Kaos planı Kafkaslarda devrede! İşte Bakü-Moskova hattındaki gerilimin perde arkası

Rusya ve Azerbaycan arasında başlayan kriz devam ediyor. Bölgedeki yeni gerilimi gazetemize değerlendiren uzmanlar “Haricî aktörler devrede; Kafkasya yeniden şekillendirilmek isteniyor” yorumunda bulundu.
YILMAZ BİLGEN - İsrail-İran çatışmasının hemen ardından Rusya’da Azerbaycan Türklerine dönük uygulamalar Moskova-Bakü arasında gerilime yol açtı. Karşılıklı restleşmeler sürerken Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova yaşanan krizle ilgili üçüncü tarafları işaret etti. Gazetemize konuşan bölge uzmanları gerilimi ve son açıklamaları değerlendirdi...
TÜRKİYE TERCİHE ZORLANIYOR
Moskova merkezli Uluslararası Suç ve Terörizmle Mücadele Merkezi Başkanı Enes Karahanov, Rus sözcü Zaharova’nın uyarısına açıklık getirdi. İsrail’in Türk Birliğinden rahatsız olduğunu ve Ankara-Bakü kardeşliğini kendi gelecek vizyonu açısından tehdit gördüğünü vurgulayan Karahanov “Zengezur ve Türk Cumhuriyetleri bağı, coğrafya-politik denklem en fazla İran’ı rahatsız eden bir durum. Fakat Moskova-Bakü arasındaki son krizde Tahran oyun kurucu değil. Daha başka aktörler var; Rusya içerisinde de işbirlikçileri olan güçler. Çünkü muhtemel bir Moskova-Bakü gerilimi kaçınılmaz olarak Moskova-Ankara denklemini de etkiler. Esas gaye Türkiye’yi ‘Moskova mı, Bakü mü’ tercihine zorlamak. Diğer yandan İsrail-Batı ittifakının da önümüzdeki 15-20 yıllık dönemde Türkiye ile Azerbaycan arasındaki çok boyutlu ilişki trafiğini bitirme planları yaptığını biliyoruz. Bir başka hesap da Rusya-Türkiye savaşı çıkarmak ya da iki ülkeyi kalıcı gerilim pozisyonuna itmek. Soros fonları şu an sivil boyutta olağanüstü çalışıyor. Türk devletleri ve Kafkasya’da renkli devrimler için düğmeye bastılar. Özellikle Azerbaycan öncelikli hedef. Diğer yandan Rusya içerisinde etnik bir çatışma iklimi oluşturmak ve bu renkli devrimlere karşı müdahale edemeyeceği bir düzlem oluşturmak istiyorlar. Bu sebeple de yeni fay hatları oluşturuluyor. Gerilimin daha geniş coğrafyalara taşınarak büyüme potansiyeli var. Böyle bir senaryo Rusya için ciddi sıkıntılara yol açacağı için Moskova bunu hiçbir biçimde istemez. Türkiye’nin de devreye girmesiyle sıkıntıların çözümü için mekanizmaların oluşacağını düşünüyorum” dedi.
‘MOSKOVA TAVIR DEĞİŞTİRMELİ’
Bakü’de birçok kritik kurumda üst düzey yöneticilik görevlerinde bulunan Siyaset Bilimci Araz Kurbanov, Rusya’nın Azerbaycan’a SSCB dönemi tavrından vazgeçmesi gerektiğini vurguladı. Ermenistan-Azerbaycan arasında doğrudan kurulan köprünün birçok ülke ve aktörü rahatsız ettiğini belirten Kurbanov “Bunlardan biri de Rusya. Çünkü dün Rusların üstlendiği misyonu bugün Ankara üstlendi ve son derece başarılı yürütüyor. Putin hiçbir biçimde Kuzey Kafkasya’dan vazgeçmez. Bu sebeple Zengezur dâhil bütün sıkıntıların kendi inisiyatiflerinde kalmasını istiyor. Kremlin olaylarla ilgili başka güçleri işaret ediyor ancak Rusya’daki Azerbaycan Türklerine yapılan işkence ve ölümlerin sorumlusu Rus polisleri. Madem böyle bir plan var o hâlde neden bu tavırlarla o emellere hizmet ediyor diye sormak gerekiyor. SSCB dönemi kodları ile hareket etmekten vazgeçmek zorundalar. Azerbaycan artık bağımsız ve güçlü bir ülke” ifadelerini kullandı.
UÇAĞIN VURULMASI TESADÜF DEĞİLDİ
Azerbaycanlı uluslararası ilişkiler uzmanı Azer Hasret “Gerilimin sürmesi Kuzey Kafkasya’da farklı sıkıntılara sebebiyet verir ve bu durum harici aktörlerin işine yarar” değerlendirmesinde bulundu. Hasret “Ruslar, bir süredir Gürcistan üzerindeki etkisini Azerbaycan’a da uyarlamak istiyor. Kremlin, Azerbaycan’ın siyasi iradesine saygı göstermek zorunda. Azerbaycan uçağının vurulması tesadüf değildi. Son olaylar da bunun uzantısı. Rusya’da 4 milyon Azerbaycan Türkü var. Ayrıca Başkurt, Tatarlar, Yakutlar, Nogaylar, Kumuk, Karaçay-Balkarlar, Altay, Ahıska, Kazak. Özbek, Tuva, Kırgız ve Türkmenler gibi milyonlarca Türk soylu yaşıyor. Kriz derinleşirse olaya doğal olarak Çeçenler başta olmak üzere 24 farklı cumhuriyette yaşayan Müslümanlar da dâhil olur. Tahmin edilenin ötesinde bir kaos yaşanır ki Putin mutlaka bunları hesap ediyordur. Şu ana dek 50’den fazla soydaşımız işkenceden geçirildi ve ikisi hayatını kaybetti. Bakü’den de misilleme gecikmedi. Moskova germeye devam ederse Bakü misilleme de tereddüt etmeyecek. Mevcut hâli ile Azerbaycan-Rusya ilişkileri ciddi yara aldı. Bir süre de eski hâline dönmez” değerlendirmesinde bulundu.