Kusurlu araçlarını değiştirmiyorlar!

CANAN ERASLAN

Türkiye’de distribütörleri aracılığıyla otomobil satan ya da fabrika kurup üretim yapan bazı markalar, kusurlu ürün tespitine rağmen tüketici hakkını görmezden geliyor. Sıfır olarak aldığı lüks aracına 5 yıl önce ‘kusurlu’ tespiti yaptıran bir tüketici, “O zamanki sıfır araç yok, bedelini ödeyebiliriz” cevabıyla karşılaştı. Tüketici “5 yıl önce aldığım araç 66 bin avro civarındaydı. TL karşılığı 143 bin lira. Söz konusu araç zaten liste fiyatlarını avro olarak açıklıyor. Bugün mahkeme ‘sıfır muadiliyle değişim’ kararı vermesine rağmen; şirket bize ‘2015 model sıfır araç yok, bedelini ödeyelim’ cevabı verdi ve o gün ödediğimiz parayı teklif etti” diyerek dava açtı.

MUADİLİ VERİLMELİ
Konunun durumu hakkında fikirlerine başvurduğumuz Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu “Bu davada tüketici mahkemesi ‘benim konum değil’ diyebiliyor. İstinaf mahkemesi ise ‘hayır senin konun’ diye diretiyor ve aynı tüketici mahkemesi ‘benim konum olup olmadığına Ekim 2020’de karar vereceğim’ diye, davayı erteliyor. Tüketici çaresiz durumda” diyor. Yargıtay’ın ‘sıfır araç verilmesi’ yönündeki kararının firmalar tarafından uygulanmadığını anlatan Ağaoğlu “Evet, 2015 yılına ait sıfır araç yok bayide. Fakat bugün aynı aracın muadili verilmeli. İlave unsurlar varsa, onların bedeli bile talep edilebilir ama bu dahi tüketicinin 5 yıl çektiği cefaya karşılık olmalı. Firmalar, imajını zedelememeli. Nasıl kendi ülkesinde küçük bir arıza sebebiyle binlerce aracı geri çağırıyor, arızayı gideriyor ve arızası olan araçları düşük bedelle satıyorsa, Türkiye’de de aynı uygulamayı yapmalı, ‘şark kurnazlığına’ tevessül etmemeli” ifadesini kullandı.

DİLEKÇE YAZARKEN DİKKAT
Otomobil ya da değerli eşyada kusur hâlinde açılacak davalarda tüketicinin dikkatli olmasını tavsiye eden Aydın Ağaoğlu “Firmalar markalarına sahip çıkmalı. Tüketici de her yolu deneyip sonuç elde edemeyince dava açacaksa talebini net yazmalı dava dilekçesine. Örneğin ‘Haklı bulunmam hâlinde, davanın sonuçlandığı tarihte, aracımın piyasadaki sıfırı ile değişimini talep ediyorum’ şeklinde yazabilir” dedi. Firmalara da tavsiyede bulunan Ağaoğlu “Evet, 5 yıl önceki araç ile bugünkü aynı değil. O gün navigasyonu yoktu, güneş penceresi yoktu, hava yastığı 1 taneydi diyelim. Tüketiciye bugünkü sıfır aracı verirken, eklenen özelliklerin bedeli talep edilerek orta yol bulunabilir” dedi ve mahkemelerin yetkilendirilmesi konusunda sınırların net çizilmesini istedi.

BEŞ YIL ÖNCE SIFIR ARAÇ ALIRKEN, BUGÜN YARISINA YETMİYOR
Avukat Hande Simge Topal, lüks araç alan müvekkiliyle birlikte beş yıldır devam eden dava sürecinin henüz sonuçlanmadığını anlattı. Topal, yaşananları şöyle özetledi: Müvekkilim 5 yıl önce avro/TL kuru 2,18 lira iken, liste fiyatı yaklaşık 66 bin avro olan lüks aracı, 143 bin 150 Türk lirası ödeyerek satın almış. Araçtan ses gelmeye başlayınca bayiye başvurmuş. Bayi arızayı tespit etmiş, yenisiyle değiştireceklerini söylemiş. Müvekkilim, bir bedel ödenmesi hâlinde yeni araç verilebileceğine dair teklif almış, onu da kabul etmiş. Ancak iki yıl süren oyalama taktiğini görünce dava açmaya karar vermiş. Mahkeme bizi haklı buldu. Karşı taraf istinaf yoluna gitti. O mahkeme de bizi haklı buldu. Şimdi de ‘Artık o aracı üretmiyoruz, veremeyiz’ diye itiraz ettiler. İcraya başvurduk, bilirkişi atandı. O da aracı ikinci el kabul edip, o bedel üzerinden ödemeye dair görüş bildirdi. Bu sefer biz itiraz ettik. Çünkü araç sıfırdı, muadili 600 bin lira, bize 190 bin lira veriyorlar. Bu bedelle ikinci el bile alamıyoruz. Biz de ‘kıymet takdiri’ davası açtık. Yargıtay’ın kararı ‘aracı al, muadiliyle karşılaştır, aradaki farkı tüketiciye öde’ şeklinde... Değer kaybı tazminini bekliyoruz.

DAVA UZUN SÜRER DİYE OYALAMA PEŞİNDELER
İkinci bir mağdur da yine yabancı ülke menşeili bir marka araçtan dolayı sıkıntı yaşıyor. Fuat Karakuş isimli tüketici, bir süre önce orta sınıf bir otomobil aldı ancak ayıplı çıktı. Araç, her yıkandığında elektronik aksam su alıyordu. Bunun üzerine satın aldığı bayiye başvuran tüketici, 300 km’de bulunan aracı için değiştirme talep etti. Bayi hatayı kabul ederken, değiştirmeyi gerçekleştirecek işlemleri yapmaktan kaçındı. Fuat Karakuş “Dava en az beş yıl sürecek. O zaman aracın bedelini dahi ödeseler, TL üzerinden verecekler. Bayi ve markalar bunu bildiği için, tüketicinin hakkını vermekten kaçınıyor” dedi.