Yetenekli Kalemler

Sürüden ayrılanı kurt kapar sözünü anlatan yazımda halkı küçümseyen kimseler için mecazdan anlamayanlar demiştim. Hatta mecazı anlasa da içindeki kötü niyetini öne çıkaran kimselerdir. Onlar “koyun” kelimesi ile “halkı” düşüncesiz ve aptal olarak nitelendiren kimselerdir. Kendilerini akıllı olarak öne çıkaran halkı ise cahil, kandırılmaya müsait kimseler olarak tanımlayanlardır. Bu aykırı kimseler böyle söylerken aslında tam da bu atasözünün tarif ettiği duruma kendileri düşenlerdir. Sürüden ayrılıp onun bunun karanlık fikirlerine kapılanlardır. Bu fikirlerle aydın olduklarını düşünüp böbürlenirken aslında fikrî olarak zehirlenerek kendi toplumuna yabancı kalan zavallılardır!..

Sürünün en önemli özelliği her yana birlikte hareket etmeleridir. Eğer çobanın yayılmak üzere bıraktığı sürü bir şekilde yerinden ayrılmaya yönelirse çobanın eline ayağından bağlı olan koyun da hareket edecek böylece çobanı uyandırmış olacaktır. Çoban sürünün ne tarafa gittiğini veya hareket ettiğini anında, geç kalmadan öğrenmiş olacaktır. Bu şekilde ip bağlamayan ve uyuyup kalan uyandığında ise sürünün nerede olduğunu bilmeyen sürüsünü kaybeden çobanlar çok olmuştur.

Bir kurbağa bir kuyunun dibini kendine mesken tutmuştu. Dünyayı yalnız o kuyudan ibaret zannederdi. Bir gün bir balıkçı kuyuya gelip su çekmekle meşgul iken ansızın diri bir balık sepetten sıçradı. Kuyuya düştü; taze hayat buldu. Kurbağa ile balık bir müddet bir arada bulunmaları hasebiyle beyinlerinde ülfet (yakınlık) peyda oldu. Bir gün balık; vatanını tavsif yolunda dedi ki:

Hayatımızı kazandıklarımız ve elde ettiklerimiz değil beklentilerimiz, kendimizde bulduğumuz inanç şekillendirir. Hepimizin dünyası farklı, her birimiz şartların, çevrenin, alışkanlıkların insanıyız. Bu yüzden söz ve davranışlarımıza dikkat etmek zorundayız.

Hayatımızı kazandıklarımız ve elde ettiklerimiz değil beklentilerimiz, kendimizde bulduğumuz inanç şekillendirir. Hepimizin dünyası farklı, her birimiz şartların, çevrenin, alışkanlıkların insanıyız. Bu yüzden söz ve davranışlarımıza dikkat etmek zorundayız.

Eşimin aile büyüklerini ziyarete geldiğimiz Bakü’deki müşahedelerimi zikretmek istiyorum.

Kelime bilmek sıradan bir şey gibi gelir hepimize. Bildikçe bilmediğimizi anlarız. Bu nasıl olur. Bilgiyi bir sandal kabul ederseniz, ilmi de deniz kabul ederseniz. Sandalın denizle olan teması kendisi kadardır. Yani denize az temas ettiği için deniz ona göre azdır. Geniş değildir. Sandalı biraz büyütüp gemi yaparsanız geminin denizle teması daha fazla olduğu için geminin denizle temasının ne kadar büyüdüğünü düşünürsünüz. Denize bir transatlantiği, bir şilebi temas ettirdiğinizde denizle temasının ne kadar çok daha büyük olduğunu görürsünüz. O hâlde siz bilginizi ne kadar genişletirseniz bilgiyle o kadar çok temas edeceksiniz ve “meğer ne kadar çok şey bilmiyormuşum” diyeceksiniz. Bildikçe bilmediğini anlamak böyle bir şey... Bilmeyen kimse cahil denilen kimse ne der? “Ben her şeyi bilirim” Onun için de her konuda fikri vardır. Niye çünkü bilgiye teması çok az olduğu için bilginin enginliğinden haberi yoktur...

İnsan, aşkı önce bir kıpırtıyla tanır. Kalpte beliren hafif bir sızı, gönülde anlamını bilmediği bir çağrıdır bu. Henüz bir yüz, bir kelime, bir bağ yoktur. Sadece hissedilir.

Hoca odun kesmek için ormana gittiği bir gün, bir tavşan görmüş. Daha önce hiç tavşan görmediği için, hayvan çok acayibine gitmiş. Bu acayip hayvanı herkese gösteririm diye yakalayıp torbaya koymuş, ağzını bağlamış. Eve gelince, hanımına sıkı tembihte bulunmuş: — Aman Hanım! Bu çok acayip bir hayvan… Kulakları eşeğe benziyor, ön ayakları kısa, arka ayakları uzun, kediye de benziyor, bıyıkları var… Sakın bu torbayı açma, gidip herkesi çağıracağım, gelip görsünler bu hayvanı…

Bilim kurgu “bilim” ve “kurgu” kelimelerinden oluşmuş. Bilimsel ve kurgusal... Gelecekteki bilimin ve teknolojinin habercisi aynı zamanda. Bunun için bilimden anlayan ve kurgu yeteneği olan kişiler “bilim kurgu” romanı yazabilir.

Onlarca yıl aynı çatı altında yaşadı. Aynı çayı demledi, aynı sofraya oturdu. Aynı acılarda susup, aynı dualarda “âmin” dedi. Bir ömür boyunca fedakârlığın kitabını yazdı da… Belki kimse okumadı. Ama o yine de yazdı, sessizce, sabırla, sevdayla…

Başarı kimine göre “para”, kimine göre “mal mülk”, kimine göre “şan şöhret”; kimine göre de “amansız bir dertten kurtulmak”, kimine göre “dünyayı gezmek” olabilir... Kimi “sevdiğiyle evlenmeyi” başarı görür, kimi “arzuladığı üniversiteyi” kazanmayı, kimi sevdiği mesleğe başlamayı...

İklim değişikliği denince herkesin aklına buzulların erimesi, kutup ayılarının evsiz kalması gelir. Peki ya sivrisinekler? Evet evet, yanlış duymadınız. Bu vız vız eden minik kan emiciler de iklim değişikliğinden nasibini aldı, hatta diyebiliriz ki en kârlı çıkanlardan biri oldular.

Ailede iletişimin daha net ortaya çıkması için yapılacak önemli bir husus da aile toplantılarıdır. Bu toplantıda çocukların istekleri fikirleri de dikkate alınmalıdır. Çocukların hoşuna gidecektir. Objektif olarak yapılan toplantılar kılıcı izler bırakır.

Dün yazmıştım seni ah yazı... Ah kalbimdeki Anka kuşu... Sabrı, yenilmemeyi, mücadele etmenin gücünü ve tüm emeklerin neticesinde yeniden dirilmeyi bana sen öğretmedin mi?

Yazmak bir hayatın ortasında önüne sunulan hikâyeyi tüm şeffaflığıyla yargısız alıp kucaklamak gibi… Zamanın hızla akıp geri gelmeyişine ve insanların ağrısına en iyi gelen eylem bence yazmak! Yazmanın büyülü bir gücü var, çağın ve insanların tüm sahteliğine ve acizliğine inat! Yazmak mı yoksa yazdırılmak mı? Kulların sadece birer vesile olduğunu bildiğimiz şu fani dünyada, akıllarda bir de bu soru var. Sahi yazmak mı desek daha doğru olur yazdırılmak mı? Cevabı zannımca yazdırılmak diye düşünüyorum. Zira birbiri ardına dizilen ilhamın arkasına saklanmış bunca efsunlu satırın bir insan tarafından aklı aşan duygularla meydana getirilmesi zor…

Şimdi kırk elli dairelik apartmanlarda birbirini tanımayan nice konut sahipleri vardır. Zaten bu yerlerde oturanlar birbirine “komşu” demeyi düşünmez. Ondan söz ederken dairesinin numarasını söyler.

Yapay zekâdan istediğinizi alamaıyor musunuz? Sorun sizde, yapay zekâda değil!

Biri bizim Japonca konuşmamızı istese. Bir başkası bu dili konuşuyorsa sen de yapabilirsin. Sen de insansın, dilin, ağzın, aklın, gözün, beynin, kulağın var. Onda olup da sende olmayan ne var. Potansiyelin ve gücün de var. İstesen yaparsın. Yapamadığına göre demek ki yeterli düzeyde istemiyorsun dese ne hissederiz? Öyle kolay olmadığını biliriz. Söylenilen kelimeyi taklit bile edemeyiz.

Bir kız çocuğunun her nazik duygusu, babasıdır. Onu şartsız seven bir babanın sevgisinin varlığı, ona güvenli bir liman sunar. Hayatının ilk yıllarından, son yıllarına kadar bu geçerlidir. Bu duygudan hareketle hayatında karşılaştığı zorluklara karşı kendinde bir metanet duygusu hisseder. Çıktığı hayat yolculuğunda karşılaştığı olumsuz manzaralardan etkilenmez, ufak bir tökezleme hâlinde o güvenli limandan destek alır. Yanında olmasa da içine işlediği o güven duygusu ile suni hiçbir şey onu aldatamaz.