Ana kubbe nakışları 16. asırdaki haline çevrilecek! Selimiye Camii 'aslına' dönüyor

MURAT ÖZTEKİN - Mimar Sinan’ın Edirne’deki “ustalık eseri” Selimiye Camii’nin tartışmalara sebep olan ana kubbe nakışları, 16. asırdaki “orijinal” hâline dönüyor... Vakıflar Genel Müdürlüğünce camide dört senedir sürdürülen büyük restorasyonda, kalem işlerinin nasıl yenileneceği görüş ayrılıklarına sebep olmuştu.

Türkiye gazetesinin haziran ayında gündeme taşıdığı tartışmada, “Selimiye Tahkik ve Tespit Kurulu” adı altında görüş bildiren bazı sanatçı ve sanat tarihçileri, caminin farklı devirlerde değiştirilen ana kubbe nakışlarının tekrar 450 sene önceki hâline çevrilmesi gerektiğini savunmuştu. Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) Türkiye Millî Komitesi ise caminin orijinal kalem işi desenlerinin günümüze ulaşmadığını, ana kubbedeki 18. asırdan kalma katmanların korunması gerektiğini ve yapılacak çalışmaların kamuya yük getireceğini öne sürerek buna karşı çıkmıştı.

Tartışmalardan sonra Selimiye’nin kubbesindeki çalışmalar durdurulsa da kalem işleri büyük ölçüde ICOMOS’un görüşüne göre yapıldı.

PROJE KABUL EDİLDİ

Ancak geçtiğimiz günlerde sürpriz sayılabilecek bir gelişme yaşandı: Mabedin ana kubbesinin orijinal hâline çevrilmesi için hazırlanan proje, Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca kabul edildi.

“Selimiye Tahkik ve Tespit Kurulu”ndan bazı isimlerin hazırladığı rekonstrüksiyon (yeniden yapım) projesine göre, Selimiye’nin ana kubbesi, yarım kubbelerdeki 16. asra ait olduğu düşünülen kalem işleri esas alınarak sanatçı Semih İrteş tarafından dizayn edilen nakışlarla tekrar tezyin edilecek. Kaybolan “orijinal” nakışlar sanatçılar tarafından ihya edilecek.

MABET DAHA SADE BİR GÖRÜNÜME KAVUŞACAK

Böylece Selimiye Camii, Mimar Sinan devrinde olduğu gibi daha sade bir görünüme kavuşacak ve nakışlarda bir üslup birliği sağlanacak.

Kadim mabedin ana kubbesindeki mevcut süslemelerin üzeri ise sıvayla kaplanmayacak, boya ile örtülecek.  Ancak nefaset sıvası çekilmeden yapılması planlanan desenlerin uzun yıllar nasıl muhafaza edileceği bilinmiyor.

Önümüzdeki günlerde başlayıp birkaç ay içinde tamamlanması beklenen çalışmaların ardından beş senedir büyük kısmı kapalı olan Selimiye Camii, bütünüyle ziyarete hazır hâle getirilecek. 

DUVARLARA EKLENEN HATLAR KALACAK MI?

Selimiye Camii’nin kubbesindeki hat yazıları da sanatçı Hüseyin Kutlu’nun istifiyle tekrar yazılacak. Ancak kadim caminin duvarlarına farklı asırlarda ehil olmayan kişilerce çeşitli hatlar yazıldığı iddia ediliyor.  Tartışmalarda gündeme gelen söz konusu hat yazılarının restorasyon tamamlanmadan kaldırılıp kaldırılmayacağı ise henüz bilinmiyor.