İşveren tarafından resen emeklilik, iptal ve SGK uygulaması...

Genel olarak tüm çalışanlar, emeklilik için gereken şartları tamamlamaları hâlinde istedikleri tarihte emekli olabilmektedir. Diğer yandan memurlar, işçilerden farklı olarak işverenleri tarafından istekleri dikkate alınmaksızın resen emekli edilebilmektedir. Bu yazımızda resen emeklilik uygulaması, mahkeme yolu ve SGK işlemleri irdelenmiştir.

 

 

Resen emeklilik, kamu görevlilerinin yasada belirtilen şartların oluşması hâlinde çalıştıkları kurumları tarafından taleplerinin olup olmadığına bakmaksızın yapılmakta oldukları emeklilik işlemidir. Resen emekliye sevk edilenlerin emeklilik işlemleri, kurumlarınca alınacak emekliye sevk onayının ilgililere tebliğ edilerek görevleri ile ilişiklerinin kesilip, düzenlenen emeklilik belgesinin SGK’ya intikal ettirilmesi suretiyle tamamlanmaktadır. Bu durumda emeklilik maaş başlangıç tarihleri hizmet aylıklarının kesildiği tarihi takip eden ay başı olmaktadır.

 

 

4/1-c sigortalısı olan kamu görevlileri Emekli Sandığı Kanunu gereğince haklarında yaş haddi hükümleri uygulanacak olanlar kurumlarınca resen emekliye sevk edildiklerinde fiilî hizmet süreleri 15 yılı doldurmuş olmak kaydıyla kendilerine emekli aylığı bağlanmaktadır.

Yaş haddi sebebiyle resen emekliye sevk edilenlerin hizmetlerinin 15 yılın altında olması durumunda talep etseler bile bu süre zarfında kendilerine toptan ödeme yapılmamaktadır. Ancak yaş haddinin doldurulduğu tarihi takip eden ay başından sonra her ne sebeple olursa olsun, kurumlarınca vazifeleriyle ilgileri kesilmeyerek aylık veya ücretleri ödenenlerin bu suretle geçen müddetleri fiilî hizmet müddeti sayılmayacak ve bunlar için kesenek ve karşılık alınmışsa geri verilecektir.

 

 

Kadın olsun erkek olsun bir ayrım yapılmadan 30 hizmet yılını tamamlamış olan kamu görevlileri kurumlarınca lüzum görüldüğünde yaş kaydı aranmaksızın resen emekliye sevk edilebilmekte, bunlara 61 yaşlarını da doldurmaları hâlinde emekli aylığı bağlanabilmektedir. Bu durumda, resen emekliye sevk edilenlerin 61 yaşlarını doldurmamış olmaları hâlinde; kendilerine toptan ödeme yapılmayıp, 61 yaşlarını doldurduktan sonra açıkta iken yapacakları başvurularına istinaden haklarında aylık bağlama işlemi yapılmaktadır.

 

 

Subay ve askerî memurlarla, gedikli subay ve gedikli erbaşların ahlak noktasından hüküm ile veya yetersizlik veya disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri üzerine veyahut askerî mahkemelerce verilecek kararlar üzerine kurumlarınca resen emekliye sevk edilmeleri hâlinde kendilerine kadın ve erkek ayrımı olmadan 25 fiilî hizmet yıllarını ve 61 yaşlarını doldurmaları hâlinde emekli aylığı bağlanmaktadır.

08.09.1999 tarihinden önce göreve başlamış olanlar 61 yaşa değil, Emekli Sandığı Kanununda belirtilen kademeli yaş hadlerine tabi olacaklar ve bunların yaş hadlerinden hizmetlerine eklenen fiilî hizmet süresi zammı kadar indirim yapılacaktır. Bu şekilde görevlerinden ayrılmış ve fiilî hizmet müddetleri 25 yılı doldurmamış olanlara, Emekli Sandığı Kanununa tabi görevlerinden ayrıldıktan sonra diğer sigortalılık hallerine tabi çalışmamış olmaları şartıyla toptan ödeme yapılacaktır. Diğer yandan 25 yıl hizmetleri bulunmakla beraber aylığa hak kazanabilmek için gerekli yaşları doldurmayanların bu yaşları ikmal ettikten sonra açıkta iken emeklilik talebinde bulunmaları halinde kendilerine emekli aylığı bağlanabilmektedir.

 

 

Askerî personel hariç diğer iştirakçi kamu görevlilerinin ahlak ve yetersizlik sebeplerinden dolayı kurumlarınca resen emekliye sevk edilmeleri hâlinde, kendilerine kadın ve erkek ayrımı olmadan 25 fiilî hizmet yıllarını ve 61 yaşlarını doldurmaları hâlinde emekli aylığı bağlanmaktadır.

Askerî personelin sicilen emekliliğinde olduğu gibi diğer kamu görevlilerinden 08.09.1999 tarihinden önce göreve başlamış olanlar da 61 yaşa değil, Emekli Sandığı Kanununda belirtilen kademeli yaş hadlerine tabi olacaklar ve bunların yaş hadlerinden hizmetlerine eklenen fiilî hizmet süresi zammı kadar indirim yapılacaktır. Bu bakımdan sicilen emekliye sevk edilen askerî personel için belirtilen diğer hususlar bunlar için de geçerlidir.

3 yıl üst üste olumsuz sicil alan memurlar hakkında Emekli Sandığı Kanun hükümlerinin uygulanmasını düzenleyen Devlet Memurları Kanununun hükümleri 13/2/2011 tarihinde yürürlükten kaldırıldığından artık olumsuz sicilden dolayı yetersizlik nedeniyle kurumlarca resen emekliye sevk edilme işlemi sona ermiş bulunmaktadır.

 

 

4/1-c sigortalılarından kurumları tarafından resen emekliye sevk edilenlerden idari yargıya başvurarak emeklilik işlemini iptal ettirenlerin tekrar görevlerine başlatılmaları sırasında, kendilerine ödenen emekli ikramiyesi ile emekli aylıkları ile ilgili olarak;

Söz konusu kişilerin her ne suretle olursa olsun tekrar emekliye sevkleri hâlinde ise kurumlarca, resen emekli işlemi sırasında ödenen emekli ikramiyesinin tahsili hususunda yapılan işlemlerin sonucu yazı ile SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir.