Benzersiz gastronomik kimlik başarı getirir
ASTRONOMİK KİMLİK; toplumların sahip olduğu kültürel özellikleri diğer toplumlardan ayrıştırabilecek yeme içme alışkanlıkları ve kültürel bileşenleri ortaya koymaları olarak tanımlanabilir. Gastronomik kimlik diğer taraftan bir ülkenin markalaştırılması ve tanıtılmasında bir araçtır. Bu kavram; çevrenin (coğrafya ve iklim) ve kültürün (tarih ve etnik etkiler), yiyecek içeceklerde hâkim tat bileşenleri, dokular ve tatlar üzerindeki etkilerini de gösterir. Bir ülkenin çekicilik faktörü de olabilir. Bu tanımlardan hareketle, gastronomik kimliğin kapsamını yerel kültürel özellikler, kültürlerarası etkileşimler, çevre, ekonomik ve sosyal mevkiler oluşturur sonucuna varabiliriz. Gastronomik kimlik söz konusuysa doğal olarak gastromilliyetçilik de var olmalıdır. Kaldı ki 2010 yılında milliyetçi duygularla ülke ya da şehir mutfaklarının korunması ve güçlendirilmesi amacını taşıyan DE SOUCEY, GASTROMİLLİYETÇİLİK kavramını kısaca “BİR MİLLETİN KENDİ GELENEKLERİNE AİT YAPTIKLARI YEMEKLERİ SUNARKEN VE PAZARLAMASINI GERÇEKLEŞTİRDİĞİ SÜREÇLERİ MİLLİYETÇİ DUYGULARLA YAPMASI” olarak açıklamaktadır.
MUTFAK ÖZÜMSENMİŞ OLMALI
GASTROMİLLİYETÇİLİK kavramının özünü; bir toplumun mutfak kültürünü benimseyerek yaşatması ile bir miras olarak kabul etmesi ve bu kültürün tanıtılmasının sağlaması çabası olarak görmek mümkün. Yemek ve milliyetçilik arasında bağlantı kurmak ‘yemek evrenseldir’ felsefesine aykırı görünebilir ama bence ilgisi yok. Çünkü şehir mutfak kültürü ve yöresel ürünlerin bir ülke ya da şehrin tercih edilmesinde ve markalaşmasında etkisi olduğu, yerel üreticilere katkı sağlaması ile kalkınmasında da önemli bir unsur olması doğrultusunda evrensel olmaya karşı bir duruştan ziyade aidiyet ile ilgilidir.
Çünkü ülke-şehir mutfaklarının küreselleşmesiyle birlikte insanlar farklı ülke ve şehir mutfak kültürlerine ait yiyecek ve içecekleri ile dünyanın her bölgesinde karşılaşma fırsatı yakalamaktadır. Dünyanın her yerinden farklı kültürlere ait yöresel yiyeceklere ulaşılmasının kolay olması, yerel mutfaklar için olumsuz durumlara sebep olabilmektedir. Bu olumsuz durumlara; yerel mutfağın bozulması, asimile olması, özel tariflerin unutularak kaybolmaya yüz tutması veya tarif değişikliği nedeniyle lezzetin değişmesiyle tüketimin azalması doğru olmayan sonuçlardır. Diğer taraftan bir ülke-şehir mutfağının uluslararasılaşması için ilk olarak toplumun ülke-şehir mutfağını özümsemiş olması gerektiği unutulmamalıdır.
KİMLİKLERİN TAKLİDİ ZORLAŞIR
Neyi, nasıl yiyip içtiğimiz sürekli bir değişim içindedir. Bu gastronomik süreç, yenilikler ve deneme yanılmayla belli bir zaman diliminde gerçekleşmektedir. Kültürel ve çevresel ögelerle bir ülkeye ya da şehre özgü lezzet profillerinin, yemek tariflerinin, görgü kurallarının, malzeme ve tekniklerin birleşiminden bir gastronomik kimlik oluşturulabilmektedir. Bu ögeler ülkelerin ve şehirlerin kültürel özelliklerine göre değişiklik göstereceğinden farklı gastronomik kimliklerin oluşmasını mümkün hâle getirmektedir. Böylelikle ülkelere ve şehirlerimize ait gastronomik kimliklerin taklit edilmesi zorlaşacaktır (Harrington, 2005).
FARKLILAŞTIRMA, kültürel farklılığı oluşturmak veya vurgulamak için gastronomik ürünlerin kullanılmasıdır. ESTETİK KATMA, gastronomik ürünlerin turistlerin zihinlerini ve damak zevklerine hitap etmesidir.
OTANTİKLEŞTİRME, kimliğin denetleme aşamasıdır ve kimliğin taklit edilemediğini vurgulamasıdır. SEMBOLLEŞTİRME, destinasyona özgü içeriklere, yemeklere, menülere ve gastronomik süreçlere kültürel değerler atfetmektir. CANLANDIRMA, geleneksel yemek hazırlama yöntemlerine geri dönülerek yerel mutfak geleneklerinin veya mirasının yeniden canlandırılmasıdır (Fox, 2007). Bu beş yaklaşım dikkate alınarak oluşturulan gastronomik kimlik doğru bir şekilde planlanmış ve başarılı sonuçlar elde etmiş olacaktır (Henderson, 2009). Fox (2007), bir ülkenin başarılı olabilmesinde ayrılmaz bir parçanın, benzersiz ve hatırda kalıcı bir gastronomik kimlik olduğunu söylemektedir.