Türkiye Gazetesi
Kene kâbusu bitiyor! Yerli aşı bulundu
Kene kabusu bitiyor! Yerli aşı bulundu
Türkiye’de baharda görülen ölümcül KKKA hastalığının çaresini Erciyes Üniversitesi (ERÜ) buldu. Aşısı ve tedavisi olmadığı için bahar aylarında kâbus olan kenelerin bulaştırdığı KKKA için önleyici aşıyı TURKOVAC’ı geliştiren ERAGEM ekibi buldu.
Bahar aylarında özellikle Giresun, Tokat, Sivas, Yozgat, Çorum, Erzincan, Gümüşhane, Amasya’da kenelerin ortaya çıkmasıyla yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nin (KKKA) çaresi Kayseri Erciyes Üniversitesinden geldi.
Aşı ve tedavisi olmadığı için dünyada yüzde 40’ı ülkemizde ise yüzde 5’i bulan ölüm oranıyla bu illerde “bahar kâbusu” hâline gelen KKKA hastalığına karşı geliştirilen aşının klinik öncesi çalışmaları tamamlandı.
Türkiye’de 2002’den Haziran ayına kadar yaşanan yaklaşık 17 bin 500 vakada 834 ölüme sebep olan KKKA, Afrika, Balkanlar, Orta Doğu ve Asya’nın 50. kuzey enleminin güneyindeki ülkelerde görülüyor. Ülkemizin de içinde yer aldığı bu enlem, hastalığın coğrafi sınırını oluşturuyor.
Kene kabusu bitiyor! Yerli aşı bulundu
DENEYLER BAŞARIYLA SONUÇLANDI
KKKA’ya karşı dünya çapındaki çeşitli aşı denemelerinin 1970’lerden sonra yüksek toksisite nedeniyle durdurulduğu belirtiliyor. Covid-19 pandemisi döneminde TURKOVAC aşısını geliştiren Erciyes Üniversitesi Aşı Araştırma ve Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERAGEM), yüksek vaka ve ölüm oranlarıyla dikkat çeken KKKA hastalığına karşı geliştirdiği aşıda kritik bir eşiği aştı. 2015’te Sağlık Bakanlığı desteğiyle başlatılan ancak Covid-19 pandemisi sürecinde mecburi ara verilen aşı çalışmaları, 2023’te yeniden hız kazandı. ERAGEM laboratuvarlarında yürütülen çalışmalarda aşının hayvan deneyleri başarıyla sonuçlandı.
TURKOVAC ekibinin de başında bulunan ERAGEM Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, klinik öncesi çalışmaların tamamlandığını ve insanlı deney aşaması olan Faz-1 çalışmalarına yakında başlanacağını bildirdi. Son 3 yılda yürütülen çalışmalardan elde edilen verilerin olumlu olduğunu vurgulayan Özdarendeli, aşının yol haritasına ilişkin “Deney hayvanlarında yapılan çalışmalar tamamlandı. Her şey yolunda giderse, 2026 yılı içerisinde Faz-1 dediğimiz gönüllüler üzerinde yapılacak çalışmalara başlayacağız. Bu fazların her biri 1-1,5 yıl sürebiliyor. Planlarımız doğrultusunda ilerlersek, en geç 4 ila 5 yıl içinde aşının piyasaya çıkabileceğini öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de 2002 yılından bu yana kesintisiz olarak görülmeye devam eden KKKA hastalığının ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve Türkiye’nin dünya genelinde en fazla vaka görülen ülke konumunda bulunduğunun altını çizen Özdarendeli, yerli ve millî imkânlarla geliştirilen bu aşıyı en kısa sürede hem Türkiye’ye hem de insanlığa kazandırmayı amaçladıklarını vurguladı.
Aşı süreci, sınırlı sayıda gönüllü ile yapılacak Faz-1 çalışmalarının ardından, daha geniş katılımcı gruplarını içeren Faz-2 ve çok merkezli Faz-3 çalışmalarıyla devam edecek.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
