Husilerden 3 yıl önce kurtarılan Aden'in sorunları sürüyor
Husilerden 3 yil önce kurtarilan Aden'in sorunlari sürüyor
Yemen'in geçici başkenti konumundaki Aden, 3 yıl önce Husilerden kurtarılmış olmasına rağmen kent sakinleri huzurlu bir hayata kavuşmuş değil.
Yemen'in kuzeyinden ayrı bağımsızlık arayışında olan Güney Hareketi'nin kurduğu Siyasi Geçiş Konseyi ile meşru hükûmet güçleri arasında yaşanan gerginlikler, Aden'de huzur ve refah ortamının oluşmasına müsaade etmedi.
Husilerin başkent Sana'yı 21 Eylül 2014'te işgal etmesinin ardından Şubat 2015'te "geçici başkent" olarak belirlenen Aden'in nüfusu resmi verilerde 731 bin olarak geçiyor, ancak çatışma bölgelerinden gelen göçmenlerle bu sayının 1 milyon 200 bine yükseldiği ifade ediliyor.
AA muhabirine konuşan Yemenli yazar Fadl Ali Mübarek, ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi mensupları ile hükûmet güçleri arasındaki çekişmenin yeniden hareketleneceğine dair emareler olduğunu belirtti.
Mübarek, taraflar arasındaki çekişmenin, geçen ocak ayında Güney Geçiş Konseyi mensuplarının, Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) aldığı destekle Aden'deki meşru hükûmet güçlerine saldırarak resmi kurumları ele geçirmeye çalışmasıyla zirveye çıktığına dikkati çekti. Söz konusu olaylar nedeniyle hükûmet güçlerinin bazı bölgelerde kontrolü sağlayamadığını söyleyen Yemenli yazar, bunun güvenlik ve ekonomik olarak insanların hayatını olumsuz etkilediğini kaydetti.
Aden'de 28 Ocak'ta hükûmete bağlı güçler ile Güney Hareketi'nin kurduğu Siyasi Geçiş Konseyi güçleri arasında onlarca kişinin hayatını kaybettiği ve 300'den fazla kişinin yaralandığı çatışmalar yaşanmıştı.
Aden'de kısmen de olsa güvenlikte ilerleme kaydedildi
Siyaset uzmanı Mansur Salih ise Yemen hükûmetinin, Aden'in Husilerden kurtarıldığı 2015'ten bu yana bölge halkının umudu olan "çağdaş ve sivil toplum devleti" örneğini hayata geçirme konusunda hiçbir şekilde başarılı olamadığını savundu.
Bu süre zarfında kısmen de olsa Aden emniyet birimleri sayesinde güvenlik konusunda bir ilerleme olduğuna işaret eden Salih, daha önce DEAŞ ve El-Kaide gibi terör örgütlerine çalışan ve suikastlar ile bombalı saldırılar yapan terör hücrelerinin çoğunun temizlendiğini söyledi.
Aden'in Husilerden özgürleştirilmesinin en büyük kazanımının güneylilerin başkentleri olan Aden'i geri almasıyla bağımsızlıklarına doğru yol almak üzere etkinliklerini organize edebilecek zemine kavuşmaları olduğunu savunan Salih, Aden'de 2017'de kurulan Güney Geçiş Konseyi'nin Yemen'in geleceğinde önemli rol üstleneceğini ifade etti.
Salih, Husilerin bölgeden temizlenmesiyle elde edilen zaferin hükûmet tarafından iyi değerlendirilmediğini ve dolayısıyla güneydeki su, elektrik, sağlık ve eğitim gibi hizmetlere olumsuz yansıdığını öne sürdü.
Hükûmete yönelik suçlamalara yalanlama
Aden Vali Vekili Gassan ez-Zamki ise Mansur Salih'in suçlamalarını reddetti ve bölgenin Husilerden kurtarıldığı günden beri meşru hükûmet yetkililerinin, başta çatışmalar nedeniyle altyapıda oluşan yıkımı iyileştirmek olmak üzere hayatı normale döndürme çalışmalarına yoğunlaştığını belirtti.
Zamki, ülkenin içinden geçtiği zor sürece rağmen Aden ve çevresindeki yolları açmanın yanı sıra elektrik ve su hizmetlerinde önemli çalışmalar yaptıklarını aktardı.
Çatışmaların sürmesi, ülkenin tüm bölgelerini olumsuz etkiliyor
Aden Üniversitesi'nden ekonomi uzmanı Muhammed Bacane, Husiler ile hükûmet güçleri arasında 2015'ten bu yana devam eden çatışmalar nedeniyle ülkeye döviz girişinin yanı sıra petrol ve doğalgaz ihracatının durduğuna, dolayısıyla gelirlerde yüzde 60-70 düşüş yaşandığına dikkati çekti.
Devletin gelirlerindeki düşüş ve Merkez Bankası'nın faaliyet göstermemesi sonucu Yemen para biriminin değer kaybettiğini ve bunun faturasının halka çıktığını söyleyen Bacane, ülkedeki likidite sıkıntısının memur maaşlarına yansımasıyla da hem geçici başkent Aden hem de diğer kentlerde insanların temel gıda ihtiyaçlarını karşılamada zorluklar çektiğinin altını çizdi.
Bacane, Yemen'deki yoksulluğun sadece bölge ülkelerini değil, tüm dünyayı endişelendirecek aşamaya geleceği değerlendirmesinde bulundu.
Aden'de ihlaller arttı
Yemenli insan hakları aktivisti Huda es-Sarari de Aden'de son 3 yılda ihlallerin beklendiğinden fazla arttığını dile getirerek, bölgede güvenlik konusunda yaşanan aksamalar dolayısıyla vatandaşlara yönelik keyfi alıkoyma ve zorla kaybetme gibi ihlallerin aşırı artış gösterdiğine vurgu yaptı.
Siyasi Geçiş Konseyi, Yemen'in güneyinin kuzeyden ayrılması talebiyle, Husilerden geri alınan güneydeki bölgelerin idaresi için eski Aden Valisi Aydarus ez-Zubeydi liderliğinde 11 Mayıs 2017'de kurulmuştu. Söz konusu konsey, Yemen hükûmeti ile Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri tarafından reddedilmişti.
Yemen'in kuzeyi ile güneyi 1990'da birleşmiş ancak güneydeki güçlerin "dışlandıkları" yönündeki şikayetleri üzerine 1994'te iki ay süren çatışmalar yaşanmıştı.
Husilerin Yemen'deki ilerleyişini durdurmak amacıyla 26 Mart 2015'te Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon tarafından başlatılan operasyon kapsamında Temmuz 2015'te güneyde yer alan Aden ve civar kentler kurtarılmıştı.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
