Kemal Cantürk

Bilindiği gibi açık denizde sefer yapan bir geminin gideceği yere varabilmesi için ya da bir uçağın ineceği meydana ulaşmasının sağlanması için birçok seyir aletlerinin kullanılması gerekir.

3 Haziran'da ilan edilen ve korkulduğu gibi yüksek düzeyde çıkmayan fiyat artışlarından başka ülkemizin ekonomik hayatını yönlendiren faktörlerden biri de destekleme alımlarıdır. Bunlardan her birinin tesbitinde eski sorumlu bir bürokrat olarak daima heyecanlı günler yaşamış ve çeşitli olaylarla karşılaşmışızdır.

Son mali krizler dolayısıyla Sn. Kemal Derviş'in, devamlı olarak hükümet, karşılıksız para basmayacak tarzında ifadesini bulan sözleri ekonomik felsefe ve görüş itibariyle kamuoyunda layık olduğu değeri kazanırsa içinde bulunduğumuz iktisadi güçlüklerden kurtulmamız kolaylaşacak demektir.

Kasım ve Şubat mali krizlerinden sonra, memleketimiz, Türkiye nasıl kurtulur sorusunun etkisi altında kaldı. İşte, bunlardan dolayıdır ki, daha evvel enflasyondan nasıl uzaklaşırız sloganı, yerini ekonomik kurtuluş savaşına terk etti.

Geçen hafta Sn. Başbakan, sorumlu memurların imza atmak açısından çekingen davranmalarından bahsederek devlet işlerinin ağırlaştığından şikayet etmişti. Bilindiği gibi, devlet idaresinde fonksiyonu bulunan iki grup vardır. Bunlardan biri; siyasetçiler diğeri de devlet işlerinde çalışanlardır. Birinci grup, beyin fonksiyonu yaparlar.

Fiyatların ilanıyla beraber bu konuda basında çeşitli fikirler yürütüldü ve ekonominin geleceği hakkında olumsuz yorumlarda bulunuldu.

Mali krizin ülkeyi kasıp kavurduğu bu ortamda bize göre bunun ana görüntüsü, başlangıçta enflasyondu. Bunun da sebebi yorgana göre ayak uzatmamaktı.

Bilhassa mali krizin yaşandığı bu günlerde olduğu gibi her zaman, iktisadi âlemde geleceğin nasıl olacağının bilinmesi açısından büyük önem taşır. Bir uçağın hareketinden evvel pilot için gidilecek yere kadarki hava durumunun bilinmesi nasıl önem taşırsa, ekonomik işlemler için de kısa, orta ve uzun vadeli gelecek aynı derecede ehemmiyetlidir.

Ülkemizi içinde bulunduğumuz sıkıntılı durumdan kurtaracak programın gaye ve maksadını açıkça belli eden hususlar geçen Cumartesi günü Devlet Bakanı Sayın Kemal Derviş tarafından açıklandı. Hemen ifade edelim ki, bu açıklamanın aslında yapılacakların, alınacak tedbirlerin ve kararların neler olacağını tam olarak ihtiva etmesi mümkün değildi.

Ülkeyi saran mali krizden kurtulmak için büyük savaş içinde bulunduğumuz bugünlerde, bu konudaki görüşlerin bolluğu dolayısıyla çareler yönünde fikir yürütmek yerine, bu hale düşmemizde rol oynayan sebeplerden biri üzerinde durmak istedik.

Mali krize çare arayan hükümete karşı, toplumda isyana varan tepkiler oluşmaktadır. Gelirleriyle giderleri arasında dengeyi tutturmakta zorluk çeken toplumun büyük bir kısmının bu zamlar karşısında, aradığının tam tersini bulmuş insanların, ruh yapısının taşıdığı muhakkak.

Ekonomik hayatın yapısına; tabiatın yerine göre değişik karakterde etkileri vardır. Mesela bazı ülkeler doğal olarak müsait ekonomik imkanlara sahiptirler.

Enflasyon ve mali krizle savaşılan bu günlerde geçmişte yaşanan ekonomik istikrar sağlama ile ilgili olay zincirini hatırladık.

Bugünlerde ekonomik hayatımızı sıkıntıya sokan mali kriz ortamında; bunu oluşturan faktörlerden birinin de IMF olduğu yetkili kişilerce de ifade edilmeye başlandı. Bu hal bizi, IMF ile ilişkilerimize kısaca gözatmaya sevketti.

Amerika'dan bakan getirilmesine sebep olan son mali kriz ortamında konuya telaşlı bir şekilde ve kısa vadeli bir çerçeve içerisinde yaklaşılmakta ve çareler aranmaktadır. Biz ise bu mevzudan hareketle şöyle düşünüyoruz:

Hükümetimizin uzun zamandan beri uygulamakta olduğu enflasyonu düşürme programının Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel tarafından kamuoyuna açıklanması dolayısıyla 17 Aralık 1999'da şunları yazmıştık: "Bugünkü şartlarda Merkez Bankası yürürlükteki hükümlere göre, kısmen bağımsız görülür.

Her vatandaşın, ülkesinde hükümetinden beklediği, insanca yaşamaktır. Bunun tarifi de bize göre; "en azından açlık hissetmemek ya da karnını tok tutabilmek ve damının altında barınacağı bir yere sahip bulunmak. Böylece, yaşamanın hazzını hissedebilmek"tir.