Yeni e-Ticaret kanunundaki bazı meseleler

Hükûmet önceki aylarda yeni bir e-Ticaret kanunu geçirdi. İnternet ortamındaki ticareti sil baştan değiştiren bu kanunun bazı maddelerine özellikle bakmak lazım.

 

Yeni e-Ticaret kanununun özellikle yabancı sermaye girişi ve küçük esnafın geleceğini olumsuz etkileyebilecek hususları var. Onlara tek tek değinmek lazım.

 

Bir kere lisans ücretlerine bir oran getiriyor ve bu oran bazı siteleri bitirebilir. Tabii bu lisans ücretleri nasıl belirlenmiş ve kriteri ne belli değil. Bunun izah edilmesi lazım. Lisans ücretleri emsali görülmemiş oranları var ve bunun mantığı da yok.

 

İndirim kotasıyla ilgili düzenleme var. Kafana göre indirim yapamazsın. Bu da enflasyon ile mücadelenin aleyhine. Hâlbuki serbest piyasada indirim tüketicinin lehinedir. Yeni çıkan yasa bunu engelliyor.

 

Ticaret Bakanlığı, Rekabet Kurumu’nun, Marka ve Patent Kurumu’nun yetkilerini alması da iyi değil.

 

Bu kanun en çok da mikro, küçük ölçekli işletmeler ile esnafı olumsuz etkileyecek. Çünkü satışların çoğu artık online yapılıyor. Anadolu’daki üreticiler bu kanallar üzerinden satış yapıyor. Bu satış yapan siteler azalırsa küçük işletmeler bundan kötü etkilenir. Küçük şirketler e-Ticaret platformları tarafından destekleniyor. Bu destekler artık iyice bitecek.

 

Pek çok küçük firmanın e-Ticaret kanalı ile büyüme şansı bitecek. Çünkü e-Ticaret kanalıyla küçük işletmeler de büyümüştü. Büyük ölçekli işletmeler alternatif kanallara sahip ama reklam yapamayan, indirim bütçesi sınırlı olan esnaf, üstüne de getirilen yeni lisans bedellerinin yansımasıyla ciddi mağdur olacak. Büyüklere karşı hiç şansı kalmayacak.

 

Bir küçük işletme o e-Ticaret kanalları sayesinde reklam yapıyordu. Kendisi yapamıyordu. Mesela bir ayakkabı üreticisi düşünün. Yanında 60-70 kişi çalışıyor. Bütçesi olmadığı için tanıtım yapamıyor. E-Ticaret kanalları sayesinde hem reklam yapıyor hem de tanıtımını gerçekleştiriyor. Kampanyalara katılıyor. Cirosunun çoğunu da o ticaret kanalları sayesinde yapıyor. Bu yasayla küçük işletmeler ciddi mağduriyetler yaşayacak.

 

Ayrıca bu e-Ticaret yasası yabancı sermayenin ülkeye girişine de engel. Hangi iş insanı yıllık kârı kadar lisans ücreti verir? Vermez. Zaten yabancı sermaye gelsin diye uğraşıyoruz. Bu lisans ücretleriyle kim gelir Allah aşkına?

 

Yeni yasa ayrıca reklam kampanyalarına da engel. Örneğin bir e-Ticaret kanalı hayrına okul yapacak diyelim. O da artık reklam gideri sayılacak. Adam isterse on, isterse yirmi okul yaptırır. Bu neden reklam bütçesi içinde sayılsın? Ayrıca reklama sınırlama getirmek ne demek? Bağışların reklam sayılması akla aykırı.

 

Umarım bu yasa yeniden gözden geçirilir. Yoksa ticaret hayatında sıkıntılar yaşayabiliriz.