Savunma sanayiinde göğsümüzü kabartan proje atağı (11 Eylül 2001) — BİR ZAMANLAR TÜRKİYE
Bir zamanlar Türkiye'de Turgut Özal tarafından başlatılan teknoloji yatırımları TAI, TEI, MKEK ve ASELSAN gibi pek çok kurum için alt yapı oldu. 1985 yılında başlayan destekler 2000'li yıllara gelindiğinde bir proje atağına dönüştü. Bugün TEKNOFEST ile gördüğümüz pek çok proje 25 yıl önce tarih sahnesine çıktı. İşte insansız hava araçlarından atak helikopterlerine, tanklardan uçaklara ilk milli projelerimiz...
🔴BİR ZAMANLAR TÜRKİYE — Türkiye gazetesi 55 yıllık tecrübesiyle, milletimizin değerlerini daima ön planda tuttu; bilim ve teknolojideki her adımı sayfalarına taşıdı.
Milli savunma ve askerî alandaki yenilikleri en hızlı şekilde okuyucusuna ulaştıran gazetemizin bu çalışmaları tarihe bir not olarak düştü.
Bugün İstanbul'da TEKNOFEST coşkusu yankılanırken, geçmişteki bu kayıtlar bir kere daha ibret ve ilham kaynağı oluyor.
Bugün 12. si düzenlenen TEKNOFEST 2025'te yer alan resmi ve özel pek çok kuruluşun başarıya ulaşan projelerinin ilk adımları bundan çeyrek yüzyıl önce atılmıştı.
Pek çoğu Turgut Özal zamanında Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın fonu ile kurulan kuruluşlar, 2001 yılına gelindiğinde dikkat çeken projelere imza atmışlardı.
Bu proje atağı 11 Eylül 2001 tarihli Türkiye gazetesinde "Göğsümüzü Kabartan Yatırımlar" başlığıyla şöyle tarihe not düşüldü:
"1985 yılında kurulan Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Savunma Sanayii Destekleme ve Geliştirme Fonu, önemli projeleri programlanan sürede finanse etti. Bu çerçevede TAI, TEI, MKEK ve ASELSAN başta olmak üzere diğer kamu ve özel kuruluşlar birçok ilke imza attı.
SAVUNMA MÜSTEŞARLIĞI'NIN PROJE ATAĞI
Savunma Müsteşarlığı tarafından, Türk Silahlı Kuvvetlerimizin güçlendirilmesi amacıyla; finansmanı Savunma Sanayii Geliştirme ve Destekleme Fonu kaynaklarından karşılanan bir dizi proje uygulamaya alındı.
Projeler; HAVELSAN - EHSİM Üretim Elektronik Harp, Karıştırma Teknikleri Tasarımı ve Testleri ile Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından yürütülüyor. Türk Silahlı Kuvvetlerimizi yeni yüzyılda bölgesinde önemli bir potansiyel hâline getirecek önemli projelerimiz arasında şunlar bulunuyor:
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 2000'li yıllardaki ana muharebe tankı ihtiyacının yerli imkân ve kabiliyetlerin azami kullanımıyla karşılanması amacıyla yürütülen projede 1000 adet tanka ihtiyaç duyuluyor.
HAVADAN ERKEN İHBAR VE KONTROL UÇAĞI (HİK)
Projenin amacı; Hava Kuvvetleri'nin ihtiyaçları doğrultusunda havadan erken ihbar ve kontrol görevi gerçekleştirecek dört adet uçağın, yer destek ve lojistik destek unsurlarıyla birlikte tedarik edilmesi şeklinde açıklandı.
İNSANSIZ HAVA ARACI
Projenin, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin uzun süre havada kalan taktik insansız hava aracı ihtiyaçlarının teknoloji transferi yoluyla yurt içinden karşılanmasına yönelik olarak başlatıldığı belirtildi.
ZIRHLI MUHAREBE ARACI
TSK'nın gelişmiş ve üstün özelliklere sahip zırhlı araç ihtiyacının karşılanması amacıyla başlatılan proje çerçevesinde 1988 yılında FNSS A.Ş. ile sözleşme imzalandı. Bu çerçevede, zırhlı TOW aracı, zırhlı havan aracı, zırhlı personel taşıyıcı ve zırhlı muharebe aracı olmak üzere dört ayrı tipte toplam 1698 adet aracın yurt içi üretimine 1990 yılında başlandı. Araçların tamamı şimdiye kadar üretilerek 1515 adet aracın kabul testleri tamamlanarak Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na teslim edildi. 665 adet ilave araç ihtiyacı için de gerekli fon kaynağı ayrıldı.
DENİZ HELİKOPTERİ PROJESİ
Deniz Kuvvetleri'nin ihtiyacı çerçevesinde, uluslararası ihale sonucunda Sikorsky firması tarafından imal edilen Seahawk modeli seçilmiş ve dört helikopterin alımı için gerekli sözleşme 1997 yılında imzalanmıştı. İhtiyaç doğrultusunda sekiz helikopteri kapsayacak şekilde genişletilen sözleşmenin ilk dört helikopter için olan bölümü 1998 Haziran ayında, ikinci dört helikopterin tedarikini öngören bölümün kredi anlaşması da 1999 yılı başında yürürlüğe girdi. Projenin bedeli ise 203 milyon dolar olarak belirtildi.
TAKTİK KEŞİF-TAARRUZ HELİKOPTERİ (ATAK)
145 adet taarruz-taktik keşif helikopterini lisans altında Türkiye'de üretmek amacıyla yürütülen projenin tamamen Savunma Sanayii Destekleme Fonu kaynaklarıyla finanse edilmesi öngörülüyor.
MOBİL RADAR KOMPLEKSLERİ
Proje kapsamında Hava Kuvvetleri'nin radar sistemleri kaplama sahası ihtiyacı doğrultusunda 13 adet komuta kontrol ve muhabere sistemi ve 14 adet radar sisteminin tedariki öngörüldü. Projenin 313 milyon dolar bedelli olduğu bildirildi.
ÖZEL KUVVETLER HELİKOPTER TEDARİK
Özel Kuvvetler Komutanlığı'nın ihtiyaçları doğrultusunda iki adet Black Hawk helikopteri alımı ve sekiz adet helikopterin modifikasyonunu içeren sözleşme 1999 Şubat ayında Sikorsky firması ile imzalandı. 8 adet helikopterin modifikasyon çalışmaları ise devam ediyor.
SAVUNMA SANAYİİMİZE DAMGASINI VURAN KURULUŞLARIMIZ
TAI
Üretimi: F-16, CN-235, SF-260, AS-532 COUGAR
TAI Cirosu (1999) ($): 76.231.294
İhracat (1999) ($): 61.362.922
TEI
Üretimi: Uçak ve Helikopter Motorları
TEI Cirosu (1999) ($): 50.188.000
İhracat (1999) ($): 44.629.000
ROKETSAN
Üretimi: STINGER Füzeleri Fırlatma ve Uçuş Motorları, 107 mm Çok Namlulu Roket Sistemi ile 122 mm Çok Namlulu Roket Sistemi
ROKETSAN Cirosu (1999) ($): 40.309.000
İhracat (1999) ($): 12.732.000
MKE
Üretimi: 2.75 inch, 122 mm Roket, Tanksavar Roketleri, Mayınlı Sahada Geçit Açma Sistemi
MKE Cirosu (1999) ($): 460.000.000
İhracat (1999) ($): 6.466.000
ASELSAN
Üretimi: Askerî Haberleşme Sistem ve Cihazları, Elektronik Harp ve Radar Sistemleri, Güdümlü ve Seyrüsefer Sistemleri, Komuta Kontrol ve Hava Savunma Sistemleri, Her Türlü Hibrit Mikroelektronik Devreler
ASELSAN Cirosu (1999) ($): 11.249.000
İhracat (1999) ($): 23.596.000
HAVELSAN
Üretimi: Askerî ve Sivil Bilgi Yönetim, Uygulama ve Silah Sistemleri Yazılımları, Elektronik Harp, Deniz Savaş, Elektronik Güvenlik, Radar, Simülasyon Sistemleri, Aviyonik Sistemler ve Sistem Entegrasyonu
HAVELSAN Cirosu (1999) ($): 11.249.000
İhracat (1999) ($): 91.000
'da Takip Edin!
