Enerjiye sahip olan silah gibi kullanıyor
DÜNYA Haberleri
Zengin enerji kaynaklarını elinde tutan ülkeler, kriz dönemlerinde bunu menfaatleri yönünde kullanıyor.
OSMAN SAĞIRLI
Dünyada nüfus artışı, sanayileşme ve teknolojik gelişim ile beraber enerji gereksinimi her geçen gün artıyor. Pandeminin ardından yaşanan Ukrayna savaşı, enerjinin önemini yeniden gözler önüne serdi. Zengin enerji kaynaklarına sahip olan ülkeler bu durumu âdeta silah gibi kullanırken, dünyada bunun son örneği Karadeniz’in kuzeyindeki savaşla bir kere daha yaşandı.
24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal eden Rusya, Batılı ülkelerin sert ambargolarına karşı “enerji silahını” sahaya sürdü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinin “dost olmayan ülkelere” doğalgaz satışı ödemelerinde ruble ile yapılmaması durumunda bunu ihlal olarak değerlendirip gaz akışını keseceğini duyurdu. Bu kararın ardından Rus rublesi, yükselişe geçti. Dolar karşısında yüzde 40 değer kazanan ruble, bu yıl dünyanın en iyi performans gösteren para birimi oldu.
İRAN 40 YILDIR KAFA TUTUYOR
Yine Batı’nın ambargolarla izole ettiği petrol ve doğalgaz zengini İran da bütün kısıtlamalara rağmen ayakta durmaya devam ediyor. Rusya’nın ardından dünyada en büyük gaz rezervine sahip ikinci ülke olan İran’ın tespit edilmiş 33,8 trilyon metreküp doğalgaz rezervi bulunuyor. Bu da dünyadaki toplam rezervin yüzde 17’sini oluşturuyor. İran ürettiği doğalgaz ve petrolü Çin başta olmak üzere Uzak Doğu ülkelerine satarak, ABD ve Avrupa Birliği’ne kafa tutuyor.
.jpg "Enerjiye sahip olan silah gibi kullanıyor")
TÜRKİYE, YATIRIMA AĞIRLIK VERDİ
Doğalgaz ve petrol bulunmayan ülkemizde ise cari açığın en büyük sebebi enerjiden kaynaklanıyor. Türkiye, son yıllarda yaptığı yatırımlarla bu açığı asgariye çekmeye çalışıyor. Petrol ve gaz aramalarına ağırlık veren Türkiye başta rüzgâr ve güneş enerjisi olmak üzere yenilenebilir enerji yatırımlarını artırdı. Bu alandaki yatırımlar 70 milyar dolara yaklaştı. Yenilenebilir enerji santrallerinin toplam elektrik kapasitesi içindeki payı ise yüzde 60’a yükseldi. Türkiye ayrıca enerji çeşitliliğini artırmak, açığı kapatmak için Mersin’de inşa edilen Akkuyu Nükleer Santrali’ni hizmete açmaya hazırlanıyor. Dört adet nükleer reaktörden oluşacak Akkuyu Nükleer Santrali’nde birinci ünite 2023 yılında diğer ünitelerin de birer yıl arayla üretime başlaması planlanıyor. Buna göre 2026 yılında santral tam kapasite üretime geçecek. Santral bittiğinde yıllık ortalama 35 milyar kilovatsaat elektrik üreteceği belirtiliyor.
RUBLE ENERJİDEN GÜÇ ALIYOR
Rus rublesi, dolar karşısında yükselmeye devam ediyor. Ruble, bu yıl dünyanın en iyi performans gösteren para birimi oldu. Şu ana kadar bir ülkeye uygulanan en sert ekonomik yaptırımlara muhatap olmasına rağmen Rusya’nın para birimi ruble değer olarak bir ABD centinin altına düşmesinden üç ay sonra çarpıcı bir dönüş yaptı. Ruble, ocak ayından bu yana dolar karşısında yüzde 40 değer kazandı. Uzmanlar Rusya’nın sıra dışı bir görünüm sergilediğini belirterek “Normalde, uluslararası yaptırımlarla ve büyük bir askerî çatışmayla karşı karşıya kalan bir ülke, yatırımcıların kaçtığını ve istikrarlı bir sermaye çıkışının para biriminin düşmesine sebep olduğunu görecektir. Ancak Rusya’nın paranın ülkeden çıkmasını engellemek için aldığı alışılmadık agresif önlemleri, fosil yakıt fiyatlarındaki çarpıcı artışla birleştiğinde, ruble için talep oluşturmaya ve değerini artırmaya başladı” diye konuştu.
Rublenin toparlanmasının ana nedeninin emtia fiyatlarındaki yükseliş olduğuna dikkat çeken analistler, Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra zaten yüksek olan petrol ve doğalgaz fiyatlarının daha da yükseldiğini bunun da Rusya’yı koruma altına aldığını kaydetti. Oxford’da yükselen piyasa ekonomisti Tatiana Orlova “Emtia fiyatları şu anda çok yüksek. Ambargolar ve yaptırımlar nedeniyle Rus ihracat hacminde bir düşüş olsa da, emtia fiyatlarındaki artış bu düşüşleri fazlasıyla telafi ediyor” dedi. Uluslararası verilere göre Rusya, enerji ihracatından ayda yaklaşık 20 milyar dolar çekiyor. Mart ayının sonundan bu yana, birçok yabancı alıcı, enerji için ruble cinsinden ödeme talebine uydu ve para biriminin değerini artırdı.
.jpg "Enerjiye sahip olan silah gibi kullanıyor")
'da Takip Edin!
