Çalışan kazandı: Kanunsuz işten çıkarmanın bedelini devlet ödeyecek!

Ne oldu? Bir (…..) dağıtım görevlisi, 2016’da “cinsel saldırı” suçundan aldığı mahkûmiyet gerekçe gösterilerek disiplin yönetmeliği hükmüne dayanılarak işten atıldı.

İlk Şok: Kamu kuruluşu olan işveren özetle çalışana disiplin yönetmeliği gereği çalışanı belirtilen suç nedeniyle işten attı. İşten çıkarma işlemi 2023’te yargı tarafından iptal edildi çünkü disiplin cezası yönetmelikte değil, sadece KANUNDA düzenlenebilirdi.

Çalışan işine geri iade edildi. Bunun üzerine davacı çalışan “Madem işlem hukuksuzdu, 7 yıldır alamadığım maaşlarımı ve haklarıma ilişkin tazminat verin” dedi.

İşveren ise “Sen suçlusun, tazminat yok!” dedi. Davacı çalışan olayı mahkemeye taşıdı.

İdare Mahkemesi özetle: “Zararınız muhtemel zarar, kesin değil… Ayrıca idare ağır kusurlu da değil” diyerek tazminatı REDDETTİ! Çalışan mahkeme kararını Danıştay’a temyize götürdü.

DANIŞTAY’dan emsal nitelikte karar!

Danıştay 12. Daire (27 Kasım 2025 tarihli) kararında: “Bir idari işlemin yargı kararıyla iptal edilmesi hâlinde, söz konusu kararın, dava konusu işlemin tesis edilmesi sırasında unsurlarında bulunan sakatlıkları tespit ettiği, işlemi yapıldığı andan başlayarak ortadan kaldırdığı, bu özelliği nedeniyle geriye yürüyen sonuçlar doğurduğu, başka bir anlatımla, işlemin tesis edildiği tarihten önceki hukuki durumun geçerliliğini sağladığının idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.

Bu itibarla, yukarıda yer verilen Anayasa hükmü ve İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 12. maddesi uyarınca, hukuka aykırılığı yargı kararıyla tespit edilerek iptal edilen işlem nedeniyle, iptal kararı sonrasında talep edilen, davacının yoksun kaldığı parasal haklarının, yasal faiziyle birlikte tazmini gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır. Bu durumda, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesince verilen kararda hukuka uygunluk bulunmadığından kanun yararına bozulması gerekmektedir…” hükümlerine yer vermiştir.

Bu karar özetle şu anlama gelmektedir:

• Bir işlem mahkemece iptal edildiyse, o işlem BAŞTAN GEÇERSİZSİZDİR. Sanki hiç yapılmamış gibi kabul edilir.
• Bu yüzden çalışanın o tarihten itibaren alamadığı tüm maaş ve mali hakları FAİZİYLE ÖDENECEK!
• Mahkeme “muhtemel zarar” diyerek reddedemez.
• İdare “ağır kusur” arayamaz.

Danıştay, hukuksuz işlem varsa, zarar kesin ve nettir → tazminat zorunludur diyor.

Kararın en çarpıcı neticeleri

“İptal kararı geriye yürür, işlemi yok sayar.”

“Çalışan hiç işten çıkarılmamış gibi eski haklarına kavuşur.”

“İdare, kendi hukuksuz işleminden doğan zararı ödemek zorundadır. Nokta.”

Lafın özü bu karar tüm kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelere:

Yasal dayanaktan yoksun alt düzenlemelerle işten çıkarma yapamazsınız diyor. Mezkûr davada olduğu gibi “Ama yönetmelikte vardı”, “Ama mahkeme suçlu demişti”, “Ama başka yerde çalıştı” diyemez! Çünkü işten çıkarma ve disiplin cezalarının düzenlediği alt mevzuatın mutlaka yasal dayanağının olması elzem.

Bu kararda Danıştay çok net bir çizgi çekti: “Bir işlem iptal edildiyse, çalışanın kaybettiği her kuruş faiziyle geri ödenir. Başka yolu yoktur!” Bu karar sadece bir davacı çalışanını değil, ülkemizde hukuksuz şekilde işinden edilen herkesin elini güçlendiriyor.

İsa Karakaş'ın önceki yazıları...