Allahü teâlâdan başkasına, yarattı demek, çok tehlikelidir. Her şeyi yaratan, yalnız Allahü teâlâdır.
Sual: Yetmişiki bidat fırkasından olan Mutezile, "kul, kendi işini kendi yaratır!" diyor. Böyle söylemek, imanı tehlikeye sokmaz mı?
Cevap: Müslümanların yetmişiki sapık fırkasından Mutezile, insan kendi işinin halıkıdır, yaratanıdır dedi. Bunlar, bu yanlış inanışı, âyet-i kerime ve hadis-i şeriflerden çıkardıkları için, kâfir olmuyor ise de, doğrusunu kabul etmedikleri için, bir müddet Cehennemde kalacaklardır. Fakat âyetten, hadisten, dinden, imandan haberi olmayanların, devlet ve saltanat sahiplerine yaltaklanmak için, "yarattın" demeleri küfür olur, imanı giderir! Allahü teâlâdan başkasına, yarattı demek, çok tehlikelidir. Her şeyi yaratan, yalnız Allahü teâlâdır. Ondan başka yaratıcı yoktur. Fakat, Allahü teâlânın âdeti şöyledir ki, her şeyi sebeplerle yaratmaktadır. Böylece, madde âlemine ve sosyal hayata düzen vermektedir. Sebepsiz yaratsaydı, âlemdeki bu nizam, bu düzen olmazdı. Mikroplar hastalığa, bulutlar yağmura, güneş hayata, katalizörler birçok kimya reaksiyonlarının hızlanmasına ve hayvanlar, bitkisel maddelerin et, süt, bal hâline gelmelerine, yapraklar organik maddelerin sentezine sebep oldukları gibi, insanlar da, uçak, otomobil, ilaç, elektrik motorlarının ve daha nice şeylerin yapılmasına sebep olmaktadır. Bütün bu sebeplere kuvvet, tesir veren Allahü teâlâdır. İnsanlara fazla olarak akıl ve irade de vermiştir. Sebeplere, vasıtalara yaratıcı demek doğru olamaz. Böyle olduğu Kelime-i temcîd yani “Lâ havle velâ kuvvete illâ billah” diyerek çok güzel anlatılmakdadır. Şiiler de, "günahları insanlar yaratıyor; Allah yalnız iyilik yaratır!" diyorlar ki yanlıştır.
Sual: Mezarlıktaki yeşil otları koparmanın, bir de kabirler üzerine çiçek, ağaç dikmenin mahzuru var mıdır?
Cevap: Mezarlıktaki yeşil otları, dalları koparmak, mekruhtur. Kuru otları koparmak ise caizdir. Kabir üzerine çiçek ve ağaç dikmek meyyite, kabirde yatana faydalıdır, iyidir. Ancak bunlara verilecek parayı, namaz kılan fakirlere sadaka olarak vermek daha iyidir.
Sual: Ağzındaki yaradan dolayı okuyamayan kimse namazı nasıl kılar?
Cevap: Halebî-yi kebirde buyuruluyor ki: “Şiddetli diş ağrısını durdurmak için konan ilaç, okumasına mâni olsa, vakit dar ise, imama uyar. İmam yok ise, okumadan kılar.”

