Uzmanlara sorduk: Büyük satışlar neyi işaret ediyor? Dünya kaosa girdi sanatta rekorlar geldi
Sanat dünyasına bu sene rekorlu satışlar damga vurdu. Müzayede piyasasında 2024’e göre %11,1 artış görüldü. Akıllarda ise soru işaretleri oluştu.
MURAT ÖZTEKİN- Savaşlar ve politik gerilimlerle anılan 2025, sanat dünyasında hareketli geçti. 2024’e göre toparlanmanın görüldüğü sanat piyasasında, müzayedeler de rekorlu satışlara sahne oldu. Gustav Klimt’in “Elisabeth Lederer’in Portresi” eseri, 236,4 milyon dolara satılarak “en pahalı modern tablo” ünvanını kazandı.
Frida Kahlo’nun “El Sueño” çalışması ise 54,7 milyon dolara alıcı bularak bir kadın sanatçıya ait müzayedede satılan en pahalı eser rekorunu kırdı.
Van Gogh “Romans Parisiens” eseri ise 62,7 milyon dolarlık satış rakamıyla sanatçının Paris dönemi eserleri arasında yeni bir fiyat rekoru meydana getirdi.
ArtTactic’in bulgularına göre, müzayede piyasası 2024’e göre yaklaşık %11,1 artışla 4,55 milyar dolara yükseldi.
SAVAŞ ALAMETİ Mİ?
Peki, niçin bu rekorlar kırıldı? Büyük alımlar, sosyal medyada iddia edildiği gibi, bir buhran ve savaşın alameti mi?
Geride bırakmaya hazırlandığımız yılı Türkiye gazetesine değerlendiren müzayedeci ve antika uzmanı Raffi Portakal “2025’te global olarak iyi bir sene geçirdik diyebilirim. Türkiye’de ise sakin bir yıl yaşandı ama kötü demek doğru olmaz” diyor. Üst üste kırılan rekorları da değerlendiren Portakal, sözlerine şöyle devam ediyor: “Paralar birikiyor. Dünyanın sosyolojik ve ekonomik gidişatı da böyle bir ortam ortaya çıkarıyor. Bunu, harp öncesi alımı olarak değerlendirenler oluyor. Evet, dünyanın birçok noktası karışık. Ancak ben ‘bekleyip görelim’ diyorum. Çünkü geriye dönerek baktığımızda, müzayedecilik tarihinde birçok rekor var.”
2025’te dünya ile birlikte Türkiye’nin de gündeminin karışık olduğunu, bu durumun ise ister istemez sanatı etkilediğini kaydeden galeri sahibi ve sanat danışmanı Sabiha Kurtulmuş ise “Şu an için toparlamaya çalışıyoruz. Doğru bir sanat eseri ise her zaman etkili bir yatırım aracı oluyor. Müzayedelerin eski gücünde olduğunu düşünmüyorum ama doğru eserler satışa çıktığında rekor fiyatlara alıcı bulabiliyor. Bence 2025’te en önemli şey kadın eserlerinin rekor fiyatlara satılmaya başlanmasıydı” şeklinde konuşuyor.
SANAT KRİZ DÖNEMLERİNDE ÖNE ÇIKIYOR
“Sanat, kriz dönemlerinde hep önemli bir değer olmuştur” diyen Kurtulmuş, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Savaş öncesi ve esnasında sanat eserlerini satabiliyor olduğunuzu bilmek güven verir. Bu yüzden tarih boyunca tablolar, külçe altınlar gibi mahzenlerde saklanmıştır. Dünyanın önemli ailelerinin müzelerinin patronları hâline gelmesinin sebeplerinden biri de budur.”
