Sadece mutfağı bilmek eleştiri yapmaya yetmez

“ANLATTIĞIMI ANLAMAYAN! ANLAMADIĞINI ANLAMAYIP, BENİ TENKİT EDİYORSUN. ETME!” demiş Hazreti Mevlâna… Ne güzel bir cümledir ve bugünler için bile geçerlidir. Günümüzde ELEŞTİRİ bir insanı, bir konuyu, bir eseri, doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek amacıyla inceleme işine deniliyor. Edward HUBBARD “ELEŞTİRİDEN KAÇINMAK İSTİYORSAN, HİÇBİR ŞEY YAPMA, HİÇBİR ŞEY SÖYLEME, HİÇBİR ŞEY OLMA” der. Eleştiri aslında geliştirir, mesele eleştiriyi yapan ve ne kadar doğru yaptığıyla ilgilidir. Diğer taraftan eleştiri demek sadece tenkit etmek değildir. Dale CARNEGİE “HAKSIZ BİR ELEŞTİRİ ÇOĞUNLUKLA BİÇİM DEĞİŞTİRMİŞ BİR ÖVGÜDÜR” der. Restoran eleştirmenlerinin görevi, restoranın profesyonel bir incelemesini yazmaktır, kendi düşüncelerini değil. Bu da sadece mutfağı değil mutfağa dair birçok bileşeni içine alır. İyi bir restoran eleştirmeni OBJEKTİF ve TARAFSIZ olmalıdır. Sadece pişirme alanında değil aynı zamanda genel olarak restoran işletmeciliğinde fikir sahibi olmalıdır. 

 

Restoran eleştirmeni nasıl olunur? 

 

Temel anlamda bilinmesi gereken TAT, DOKU, SUNUM, HİZMET KALİTESİ, İÇ MEKÂN VE ATMOSFER hepsi bir restoran eleştirisinin parçasıdır. Eleştirmen birbirinden farklı gastronomik değerlerin tümü hakkında fikir sahibi olabilmelidir. İlişkilerin doğurduğu bir sonuçla gastronomi dünyasında cesur eleştiriler biraz zor görünüyor. Her gazeteci restoran eleştirmeni olabilir mi elbette hayır. Ciddi bir edebiyat bilgisi şart, çünkü sadece gastronomi bilginiz ya da fazlaca restoran deneyiminiz olduğu için yemek eleştirmeni olamazsınız. Birçok ülkede saygın gazetelerin önemli sayfalarında restoran ve yemek bölümleri mevcut. 2007 yılında Los Angeles Times gazetesi yemek eleştirmeni Jonathan GOLD ABD’nin gazetecilik alanlarında prestij ödülü olarak kabul edilen PULİTZER’ı kazandırdı. 

MESLEK OLARAK GÖRÜLMÜYOR

Bir de işin sevimsiz tarafı var. Kiraya verilen kalemler, ilişkilere dayalı restoranları yücelten yazılar yazan ve gazete / sosyal medyada söz sahibi olan sözüm ona eleştirmenler RESTORAN ELEŞTİRMENİ kavramını çok zedeledi. İşin sosyal medya kısmında GURME ünvanı ile gerçek yanı olmayan hesaplar da var. Elbette hiçbir yiyecek ve içecek meraklısı kandırılmaktan hazzetmez. Daha önce de söylediğimiz gibi restoran eleştirmeni yalnızca mutfağı değil, bütün bileşenleri bir araya getirdiği sürece bu ünvanı hak edebilir. Ancak çoğu kimse restoran eleştirmenliğini bir meslek olarak görmez. Genel kanı popüler veya fenomen olduktan sonra bedava yemek yiyen hatta kimi zaman üzerine para alan, kimi zaman da bu mekânlarda tanınmaktan zevk alan keyifli bir iş restoran eleştirmenliği. Korkarım ülkemizde bu tanıma uyan insan sayısı çok fazla.  Birde sadece aykırı yazmak ya da genelin dışında görünmek için yazanlar var. Üstelik hiçbir profesyonel birikimleri olmadığı hâlde kendi mütevazı damaklarıyla kendilerince hasbelkader yazanlar ve bu imtiyaz ile restoranlara kendi küçük dünyalarında yıldız verenler... Yani LEŞ KOKAN İŞLERİNE VE HAYATLARINA BURUNLARI ALIŞMIŞKEN, BAŞKALARININ İŞLERİ VEYA HAYATLARINI ELEŞTİRENLER... 

 

Bence eleştiriyi CİDDİYE ALIN. Eğer doğru olmadığını biliyorsanız YOK SAYIN, adil değilse SİNİRLENMEYİN, cahilceyse GÜLÜP GEÇİN, haklıysa da ondan DERS ÇIKARTIN. Hazreti Mevlâna ile başladık ve yine onun cümleleriyle bitirelim “SUSKUNLUĞUM ASALETİMDENDİR. HER LAFA VERİLECEK BİR CEVABIM VAR. LAKİN, BİR LAFA BAKARIM LAF MI DİYE, BİR DE SÖYLEYENE BAKARIM ADAM MI diye...”