Kasa sağlam
Merkez Bankasının rezervleri sürekli artıyor. Geçen hafta 3 milyar 279 milyon dolar artışla 171 milyar 848 milyon dolara çıktı. 14 Şubat’taki 172 milyar 152 milyon dolarlık zirveye ulaşmaya az kaldı. Net rezervler ise 62,8 milyar dolardan 64,5 milyar dolara yükseldi. Bir önceki hafta 44,3 milyar dolar olan swap hariç net rezervler 46,7 milyar dolara çıktı. Yıl sonuna kadar brüt rezervlerimiz 200 milyar doları aşacak. Rezervlerindeki bu güçlü artış, Türkiye ekonomisinin dış şoklara karşı dayanıklılığının arttığını ve finansal istikrarın güçlendiğini gösteriyor. Döviz rezervlerinin yükselmesi, piyasalarda güven ortamının korunması ve para politikasının etkin yönetimi açısından kritik önem taşıyor. Bir ülkenin ekonomisi ne kadar güçlüyse refah payı o kadar artar, doğrudan yabancı sermaye akımı hızlanır.
Döviz rezervleri özellikle gelişmekte olan ülke ekonomilerinde çok önemlidir. Bunun nedenleri, karşılaşacağı iç ve dış şokların ortaya çıkardığı olumsuzlukların giderilmesi, dış borç servisinin düzenli olarak gerçekleştirilmesi, uluslararası finans çevreleri ile piyasalarda, ülkeye duyulan güvenin artması… Citibank, üyelerine Türk lirasında alım tavsiye etti. Yayınladığı notta, Türkiye'de rezervlerin mart ayından bu yana toparlama gerçekleştirdiği belirtildi. Merkez Bankası sadece rezerv kaybını durdurmakla kalmadı, aynı zamanda rezerv biriktirme sürecini de yeniden başlattı, ki bu bizim görüşümüze göre oldukça dikkat çekici bir gelişme, denildi. Bu tavsiye üzerine yabancı yatırımcılar Borsa İstanbul’da pozisyonlarını arttırdı, son 1 ayda 1 milyar dolarlık hisse satın aldılar. Vatandaş kur korumalı mevduattan yangından kaçar gibi çıkıyor, 25 Temmuz haftasında hesaplar 17,2 milyar TL azalarak 500 milyar liranın altına indi. Türkiye’nin aylık ithalatı 25 milyar dolar civarında. 172 milyar dolarlık rezerv 7 aylık ithalatı kolaylıkla karşılayacak düzeyde. Kısa vadeli dış borcumuz 168 milyar dolar seviyesinde. Açık anlatımla brüt rezervlerimiz kısa vadeli dış borç stokunun da üzerinde. Döviz rezervi ekonominin kalbidir…
Merkez Bankası; para ve kur politikalarını desteklemek, piyasalara güven vermek hükûmetin döviz cinsi üzerinden iç ve dış borç servisini gerçekleştirmek için döviz biriktirir. Bu birikime döviz rezervi denilir. Merkez Bankasının döviz rezervinin bir bölümü, TL ödeyerek satın aldığı (kendine ait) dövizlerdir. Bir bölümü başkalarına ait (kredi olarak, emanet olarak bankaya verilen) fakat Merkez Bankasının serbestçe kullanabileceği dövizlerdir. Bankanın toplam döviz varlıklarından döviz yükümlülükleri çıkınca kalan döviz Merkez Bankasının Net Döviz Pozisyonu’dur. Türkiye nasıl ki, savunma sanayiinde tarihî başarılara imza atarak düşmanlarına korku salıyorsa aynı şekilde rezerv artışı ile de ekonomide yıkılmaz bir ülke olduğunu ilan ediyor. Rezervdeki artış bireysel döviz talebini tersine çevirmekle kalmıyor, ithal ürünlerin ucuzlamasını sağlayarak enflasyona büyük destek oluyor. Dünya para birimleri karşısında büyük değer kazanan dolar, Türk lirası önünde selam duruyor.
Necmettin Batırel'in önceki yazıları...