Gine'de darbe sonrası yeni dönem! Liderleri belli oldu

Guinea-Bissau’da ordu, seçim sonuçlarını açıklamadan süreci askıya alarak General Horta N’Tam’ı bir yıllık geçiş dönemi cumhurbaşkanı olarak göreve getirdi. Cumhurbaşkanı Embaló’nun "kendisine karşı sahte darbe" düzenlediği iddiaları ülkede siyasi krizi derinleştirdi.

Gine'de ordu mensubu General Horta N'Tam, perşembe günü (27.11.2025) yapılan kısa ve sakin bir törenle, bir yıllık geçiş dönemi cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Yemin töreni, ordunun seçim sürecini askıya alıp pazar günkü başkanlık seçim sonuçlarının açıklanmasını engellemesinden bir gün sonra, ordu karargâhında yapıldı.

Bazı sivil toplum grupları, görevdeki Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embaló’yu, ordunun desteğiyle "kendisine karşı sahte darbe" organize etmekle suçluyor.

SEÇİM SONUÇLARI ASKIYA ALINDI, GENERAL N’TAM GEÇİŞ LİDERİ OLDU

Sivil toplum koalisyonu Popular Front çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Bu manevra, 27 Kasım’da açıklanması planlanan seçim sonuçlarını önlemeye yöneliktir" dedi.

BBC'den edinilen bilgilere göre Cumhurbaşkanı Embaló ise suçlamalara cevap vermedi. Daha önce birçok darbe girişiminden sağ çıktığını söyleyen Embaló, geçmişte de krizleri uydurup muhalefeti bastırmakla itham edilmişti.

Senegal ve Gine arasında yer alan küçük Batı Afrika ülkesi Guinea-Bissau, 1974’te Portekiz’den bağımsızlığını kazandığından bu yana en az dokuz darbe veya darbe girişimine sahne oldu. Ülke aynı zamanda uyuşturucu kaçakçılığı için önemli bir geçiş noktası olarak biliniyor.

Son darbe girişimi çarşamba günü yaşandı. Bazı askerler, Başkan Embaló’nun gözaltına alındığına dair haberlerin ardından yönetimi ele geçirdiklerini duyurdu.

Başkent Bissau’da silah sesleri duyuldu ancak çatışmanın kimler arasında olduğu ya da can kaybı olup olmadığı netleşmedi. Subaylar devlet televizyonuna çıkarak seçim sürecini askıya aldıklarını, sınırların kapatıldığını ve gece sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini açıkladı.

Hem Embaló hem de en yakın rakibi Fernando Dias, pazar günü yapılan seçimde zafer ilan etmişti. Dias’a, adaylığı reddedilen eski Başbakan Domingos Pereira destek veriyordu.

Çarşamba öğleden sonra Embaló, France 24’e yaptığı telefon açıklamasında “Görevden indirildim” dedi. Hükümet kaynakları, Dias, Pereira ve İçişleri Bakanı Botché Candé’nin de gözaltına alındığını bildirdi. Aynı kaynaklara göre, darbeciler Genelkurmay Başkanı General Biague Na Ntan ile yardımcısı General Mamadou Touré’yi de tutukladı.

Afrika Birliği ve Batı Afrika blokunun (ECOWAS) seçim gözlem misyonları, ordunun darbe duyurusundan "derin endişe" duyduklarını açıkladı. Seçim sürecinin "düzenli ve barışçıl" geçtiğini belirten gözlemciler, iki adayın da halkın iradesini kabul etmeye hazır olduğunu ifade ettiklerini söyledi.

Portekiz ise anayasal düzene dönülmesi çağrısı yaparak tüm tarafları şiddetten kaçınmaya davet etti.

AFP'den edinilen bilgilere göre, ülke sınırlarının yeniden açıldığını bildirdi.

53 yaşındaki Embaló, son 30 yılda üst üste ikinci kez seçim kazanarak bir ilke imza atmak istiyordu. Daha önce ikinci döneme aday olmayacağını söylemişti. Seçimlerin ertelenmesi öncesinde muhalefet, Embaló’nun görev süresinin Şubat 2025’te sona erdiğini savunuyordu.

Guinea-Bissau, 2 milyondan fazla nüfusuyla dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alıyor. Ülkenin çok sayıdaki ıssız adası, Latin Amerika’dan Avrupa’ya giden kokain için uygun bir geçiş güzergâhı olduğu için BM tarafından sık sık “narko-devlet” olarak tanımlanıyor.