Halı hastanesi

Mahmut Özay AKSARAY

OHAL kapsamında yayımlanan KHK ile Aksaray’ın Sultanhanı beldesi geçtiğimiz yıl ilçe oldu...  Türkiye’nin en büyük kervansarayının bulunduğu Sultanhanı ilçesi adeta bir halı hastanesi... Dünyanın dört bir yanından gelen yüzlerce yıllık paha biçilemez tarihî halılar orijinaline uygun olarak restore ediliyor. Dolmabahçe Sarayı’nın halıları, İngiliz Kraliyet ailesine ait halılar, Çankaya Köşkü’nün halıları ve çok sayıda kıymetli halının tamirinin yapıldığı Sultanhanı’na en çok halı Amerika’dan geliyor. Otuz beşe yakın atölyenin bulunduğu ilçede iki bin halı ustası çalışıyor. Nüfusunun yüzde 70’i bu sektörden ekmek yiyor.

YENİDEN HAYAT
Mesleğe 1985 yılında başlayan 33 yıllık halı restorasyon ustası Cuma Sarı (44) “Burada bizim işimiz, eski ve tarihî değerlerden olan halılarımızı ve kültürümüzü yeniden kullanılabilir hâle getirmek. Onları restore ediyor, onarıyoruz. Aynı zamanda dünyada şu anda çok meşhur olan ‘vinteş’ dediğimiz tarzında boyama halı ve ‘peçvörk’ gibi halıların da Sultanhanı’nda imalatı yapılıyor. İlçemizde el dokuma, kök boya halı imalatı da var” dedi.

BİR DE ÇIRAK OLSA
Birçok kaybolmaya yüz tutan mesleğin sıkıntısı olan “çırak” yokluğundan şikâyetçi olan Usta Sarı “Okul 12 yıla çıktı, bizim iş yoğunluğu bitti. Alttan yetişen yok ve kimse gelmiyor. Bizler ülke olarak, bu tarz şeylere ilgi göstermiyoruz. Eskiden memur maaşından daha fazla ücret alırdık şimdi ise durumlar tamamen zıt. Evladımın da buraya gelmesini bu yüzden istemem” diyor...

DÜNYANIN GÖZÜ ÜZERİMİZDE
Bölgenin önemli ustalarından biri de Sultanhanı Belediye Başkanı Fahri Solak... Mesleğin ilerlemesinde Solak, önemli adımlar atıyor. İlçeye dünyanın birçok yerinden kıymetli halıların getirildiğini ve bu sayede herkes tarafından tanındıklarını vurgulayan Başkan Solak, şunları kaydetti: Sanatkârlarımız, halıları orijinaline uygun olarak restore ediyor. Yöresine uygun ve eski söküntü ipler kullanıyoruz. Mesela İran halısına İran ipi, Anadolu halısına ise Anadolu ipi... Fransız tape strike kilimini bile Fransızlar yapamıyor, Sultanhanı’na gönderiyorlar ve ancak burada yapılabiliyor. Dünyanın neresine giderseniz gidin bir halı ustası gördüğünüzde o mutlaka Sultanhanlıdır. Hem imalat, hem restorasyon hem de moda olan patchwork (kırkyama) konusunda en güzel halılar burada yapılıyor.