Bağ-Kur'luların, 10 yıl daha az primle emeklilik yolları

Bağ-Kur’un kuruluşundan itibaren Bağ-Kur sigortalılığı hep sorunlu olmuştur. Bağ-Kur SSK ve Emekli Sandığı gibi hiçbir zaman sağlıklı işlememiştir. Âdeta ölü doğmuştur. Bağ-Kur’un SGK’ya devri de başta esnaf sanatkâr ile diğer küçük işletme sahipleri ile ortakları için tam anlamıyla çözüm olmamıştır. Zira Bağ-Kur’luların emekliliği için öngörülen prim ödeme gün sayısı SSK’lara çok yüksek.

 

Diğer yandan ödeme gücü çok olmayan esnaf-sanatkâr ile isteğe bağlı primini ödeyen Bağ-Kur’lular, yüksek prim yükü altında durmadan SGK’ya Bağ-Kur borcu birikiyor. Her bir ya da iki yılda getirilen prim yapılandırma kanunları bunlar için geçici rahatlama sağlasa da belirli bir süre sonra taksitleri ödeyemediklerinden borçlarından tamamen kurtulamamaktadırlar. Seçimlerde verilen prim eşitleme sözü de bir türlü ifa edilmediğinden bir milyona yakın esnaf çaresizlik içinde beklemektedir.

 

 

EYT BİLE SEVİNDİRMEDİ!

 

 

Bağ-Kur’lularun çoğunluğu 2023 yılında yürürlüğe konan EYT düzenlemesine bile sevinememiştir. EYT’li Bağ-Kur’luların normal şartlarda emekli olabilmeleri için Kadın Bağ-Kur’lunun 20 tam yıl, erkek için ise 25 tam yıl prim ödemesi gerekmektedir. 9000 günle EYT’den yaş şartı olmadan emekli olabilen Bağ-Kur’lu erkekler prim borçları nedeniyle EYT düzenlemesine bile sevinemediler. Çoğunluğu ödenebilir ihya düzenlemesi ya da tescil affı beklemektedir.

 

EYT sonrası için sigortalı olan emeklilikte kademe bekleyenler dâhil tüm Bağ-Kur’luların ise hem kadın hem erkekler için normal şartlarda emeklilik için en az 9000 gün prim şartı bulunmaktadır. Bu bağlamda gerek prim borçlarını ödeme durumu olmaması nedeniyle bazı dönemlere ait hizmetleri SGK tarafından dondurulması gerekse emeklilik yaşının yaklaşmasına rağmen çeşitli nedenlerle yeterli primi olmayan okuyucularımız az primle Bağ-Kur’dan emeklilik alternatiflerinin bulunup bulunmadığını merak etmektedir.

 

Bu yazımızda Bağ-Kur’dan 25 yıl prim yerine 15 yıl primle kimlerin emekli olabileceği irdelenmiştir.

 

 

EYT’Lİ BAĞ-KUR’LULAR

 

 

EYT’li Bağ-Kurlular normal şartlarla kadın için 20 tam yıl, erkek için 25 tam yıl prim gün sayısı bulunmayanların bu prim gün sayısını doldurmadan emekli olamazlar. Belirtilen prim gün sayısını doldurmaları hâlinde hiç beklemeden derhâl emeklilik imkânlarına kavuşmaktadır. Buna rağmen bu prim şartını yerine getiremem diyenler için 15 yıl yani 5400 gün primle emekli olma imkânları bulunmaktadır.

 

Kadın ise 50, erkek ise 55 yaş ve en az 15 tam yıl yani 5400 gün primle emekli olabilmeleri söz konusudur. EYT mağduriyetine sebep olan 4447 sayılı Kanun ile 5400 gün prim şartı değiştirilmemiştir. Ancak belirtilen yaş şartları kademeli olarak kadınlarda 6 yıl erkeklerde ise 3 yıla kadar artırılmıştır. 01/10/1999 tarihinde kadın ise 50, erkek ise 55 yaş ve en az 15 tam yıl için 2 yıldan daha fazla süre var ise kademeli geçiş süreci aşağıdaki tabloda belirtilen şekilde uygulanmaktadır. EYT düzenlemesinde de Bağ-Kur’luların kısmi şartlarla yani 15 yıl primle emeklilikte yaş şartı kaldırılmadığından belirtilen yaş şartı ve prim şartının birlikte yerine getirilmesi hâlinde tablodaki şartlarla emekli olmak mümkündür.

 

 

 

 

 

REFORM SONRASI BAĞ-KUR’LULARIN AZ PRİMLE EMEKLİLİĞİ

İlk defa 30/4/2008 tarihinden sonra Bağ-Kur (4/1-b) sigortalısı olanların 5400 gün primle emekli olabilmeleri için tekrar kademeli yaş şartı getirilmiştir. Buna göre hem kadın hem erkekler için öngörülen yaş şartı kademeli olarak 65’e kadar yükselmektedir. Buna göre kadın için 58, erkek için 60 yaş ile 2036 yılından sonrası için getirilen kademeli yaş hadlerine 65 yaşını geçememek üzere 3 yıl eklenmesi durumunda, 5400 prim ödeme gün sayısı üzerinden de aşağıdaki tabloda gösterilen şartlarla emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlanabilecektir.

 

 

 

 

 

 

Hemen belirtelim SGK Kanununa göre bu şartlarda bağlanacak emeklilik maaşının, normal şartlara (25 yıllık hizmet üzerinden) göre bağlanacak emeklilik maaşına göre belirgin bir şekilde daha düşük olacağı akla gelebilir… Ancak hükûmetin son yıllarda en düşük emeklilik maaşına Hazine desteği vermesiyle birlikte asgari ücret üzerinden 15 yıl prim ödeyenle 25 yıl prim ödeyen arasında belirgin bir maaş farkı kalmamıştır.

 

 

 

İsa Karakaş'ın önceki yazıları...