ABD planında Türkiye detayı: Donetsk pazarlığında Ankara’nın kritik hamlesi gündemi kilitledi
ABD’nin Ukrayna için hazırladığı barış planında, Donetsk pazarlığını hızlandıran kritik hamle Türkiye’den geldi. Ankara’nın devreye girmesiyle masada dengeler değişirken, küresel diplomasi trafiği bir anda Türkiye merkezli yeni bir boyuta taşındı. Sürecin seyrini değiştiren bu adım, Washington’dan Moskova’ya tüm başkentlerde gündemi kilitledi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna için hazırladığı 28 maddelik barış planı kapsamında yürütülen temaslarda Türkiye’nin köprü rolü yeniden öne çıktı.
Washington Post’un aktardığı bilgilere göre, üst düzey bir Türk yetkili, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’a Ukrayna Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Rustem Umerov’un görüşmeye hazır olduğunu iletti. Bu temasın ardından müzakerelerde yeni bir aşamaya geçildi.
"ABD’nin Ukrayna barış planında Türkiye’nin devreye girdiği kritik Donetsk pazarlığı yeni bir dönemece girdi. Ankara’nın ilettiği stratejik bilgi masadaki denklemi değiştirdi; Washington’dan Moskova’ya tüm diplomasi trafiği bir anda Türkiye merkezli yeni bir hatta oturdu"
UMEROV: ZELENSKİY DONETSK’TE TAVİZ VEREBİLİR
Florida’da yapılan kritik görüşmede Umerov, Ukrayna lideri Zelenskiy’nin, barış anlaşması karşılığında Donetsk topraklarının bir kısmını Rusya’ya bırakma yönünde taviz verebileceğini söyledi.
Aynı görüşmede Umerov, Ukrayna ordusundaki personel sayısının 600 bin ile sınırlandırılmasının da kabul edilebileceğini aktardı.
ABD: GERİ ADIM DEĞİL, ESNEK MÜZAKERE
Müzakerelere yakın ABD’li yetkililer, planın Kiev’e “talimat” içermediğini, esnek bir müzakere alanı sunduğunu belirtti.
ABD tarafı, Ukrayna ordusuna getirilen 600 bin personel sınırının gerektiğinde yükseltilebileceğini veya tamamen kaldırılabileceğini söyledi.
Washington, güvenlik garantilerinin yeterli olmadığını kabul ediyor.
Yetkililer, "Ukrayna'nın egemenliği asla tehlikeye atılamaz. Bu, Avrupa’da sel kapılarını açar" diyerek barış planındaki hassas dengeye işaret etti.
TOMAHAWK FÜZESİ SEÇENEĞİ: RUSYA BARIŞ GÜCÜNÜ REDDETTİ
Rusya, Ukrayna topraklarında Avrupa birliklerinden oluşan bir barış gücünü kesin şekilde reddettiğini açıklamıştı. Bu nedenle ABD, alternatif olarak Ukrayna’ya Tomahawk füzeleri verilmesini değerlendiriyor.
Washington, bu füzelerin Rusya’ya karşı önleyici saldırılarda kullanılmayacağına dair güvence istedi.
DONETSK’TEN ÇEKİLME VE GÜVENLİK DUVARI PLANI
ABD’nin taslağına göre Ukrayna, halen elinde tuttuğu Donetsk’in yaklaşık yüzde 25’inden çekilmeye zorlanacak.
Ayrıca ABD, geri çekilme hattının gerisini güvence altına almak için Ukrayna’ya ileri teknoloji ile oluşturulacak bir "güvenlik duvarı" kurma konusunda destek verecek.
WASHİNGTON–MOSKOVA HATTI: TÜRKİYE KÖPRÜ ROLÜNÜ SÜRDÜRÜYOR
Yetkililer, sürecin yaklaşık bir ay önce Rus, Ukraynalı ve Avrupalı temaslarla başladığını, Türkiye’nin ise kritik anlarda devreye girdiğini aktardı.
Üst düzey bir Türk yetkilinin Witkoff’a verdiği bilgi, süreci hızlandıran kırılma noktası oldu.
ZELENSKİY TARİHİNİN EN ZOR KARARIYLA KARŞI KARŞIYA
Washington Post’un yorumuna göre, Zelensky hem içeride hem cephede baskı altında. Donetsk’ten çekilmeyi kabul ederse tepki çekebilir; reddederse savaşın devamı kaçınılmaz görünüyor.
ABD’nin önerisi, anlaşmadan sonraki 100 gün içinde Ukrayna’da ulusal seçim yapılmasını da içeriyor. Zelensky ve ekibine yolsuzluk skandalı nedeniyle yargılanmama güvencesi verilmesi talebi de taslakta yer alıyor.
ANKARA–KİEV TEMASI SONUÇ BELİRLEYECEK
Zelensky’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ankara’da yaptığı görüşmenin ardından başlayan diplomasi trafiği, barış planının geleceğini belirleyecek kritik dosyaya dönüştü.
ABD’li yetkililer, planın henüz nihai olmadığını, “hedef odaklı” ve müzakereye açık bir çerçeve sunduğunu söyledi.
YUNAN BASINI: PUTİN–ERDOĞAN GÖRÜŞMESİ BARIŞ DİPLOMASİSİNİ YENİDEN AÇTI
Yunan basını, Türkiye’nin rolünü manşetten verdi. Haberlerde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye’nin barış için yeni bir diplomatik kanal kurmaya hazır olduğunu söylediği aktarıldı.
Haberde şu ifadeler yer aldı:
"Erdoğan, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmeye yönelik her türlü plana katkıda bulunmaya hazır olduğunu Putin’e iletti."
Kremlin açıklamasında Putin’in ABD’nin önerilerinin Alaska’daki Rus–Amerikan Zirvesi’nde konuşulanlarla uyumlu olduğunu ve “barışçıl çözümün temeli olabileceğini” söylediği aktarıldı.
Erdoğan’ın İstanbul’u görüşme yeri olarak "teklif ettiği" bilgisi de Yunan kaynaklarında öne çıktı.
Türk tarafının açıklamasında şu sözler yer aldı:
"Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının adil ve kalıcı bir barışla sona ermesi için çabalarını sürdüreceği" aktarıldı.
Ayrıca Türkiye’nin taraflar arasında doğrudan temasları kolaylaştıracak her türlü projeye katkı sunmaya hazır olduğu kaydedildi.
