Sanal diplomasi dönemi başladı

Küresel tehdit hâline gelen koronavirüs salgını nedeniyle olağanüstü tedbirler alınıyor. Virüsün etkili olduğu bazı ülkelerde hayat durma noktasına geldi. Uluslararası zirveler, kongreler, kültür ve turizm ziyaretleri, festivaller, fuarlar ve spor müsabakaları ardı ardına iptal ediliyor. Devlet başkanları ve diplomatlar görüşmelerini dijital iletişim araçları üzerinden gerçekleştiriyor. Uzmanlar, değişen diplomasi alışkanlıklarını değerlendirdi.

KÜRESELLEŞMENİN SONU
Prof. Dr. Tarık Oğuzlu: Bu salgın aslında evrensel bilinç, değer, ahlak ve evrensel topluluk olgusu gibi konularda herkesi kendi başının çaresine bakma telaşına itti. Gelişmeler küreselleşmenin, evrenselleşmenin sanki sonuna mı geliniyor sorusunu bize sordurtuyor. Tabii burada sorulan en önemli sorulardan biri, bundan sonra ülkeler arasındaki diplomasi nasıl devam edecek? Online iletişim üzerinden fiziksel temasa gerek kalmadan işler yürütülmeye devam edilecek. Bu da teknolojinin hayatımızın içine girmesini daha fazla tetikleyecektir. Tedbir amaçlı toplantılar, kongreler, çok katılımlı konferanslar, fuarlar, festivaller, spor karşılaşmaları şu anda bile iptal edilmeye başladı. Salgının yaygınlaşması ile bu süreç devam edecektir.

ABD KAPILARI KAPATTI
Prof. Dr. Ahmet Sedat Aybar: Dünya Sağlık Teşkilatının salgını ‘pandemik’ olarak tanımlaması, buna karşı alınacak tedbirlerin küresel ölçekte koordineli yürüyeceğini, bunun da küresel ekonomiyi daha da daraltıcı etkisi olacağını gösteriyor. Salgın, küresel alışkanlıkları değiştirdi. Salgın tedbirleri diplomatik temasların da yönünü değiştirdi. Trump’ın Avrupa ülkelerine kapıları kapatması, AB tarafından eleştirilse de devletlerarası görüşmelerin artık dijital üzerinden yürütüleceğini, birçok devlet başkanının yurt dışı ziyaretlerini iptal etmesinden görebiliyoruz. Tüketim ve üretim alışkanlıklarını değiştiren virüs salgını, diplomasi alışkanlıklarını da değiştireceğe benziyor. Sanal diplomasi devrine girmiş sayılırız.

TEAMÜLLER YIKILDI
Prof. Dr. Vahap Coşkun:  Bir süre önce İran Sağlık Bakanı Türkiye’yi ziyaret etmek istediğinde Türkiye Sağlık Bakanlığı görüşmeyi internet üzerinden yapmak istemişti. Dolayısıyla diplomasi yüz yüze değil de uzaktan ve internet, telekonferans veya sosyal medya platformları üzerinden devam edecektir. Salgın sonrası diplomatik görüşmelerde, siyasi liderlerin katıldıkları ortamlarda örneğin klasik tedbirlerin dışında etraflarında bulunan insanların vücut ısılarını ölçen termal taramalar yapıldığını da görüyoruz. Dolayısıyla içeride ve dışarıda birçok geleneksel teamülün yıkıldığını görüyoruz. Liderler alışkanlıklarını değiştirdi, örneğin tokalaşmadan selamlaşma yöntemini deniyorlar.