20 yıl sonra "kuş gribi" alarmı: Tavukların kabusu geri döndü
Hafta başında İspanya'da ardından Almanya'da görülen kuş gribi vakaları 20 yıl önce yaşananları hatırlattı. Türkiye'de kuş gribi vakaları yerli tavuk ırklarını ortadan kaldırmasıyla akıllarda kalmıştı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), 71 kuş gribi vakasını doğruladı. Ondan kısa bir süre önce İspanya ve Almanya'da kuş gribi vakalarına resmi olarak açıklanmıştı.
Hafta başında İspanya'da resmi verilere göre kümes hayvanları ile göç yolunda ülkeden geçen yabani kuşların etkilendiği yaklaşık 100 vaka kayıtlara geçti.
Almanya'da artan kuş gribi vakaları sebebiyle çiftliklerde yaklaşık 130 bin ördek ve tavuğun itlaf edilmesine karar verildiği yetkililerce duyuruldu.
20 YIL ÖNCE KUŞ GRİBİ NASIL BAŞLADI
Kuşlarda görülen ve Influenza A virüsleri ailesine ait virüsler tarafından meydana gelen bir hastalık olarak açıklanan kuş gribi, hafızalarda hiç iyi bir yer bırakmadı.
İlk kez insanlarda 1997 yılında Hong Kong’da tespit edilen hastalık, 2003 yılı itibarıyla önce Asya'da, 2005 yılı sonrasındaysa Türkiye'de patlak verdi.
Gelin şimdi hafızaları tazeleyelim ve kuş gribinin ortaya çıkış ve yayılışına peş peşe gelen haberlere bir göz atalım.
KUŞ GRİBİ KABUSU
Bundan tam 21 yıl önce kuş gribinin ilk yayılma haberleri "SARS'tan daha büyük problem" vurgusuyla yer aldı.
15 Ocak 2004 tarihli Türkiye gazetesi haberi, hastalık hakkında şu bilgileri verdi:
"Dünya Sağlık Örgütü, Asya’daki tavuk çiftliklerinde yayılan ve 3 kişinin ölümüne sebep olan kuş gribinin, SARS hastalığından daha büyük bir problem oluşturabileceğine dikkat çekti. Çoğu çocuk 12 kişinin ölmesinin ardından yapılan testler sonucunda 3 kişinin kesin olarak hastalıktan öldüğü tespit edilmişti. Sağlık örgütü, virüsün insan teması ile yayılması durumunda çok büyük bir sağlık krizi haline gelebileceğini, SARS’tan daha büyük bir problemle karşı karşıya bulunulduğunu bildirdi."
20 yıl sonra "kuş gribi" alarmı: Tavukların kabusu geri döndü
"ASYA'DA KUŞ GRİBİ ALARMI"
23 Ocak 2004 tarihli haberdeyse Asya'da yayılması daha geniş işleniyor ve şöyle anlatılıyordu:
"Tayland’da, ilk kuş gribi vakasının yapılan testler sonucunda tespit edildiği ve 3 kişinin de hastalık şüphesiyle karantinaya alınarak teste tabi tutulduğu bildirildi. Tayland Sosyal Yapılandırma ve İnsan Güvenliği Komitesi Başkanı Nirun Phitakwachara, Ubon Ratchathani bölgesinde hastalığa yakalandığı sanılan bir çocuk üzerinde yapılan testler sonrasında, çocuğun kuş gribi hastalığına yakalandığından emin olduklarını belirtti.
Açıklamada, vakanın tespit edildiği çocuk haricinde 3 kişinin de hastalık şüphesiyle karantina altına alındığı ve teste tabi tutulduğu ifade edildi. Tayvan’dan tavuk, ördek, hindi, kaz ve bıldırcın ithalatının yasaklandığı belirtildi. Öte yandan Hong Kong’da da Tayvan’dan canlı kümes hayvanı alım lisansı verilmesinin durdurulduğu bildirildi.
"1 MİLYON TAVUK TELEF OLDU"
Bu arada Japonya, Tayland’dan kümes ürünleri ithalatını geçici olarak askıya alacak. Japonya Tarım Bakanlığı, Tayland’da kümes hayvanları kaynaklı olabileceği belirtilen bazı şüpheli ölümler üzerine, ölüm olayları netlik kazanıncaya kadar bu ülkeden kümes ürünleri ithalatını geçici olarak durduracağını açıkladı.
Dünya Sağlık Örgütü, Asya’nın doğusunda görülen ölümcül kuş gribine karşı aşının bir ay içinde hazır olabileceğini açıklamıştı. Vietnam’da kuş gribinden en az 5 kişi hayatını kaybetti ve bir milyondan fazla tavuk telef oldu. Kuş gribinin etkili olduğu iki eyalette, yaklaşık 10 milyon kümes hayvanının itlaf edilmesi talimatı verildi."
AŞILAR ÇÖPE ATILDI
28 Ocak 2004 tarihli gazetemizde yer alan haberdeyse kuş gribi aşılarının çöpe atıldığı şöyle aktarılmıştı:
"Virüsün farklı biçimde ortaya çıkan 'Kuş gribi' için üretilen eski aşılar çöpe atıldı. Yeni aşının ise Aralık’tan önce hazır olamayacağı açıklandı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), gelecek kıştan önce kuş gribine karşı aşının hazır olmayacağını açıkladı. WHO sözcüsü Peter Cordingley, 1997 ve 2003’teki virüsten alınan örnekler temelinde bir aşı geliştirdiklerini, ancak aşı tamamlanmak üzereyken Vietnam’da virüsün farklı bir biçimde ortaya çıktığını söyledi. Cordingley, bu nedenle geliştirdikleri aşının geçerliliğini yitirdiğini ve yeni bir aşı yapmak zorunda kaldıklarını belirtti. Sözcü, yeni aşının Aralık 2004’ten önce hazır olamayacağını ifade etti."
TÜRKİYE ALARMDA
Ertesi gün yani 29 Ocak 2004 tarihli özel haberde karantina bilgisi ve dünya genelindeki son durum daha geniş bir şekilde ele alınıyordu:
"İçişleri ve Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan protokole göre, kuş gribinin Türkiye’de görülmesi halinde yayılmayı engellemek için hastalar polis gözetiminde evlerinde karantinaya alınacak.
Salgın hastalıklarla mücadele konusunda evde karantina uygulaması getirilecek. Son dönemde özellikle Çin başta olmak üzere tüm dünyanın korkulu rüyası haline gelen SARS hastalığı ve kuş gribinin Türkiye’de de görülmesi halinde, polis kontrolünde evde karantina uygulanacak. Emniyet Genel Müdürlüğü, 81 il emniyet müdürlüğüne yazı göndererek bulaşıcı hastalıklar konusunda uyarılarda bulundu.
20 yıl sonra "kuş gribi" alarmı: Tavukların kabusu geri döndü
İçişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan protokole göre, dünyayı tehdit eden hastalıkların Türkiye’de de görülmesi durumunda polis harekete geçecek. Başta SARS ve kuş gribi olmak üzere salgın hastalığa yakalanan kişilerin tedavileri evlerinde yapılacak. Tedavi süresince hastanın evinden çıkmasına izin verilmeyecek. Hastanın karantinaya alınmasıyla birlikte polis ekibi görevlendirilerek gözetim altına alınacak ve karantina şartlarının ihlal edilmesine izin verilmeyecek. Emniyet yetkilileri, bu tür uygulamaların dünyanın birçok yerinde görüldüğüne dikkat çekerek, amacın hastalığın yayılmasını engellemek olduğunu belirttiler.
DİĞER TEDBİRLER
Bu arada kuş gribi hastalığı nedeniyle Hong Kong, Laos, Kamboçya ve Tayvan’dan kümes hayvanları ve ürünlerinin ithalatı yasaklandı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Uluslararası Hayvan Hastalıkları Ofisi’nin (OIE) uyarıları doğrultusunda söz konusu dört ülkeden kümes hayvanları ve ürünlerinin ithalatına yasaklama getirildi. Türkiye daha önce de Japonya, Vietnam ve Tayland’dan kümes hayvanları ve ürünlerinin ithalatını yasaklamıştı. Türkiye’de kuş gribi hastalığının bulunmadığını belirten yetkililer, tedbir olarak yasaklama kararı alındığını söylediler. Türkiye sadece Hollanda, Almanya, Danimarka, ABD ve Kanada’dan günlük civciv ve kuluçkalık yumurta ithal ediyor.
Kuş gribi tehlikesinin giderek artması üzerine, başta Çin olmak üzere bölgedeki ülkeler binlerce kümes hayvanını itlaf ediyor. Ölümler artıyor! Güneydoğu Asya’da ortaya çıkan ve giderek batıya doğru ilerleyen kuş gribi sebebiyle ölüm vakaları artmaya başladı. Tayland’da 2 çocuğun ölümüne neden olan kuş gribi salgını, başkent Bangkok’ta da 1 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Tayland Tarım Bakan Yardımcısı Newin Chidchop, Bangkok’un Chatuchak ve Bungkan bölgelerinden alınan örneklerde bu hastalığın tespit edildiğini açıkladı. Virüsün pozitif olduğu bölgelerin belediyeler tarafından salgın bölgesi ilan edileceği bildirildi.
Vietnam’da, 2 kişinin daha ölüm nedeninin kuş gribi olduğu doğrulandı. Böylece hastalıktan ölenlerin sayısı Vietnam’da 8’e yükseldi. Ulusal Hijyen ve Salgın Hastalıklar Enstitüsü Müdürü Hoang Thuy Long, geçen hafta Hanoi’nin 100 kilometre güneydoğusundaki Thai Binh eyaletinde ölen iki kız kardeşin ölüm nedeninin kuş gribi olduğunu açıkladı.
Öte yandan Çin, Güneydoğu Asya ülkelerini tehdit eden kuş gribi salgınına tedbir olarak yaklaşık 60 bin tavuğu itlaf ettiğini bildirdi. Çin’de yetkililerin kuş gribi salgınının ekonomiyi etkilememesi için daha dikkatli davrandıkları ifade ediliyor."
TÜRKİYE'DE KUŞ GRİBİNİN KRONOLOJİSİ
2004 yılı boyunca Asya ülkelerini kasıp kavuran kuş gribinin Türkiye'ye ulaşması 1 yılı buldu.
Bütün tedbirlere rağmen ilk vakalar 2005 yılında görülmeye başladı. Milyonlarca hayvanın itlaf edilmesinin ardından devam eden vakalardan dolayı 2006 yılında artık zatürre vakaları bile kuş gribi zannediliyordu.
2006 yılının başında "Türkiye'de kuş gribi vakaları" başlığı altında hastalığın kronolojisi gazetemizde şöyle yer aldı:
Türkiye'de kuş gibi vakaları
- 5 Ekim 2005: Dünyada 67’yi aşkın kişinin ölümüne neden olan kuş gribine Türkiye’de rastlandı.
- 8 Ekim 2005: Balıkesir’in Manyas ilçesine bağlı Kızıksa beldesindeki kuş gribi vakalarının varlığı kamuoyuna açıklandı.
- 13 Ekim 2005: AB Komisyonu, Türkiye’deki kuş gribi vakalarında görülen virüs tipinin insanlar için tehlike taşıyan H5N1 olduğunu doğruladı.
- 9 Aralık 2005: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türkiye’de yaşanan kuş gribi hastalığının bittiğini açıkladı.
- 27 Aralık 2005: Kuş gribi bu defa da Iğdır’ın Aralık ilçesinde yeniden ortaya çıktı. Bin 559 hayvan hastalık sebebiyle ölürken, Tarım Bakanlığı kentte bine yakın kanatlı hayvanın itlaf edildiğini açıkladı. Bölgede karantina uygulaması başlatıldı.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
