KELİMELER VE İSİMLER

Birleşmiş Milletler Eğitim, İlim ve Kültür Teşkilatı UNESCO, vefatının 700. Yıldönümü münasebetiyle Yunus Emre’yi 2021 yılındaki anma faaliyetleri arasına aldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 2021’in "Yunus Emre ve Türkçe Yılı" olarak kutlanması için bir tamim yayınladı. Resmî Gazete’de neşredilen Cumhurbaşkanlığına ait bu genelgede 2021’in "Bizim Yunus" idrakiyle "Yunus Emre ve Türkçe Yılı" olarak kutlanacağı duyurulmakta. Ayrıca metinde edebiyatımızın şahikasındaki şairin, Türkçenin ve Türk Medeniyetinin temel taşlarından biri olmasından dolayı yurt içi ve yurt dışında yapılacak etkinliklerimizin "Dünya Dili Türkçe" başlığı altında icra edileceği de ifade edilmekte.

Şeyhi Tabduk Emre’nin "Bizim Yunus" diye kendisine mâneviyat şerefi bahşettiği, O’nun da Yunus olan isminin yanına hocasının Emre ismini de ilave etme aidiyetini tercih ettiği Yunus Emre, veli, mutasavvıf, gönül adamı, Türkçe’nin ses bayrağı ve Türk dilinde dâhi bir mütevazı insandır. Cumhurbaşkanlığı’nın Resmî Gazete’de yer alan tamiminde de belirtildiği gibi Türkçe’mizin ve Türk Medeniyetinin temel taşlarındandır. Yunus Emre ve ahlâkı, Türkçemizle medeniyetimizin temel taşıdır, köşe taşıdır, kilit taşıdır.

Gösterilen kadirşinaslıktan dolayı UNESCO’ya ve Cumhurbaşkanlığımıza teşekkür ederiz. Cumhurbaşkanı Sn. Erdoğan, ayrıca "Millî Uzay Programı"nda Türkçeye dair dile getirdiği hassasiyetten dolayı da teşekkürü hak etmiştir. Bilindiği gibi o gün, Cumhurbaşkanı, fezaya gidecek görevliler için "astronot ve kozmonot" gibi yabancı kelimeler değil Türkçe kelime kullanılmasına işarete ederek ilgili herkesi, kelime bulmaya, teklif yapmaya dâvet etti. Bu çok elzem, çok doğru bir çağrıdır. Her sahaya teşmil edilmesi şarttır. Biz de gecikmeden hem televizyon ekranında ve hem de perşembe günkü yazımızda teklifte bulunduk. Aşağıda da yeni tekliflerimizi sıralayacağız.

Ancak; Türkçeyi kurtarmak için bir kelime ve bir sahada kalmamak lâzım. O zaman bu hiçbir şey ifade etmez. Mademki 2021’de yapılacak edebi çalışmalarda "Dünya Dili Türkçe" ana fikri işlenecektir öyle ise bu noktadan hareketle Türkçeye dair çok esaslı hamleler yapmak şarttır. Erken Cumhuriyet ve devam eden uzunca bir zamanda Türkçe ırkçılığa maruz kalmıştır. Bin senedir kullandığımız ve artık has Türkçe olan kelimeler, "Türkçeyi Arapça ve Farsçadan temizliyoruz" denerek hayatımızdan uzaklaştırılarak boşluğa yol açılmış ve dilimizin Fransızca, Latince, Yunanca, İngilizce tarafından istila edilmesine sebep olunmuştur. Misallerden bir misal olarak sağlık sahasını gösterebiliriz. Tıp dili, Latince ve uydurmaca işgali altındadır. Türkçe’nin dünya dili olduğu fark edilecekse tıp dilindeki bu facia da fark edilmeli.

Keza bugün büyük şehirlerimiz bir tarafa, orta ölçekli şehirlerimiz hatta bazı ilçelerimiz işgal görüntüsündedir. Hayır, sadece "plaza dili" denen yabancılaşmaya işaret etmiyoruz. Şirket isimleri, tabelalar felâket hâldedir. Geçen sene İstanbul’da mültecilerin dükkânlarındaki Arapça tabelalarına dokunuldu. Fakat İngilizceler aynen devam etmekte. Bu mesele çok ciddidir. Dilini kaybeden milletler, istiklâlini de kaybeder… Çalışmaya Yunus Emre Enstitüsü’nden başlanabilir. Bu milletin "protesto" kelimesi gibi telaffuzunda çok zorlandığı "enstitüsü" kelimesi, niçin seçilir ve Yunus Emre adıyla nasıl aynı unvanda buluşur? "Dünya Dili Türkçe" konuşmaları, yurt dışında "Yunus Emre Enstitülerinde" yapılacaktır. Yaman çelişki herhâlde fark ediliyordur. Milletimiz, "protesto"yu hiç söyleyemez, "enstitü”ye ise "enüstü" der. Bunun gibi "ajans", "acans"tır. Öyle ise "Millî Uzay" çalışması gibi tarihî ve muhteşem bir faaliyete adım atılırken millî ve uzay kelimelerinin sonuna hangi zarurete binaen "ajans" kelimesi eklendi?

Yunus Emre’nin hayatı ve san’atı da Türkçe de çok derin ve uzun bahislerdir. İnşallah ileride üzerinde daha çok dururuz. Zaten yazı ve konuşma hayatımızın ana temalarından biri, olmazsa olmazı Türkçemizdir.

Gelelim uzay çalışmalarında yer alacak, Ay’a gidecek asker veya sivil vatandaşlarımıza ne isim verebileceğimize. Aşağıdaki kelimelerden bazıları bize aittir. Bazıları ise farklı kimseler tarafından teklif edilmiş olsa bile tarafımızdan da beğenildiği anlamında buraya alınmıştır.

Tekliflerimiz:

-Hilâl, Fatih, Türkay, Eray, Kızılelma, Şafak, Feza, Serdengeçti, Mehmetçik, Gökay, Göktürk, Göktuğ, Gökbey, Gökmen, Sancak, Sancakbeyi, Ayyıldız, Yunus Emre, Hezarfen, Ulubatlı, Tayyar, Yiğit, Bahadır, Cengâver, Kartal, Şahin.

Beğendiklerimiz:

Ali Kuşçu, Cacabey, Akıncı.