Evinizdeki tehlike airfryer ve tost makinesi! Akciğerlere yapışıp kansere neden oluyor

Güney Kore'deki Pusan Ulusal Üniversitesi'nden araştırmacılar, yeni bir çalışmayla tost makinesi başta olmak üzere, airfryer ve saç kurutma makinesi gibi küçük ev aletlerinin günlük kullanımda trilyonlarca zararlı ultra ince parçacık (UFP) yaydığını tespit etti. Bu cihazlardan salınan ve ağır metaller içeren partiküllerin akciğerlere yerleşerek astım, kalp hastalığı, kanser ve bunama gibi ciddi sağlık riskleri oluşturması nedeniyle uzmanlar, özellikle küçük çocukların tehlike altında olduğu uyarısını yaptı.

Her gün kullandığınız bazı ev aletleri, sağlığa zararlı kimyasallar yayıyor olabilir. Güney Kore'deki Pusan Ulusal Üniversitesi'nden bir ekip tarafından yapılan yeni bir çalışma, popüler ev cihazlarının trilyonlarca ultra ince parçacık (UFP) saldığını ortaya çıkardı.

AKCİĞERLERE YERLEŞİYOR

Bu ultra ince parçacıklar, bakır, demir, alüminyum, gümüş ve titanyum gibi ağır metaller içeriyor. Vücuda nüfuz ederek akciğerlere yerleşebilen bu parçacıkların, astım, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, diyabet, kanser ve bunama gibi ciddi hastalıklarla bağlantılı olduğu belirtildi. Uzmanlar, özellikle küçük çocukların daha büyük risk altında olduğunu vurguladı.

Araştırmacılar, "Isıtma bobinleri ve motorlarla donatılmış küçük ev aletleri, doğrudan kullanıcılara saldıran ultra ince parçacıklar üretmektedir” ifadelerini kullandı.

ULTRA İNCE PARÇACIKLAR (UFP) NE ANLAMA GELİYOR?

UFP'ler, çapı 100 nanometreden küçük, son derece küçük havada asılı parçacıklardır. Akciğerlerin derinliklerine nüfuz edebildikleri ve kan dolaşımına karışabildikleri için önemli riskler taşırlar. Kara yolu trafiği önemli bir kaynak olmakla birlikte, ev aletlerinden de salınabilirler. Daha önceki çalışmalar, UFP'leri astım, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, diyabet, kanser ve bunama (demans) gibi rahatsızlıklarla ilişkilendirmiştir.

LİSTENİN BAŞINDA TOST MAKİNESİ VAR

Araştırmacılar, üç farklı küçük elektrikli ev aletini inceledi: Air fryer’lar, saç kurutma makineleri ve ekmek kızartma makineleri. Testler sonucunda,ekmek kızartma ve tost makinelerinin en büyük kirletici olduğu ve dakikada 1,73 trilyon UFP yaydığı belirlendi. 

Tost makinesinden sonra en çok kirlilik yayan cihaz ise airfryer ve fritöz oldu. 200 derece  ayarında kullanıldığında, dakikada 135 milyar UFP saldığı görüldü. 

Saç kurutma makineleri bu listede en az kirlilik yayan olsa da, bazı modellerin dakikada 100 milyar UFP yaydığı tespit edildi.

Araştırmacılar, parçacıklarda tespit edilen ağır metallerin büyük olasılıkla bobinlerden ve motorlardan doğrudan havaya karıştığını belirtti. Bu ağır metallerin, parçacıklar insan vücuduna girdiğinde hastalık riskini artırdığı bildirildi.

ÇOCUKLAR DAHA BÜYÜK RİSK ALTINDA

Çalışma, UFP'lerin akciğerlerin, solunum için hayati öneme sahip olan alveolar bölgesinde yoğunlaştığını gösterdi. Çocukların hava yollarının daha küçük olması nedeniyle, yetişkinlere göre daha yüksek sağlık riskiyle karşı karşıya oldukları konusunda uyarı yapıldı.
 

Çalışmanın başyazarı Profesör Changhyuk Kim, "Çalışmamız, emisyonu hesaba katan elektrikli cihaz tasarımına ve yaşa özel iç mekan hava kalitesi yönergelerine olan ihtiyacı vurgulamaktadır. Günlük cihazlardan kaynaklanan UFP emisyonlarını azaltmanın, daha sağlıklı iç mekan ortamlarına ve özellikle küçük çocuklar için kronik maruz kalma risklerinin düşürülmesine katkıda bulunacaktır” ifadelerini kullandı.

TEMİZLİK ÜRÜNLERİ VE EV KOKULARINA DA DİKKAT EDİN

Ayrıca bu yılın başlarında yayımlanan başka bir çalışma da, yaygın kullanılan ev temizlik ürünlerinin iç mekan hava kirliliği oluşturduğunu ortaya çıkarmıştı. Purdue Üniversitesi'nden bir ekip, bu çalışmada oda parfümleri, kokulu mumlar, yer temizleyiciler ve deodorantlar gibi ürünlerin tehlikelerine dikkat çekmişti.

Purdue Üniversitesi'nden Nusrat Jung, "Evinizde orman kokusunu kimyasal olarak üretilmiş kokularla yeniden oluşturmaya çalışıyorsanız, aslında solumamanız gereken muazzam miktarda iç mekan hava kirliliğine sebep oluyorsunuz” uyarısında bulundu.