Evladın, ana baba üzerindeki hakları

"Çocuğa güzel isim vermek, dinini öğretmek ve vakti gelince evlendirmek, evladın babası üzerindeki haklarındandır."

 

Anne babanın evlat üzerinde hakları olduğu gibi evladın da anne baba üzerinde hakları vardır. Evladın ana-baba üzerindeki haklarından bazıları şunlardır:
1- Çocuğu güzel terbiye etmeli ve ona iyi isim koymalıdır! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Çocuğa güzel bir isim koymak, evladın baba üzerindeki haklarındandır.) [Beyheki]
2- Çocuğa karşı şefkatli davranmalıdır! Büyük-küçük çocuklarımıza sevgi ve şefkat göstermek, sevip öpmek sünnettir. Peygamber efendimiz aleyhisselam, torununu öperken biri görüp, "Ya Resulallah, benim on çocuğum var, hiçbirini öpmem" dedi. Ona, (Merhamet etmeyen merhamete kavuşamaz) buyurdu. (Buhari)
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Çocuk kokusu Cennet kokusudur.) [Taberani]
3- Çocuklara beddua etmemelidir. İbni Mübarek hazretleri, çocuğunu şikâyet edene, "Çocuğa beddua ettin mi?" dedi. O da, "evet" deyince, "Çocuğun ahlakını sen bozdun" buyurdu.
4- Çocuğu helal gıda ile beslemelidir! Helal süt emzirmelidir. Haram gıdanın etkisi çocuğun özüne işler, çocukta uygunsuz işlerin meydana gelmesine sebep olur. Hadis-i şerifte (Yiyip içtikleriniz helal, temiz olsun! Çocuklarınız, bunlardan hâsıl olur) buyuruldu. (R.Nasıhin)

5- Dili açılmaya başlayınca ilk sözü Allah olmalıdır. Yemek yerken, su içerken, yatarkan kalkarken, her işe başlarken çocuğu  Besmele söylemeye alıştırmalıdır.

6- Çocukta ilk meydana gelen şey yeme arzusudur. O hâlde yemek yemenin edeplerini öğretmek lâzımdır. Meselâ sağ el ile yemeye alıştırmalı, Bismillah diyerek yemek yemeye, acele yememeye, çok yememeye, lokmayı iyice çiğnemeye, başkasının lokmasına bakmamaya, bir lokmayı yutmadan, diğerini eline almamaya, ara sıra yalnız ekmek verip, hep iyi yemeğe alıştırmamalı. Yine yemekten sonra Elhamdülillah demeye alıştırmalı.

7- Çocuk yedi yaşına gelince, namaz kılması emredilir. On yaşına gelince, kılmazsa üzerinde durup mutlaka kıldırmalıdır.

8- Büluğa erince, bu edeplerin inceliklerini ona söylemelidir. Meselâ yemekten maksat, kulun Rabbine ibadet etmesi için lâzım olan kuvvet ve gıdayı almaktır. Dünyadan maksat, âhiret için azık toplamaktır. Zira dünya kimseye kalmaz. Ne mutlu o kimseye ki, dünyada iken âhiret azığını elde eder. Cennete ve Allahü teâlânın rızasına kavuşur demelidir.

9- Vakti gelince, dindar ve ahlakı güzel bir Müslüman bulup, evladı bununla hemen evlendirmelidir.

Çocuk küçük yaşında böyle terbiye edilirse, mermer üzerindeki yazı gibi olur. Sonra yapılırsa duvardaki toprak ve sıva gibi dökülür...