Erkeklerin girmesi yasaktı! Sultan Abdülhamid’in Çankırı'da yaptırdığı çamaşırhane geçmişe götürüyor
1885 yılında 2. Abdülhamid Han tarafından Çankırı’da yaptırılan tarihi çamaşırhane, restorasyon sonrası müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. Bal mumu heykellerle dönemin sosyal hayatının anlatıldığı müzede, zor şartlar ve mahalle kültürü gözler önüne seriliyor. Müze rehberi
Çankırı’da 2. Abdülhamid Han tarafından yaptırılan tarihi çamaşırhane, balmumu heykellerle zor hayat şartlarını günümüze aktarıyor. Çamaşırhanenin 1980 yılına kadar kullanıldığı biliniyor.
Şehrin sosyal hayatında uzun yıllar önemli bir yere sahip olan yapı, 2018 yılından itibaren müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor.
Halk arasında "Tatlısu Çamaşırhanesi" olarak bilinen mekân ziyaretçileri geçmişe götürüyor.
"ERKEKLERİN GİRMESİ YASAK"
Müze rehberi Hanife Çendek, Tarihi Çamaşırhane’nin kadınlar için büyük bir nimet olduğunu belirterek, "1885 yılında dönemin padişahlarından 2. Abdülhamid Han tarafından yaptırılmış ve 1980 yılına kadar aktif olarak kullanılmış bir mekândır. Halk arasında Tatlısu Çamaşırhanesi olarak da bilinir. Kadınlar kuyulardan çektikleri sularla, yağmur sularını biriktirerek ve hatta karı eriterek bile çamaşır yıkarlarmış. Burada çamaşır yıkamak için bir gece önceden yer kaparlarmış. Sabah erkenden gelip yiyecekleriyle birlikte gün boyu işlerini yaparlarmış. Zamanında erkeklerin girmesi yasak olan bu mekân, hamam görevi de görmüş. 1980 sonrası terk edilse de yapılan restorasyonlarla 2018 yılından bu yana müze olarak faaliyet göstermektedir. Kadınların zorlu şartlar altında yaptıkları işlere tanıklık eden bu müze, günümüzde erkeklerden de yoğun ilgi görüyor ve Türkiye’nin dört bir yanından ziyaretçi ağırlıyor" dedi.
ÇANKIRI ÇAMAŞIRHANESİ
Çamaşırhanesi hakkında Çankırı Belediyesi tarafından aktarılan tarihi bilgiler ise şöyle:
Anadolu’da köklü bir gelenek olan çamaşır, yün ve kilim yıkama kültürünü yansıtan önemli bir yapıdır. Halk arasında “yunak” adıyla da bilinen çamaşırhane, II. Abdülhamit döneminde inşa edilmiştir. Dikdörtgen planlı, açık avlulu ve tek sıra revaklı yapıda üç yönden ocak nişleri ve yunak taşları yer almaktadır. Alt kısmı moloz taş, üst kısmı ise ahşap iskeletli kerpiç dolgu malzemeyle yapılmıştır. Bu özellikleriyle Anadolu’daki diğer geleneksel çamaşırhanelerle benzerlik göstermektedir.
Çankırı Tatlısu Çamaşırhanesi geçmişte sadece çamaşır yıkama alanı değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel etkinliklerin düzenlendiği bir mekân olarak da kullanılmıştır. Cumhuriyet Mahallesi’nde yer alan yapı, Çankırı Belediyesi tarafından restore edilerek müze haline getirilmiştir. Aslına uygun şekilde yenilenen çamaşırhanede dönemin çamaşır yıkama kültürü, kullanılan malzemeler ve giysilerle yeniden canlandırılmıştır. 2019 yılında Tarihi Kentler Birliği’nin düzenlediği Müze Özendirme Yarışması’nda “Yaşam Kültürü Müzeleri” dalında ödüle layık görülmüştür.
Çamaşırhanenin sokak tarafındaki duvarında bir çeşme ve üzerinde yapıya ait kitabe yer almaktadır. Kitabede şu beyitler bulunmaktadır:
Niyet-hayr ile her kim bıraka dehre eser
Olunur haşre kadar yâd o hayır ashâbı
Böyle bir âzam-ı hayrın hele inşâı için
Çâre-cû olmamış eslâf var iken îcâbı
Şimdi rehber olup erbâb-ı hamiyyet-mend
Buldular menbâını terk ederek hâbı
Tam sünûh eyledi târih kalem-i mâhirden
Câme-şûy-hâneden aktı yapılınca âbı
'da Takip Edin!
