45 bin hasta incelendi: Covid-19 beyni küçültüyor! Peki bu durum geçici mi?

İngiltere’de yapılan bir araştırmada bilim adamları, Covid-19’un zihinsel işlev üzerindeki endişe verici etkisini vurgulayan bir çalışma yayımladı. Buna göre hafif bir vaka bile beyne zarar verebiliyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Nihat Mustafayev, The Nature dergisindeki araştırmayı yorumladı, koronavirüsün beyin sağlığına uzun vadedeki etkilerine yönelik önemli açıklamalarda bulundu.

İngiltere’de yapılan araştırmada, Covid-19 geçiren hastaların beyin MR görüntüleri incelendi ve beynin gri maddesinde yüzde 2’lik oranında küçülme gözlemlendi. Nöroloji Uzmanı Dr. Nihat Mustafayev, Birleşik Krallık Veri Bankasından elde edilen verilerin yer aldığı çalışma ile ilgili “51-81 yaş aralığındaki covid-19 geçiren 45 bin hasta Manyetik Rezonans görüntülemelerini (MR) içeren bu çalışma; beynin özellikle koku, dikkat ve belleği ilgilendiren bölgelerinde etkilenme olduğu ve küçülmenin tahminen yüzde 2 civarında olduğunu göstermektedir” dedi ve sözlerine şöyle devam etti:

“Covid-19’un beyni etkilemesine bağlı iki hipotez mevcuttur. Birincisi, pıhtılaşmaya yatkınlığa bağlı damarsal hasara yol açarak beyne indirekt hasar verir. İkincisi ise direkt olarak burundan koku alma veya koku duyusu için kullanılan duyu sistemi olan olfaktör sistem ve beyin ağı yardımıyla beyin bariyerini aşarak direkt nöronlara etki eder.”

BEYNİN GRİ MADDESİ KÜÇÜLÜRSE NE OLUR?

Beynin gri cevherinin beyin fonksiyonu açısından çok önemli olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Nihat Mustafayev, “Özellikle Alzheimer ve beyni etkileyen diğer hastalıklarda gri maddede kayıp görülmektedir. Bu sebeple hastaların kaydetme, planlama ve sosyal becerileri azalmaktadır. Özellikle covid-19 hastalarında koku ve tat duyusu kaybı ile beyindeki ilgili dokuya sinyalin gitmediği ve bu sebeple beyinde ilgili merkezlerdeki nöronların hacim olarak küçüldüğü düşünülmektedir” diye konuştu.

Araştırmada hastaların beyinlerinde küçülme meydana geldiği ve hastalığı geçirenlerin zihinsel görevleri yerine getirmede daha çok zorlandığı kaydedildi.

BEYİN KÜÇÜLMESİ TEDAVİ EDİLİR Mİ?

“Covid-19 etkisi ile ortaya çıkan beyin küçülmesinin geçici olduğu tahmin edilmektedir” diyen Dr. Nihat Mustafayev, “Normal yaşlanma zamanı da insanlarda beynin özellikle bellek ile ilgili bölümünde yüzde 0,2-0,3 oranında kayıp izlenmektedir. Ancak bu çalışmada 3 sene arayla MR incelemeleri karşılaştırıldığında, bellek ile ilgili bölümlerde yüzde 2 gibi bir etkilenme olduğunu göstermektedir ki bu durum covid-19 enfeksiyonunun beyin sisteminde çok ciddi bir harabiyete neden olabileceğini düşündürmektedir. Keza örneklem grubunda yer alan hastaların da özellikle planlama ve dikkat ile ilgili testleri oldukça kötü neticeler ortaya koymuştur” dedi ve sözlerini şöyle tamamladı:

Fakat çalışmada kullanılan bellek testlerinin yetersiz olması ile birlikte özellikle hangi bölgenin etkilendiği gösteren spesifik testlerin yapılmamasından dolayı, bu etkilenmenin hastaların yaşama kalitesine etkisi belirsizdir. Sonuç olarak beyindeki bu değişikliklerin kalıcı bir durum olup olmadığına dair literürde net bir çalışma hala yoktur. Bu konu ile ilgili daha uzun dönem ve kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.”