Latin alfabesi, demokrasi, insan hakları, halkın istekleri konusunda sık sık önemli hatırlatmalarda bulunuyor. En önemlisi de önceki cumhurbaşkanına olan vefasını sık sık dile getiriyor:

 

 

Hâsılı Kazakistan yeni bir sürece girdi.Hayırlı uğurlu olsun...