Libya’dan Türkiye'ye 20 kişilik heyet geldi! Ankara'da neler konuşuluyor?

Libya hükümeti, Ankara’da düşen uçakla ilgili incelemelerde bulunmak üzere 20 kişilik askeri ve teknik bir heyeti Türkiye’ye gönderdi.

Libya hükümeti, Ankara’da düşen uçakla ilgili incelemelerde bulunmak üzere 20 kişilik askeri ve teknik bir heyet Türkiye’ye geldi.

Heyet, Türk makamlarıyla koordinasyon içinde kazanın nedenine ilişkin çalışmalara katılıyor.

TÜRK ASKERLERİ SAHADA!

Libya Genelkurmay Başkanı General Haddad’ı taşıyan uçağın düşmesinin ardından enkaz alanında arama ve kurtarma çalışmaları sürerken, bölgede Türk askerleri güvenlik amacıyla devriye geziyor.

ÜST DÜZEY LİBYA HEYETİ NEDEN ANKARA’DAYDI?

Libya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed Ali el-Haddad, Eylül 2020’de Ulusal Mutabakat Hükümeti tarafından bu göreve atandı. Görev süresi boyunca Türkiye ile askeri ilişkilerin güçlenmesinde kilit rol üstlendi.

El-Haddad, Ekim 2020’deki ilk Ankara ziyaretinin ardından 2024 ve 2025 yıllarında Türkiye’ye birçok kez resmi temaslarda bulundu. Türkiye ile Libya arasındaki askeri işbirliğinin sahadaki ana koordinatörlerinden biri olarak öne çıktı.

Son beş yıl boyunca, Libya’nın batısını kontrol eden Türkiye destekli güçler ile doğudaki Libya Ulusal Ordusu unsurlarının birleştirilmesine yönelik Birleşmiş Milletler destekli askeri müzakerelerde aktif görev aldı. Libya’daki askeri kurumların tek çatı altında toplanması için yürütülen süreçte etkili isimlerden biri oldu.

Libya Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral El-Fitouri Gharibil, el-Haddad’a bağlı olarak görev yaptı. Kara birliklerinin operasyonları, askeri hazırlıklar ve savunma planlamasından sorumlu isimler arasında yer aldı. Gharibil de Libya’daki askeri yapıların birleştirilmesine yönelik çalışmalarda ön safta bulundu.

Ankara yakınlarında yaşanan kazada el-Haddad ve beraberindeki üst düzey askeri isimler hayatını kaybetti.

5+5 Ortak Askeri Komitesi, Al-Haddad’ın ölümü sonrası ortaya çıkan komuta boşluğunu geçici düzenlemelerle kontrol altında tutuyor.

Türkiye Today'e konuşan Libya analisti Yaseen Rashed’e göre heyet, Türkiye ile güvenlik işbirliğinin geleceğini ve Türkiye’nin Libya’daki askeri varlığını görüşmek üzere Ankara’ya geldi.

ANKARA'DA NELER KONUŞULDU?

Rashed’in değerlendirmelerine göre temaslarda Libya’daki askeri yönetim yapısı da ele alındı.

İddialara göre Genelkurmay Başkanı Muhammed Ali el-Haddad ile Kara Kuvvetleri Komutanı El-Fitouri Gharibil’in muhtemel görev değişimleri ve komuta düzenine ilişkin senaryolar gündeme geldi:

"Bir süredir gündemde olan Muhammed Ali el-Haddad veya El-Fitouri Gharibil’in Libya’nın bir sonraki başkomutanı olarak, mareşal rütbesiyle görevlendirilmesi ihtimali de ele alındı."

Aynı dönemde Türkiye’nin Libya’daki askeri misyonunun süresine ilişkin alınan karar, iki taraf arasında kapsamlı değerlendirmelere neden oldu.

Rashed, Al-Haddad’ın yabancı askeri varlığın uzun vadeli hale gelmesine mesafeli yaklaştığını, bu yaklaşımın Libya içindeki hassas dengelerle bağlantılı olduğunu ifade etti.

LİBYA'DA SUİKAST İDDİASI

İlk bulgular teknik bir arızaya işaret ediyor. Elektrik sisteminde yaşanan bir sorunun kazaya yol açtığı ihtimali öne çıkıyor. Buna rağmen Türkiye Today'e konuşan uzmanlara göre Libya kamuoyunda olayın bir suikast olabileceği yönündeki şüpheler de gündemde kalıyor.

Libya Başbakanı Abdul Hamid Dbeibah ile doğudaki güçlerin lideri Halife Hafter, hayatını kaybedenler için taziye mesajları paylaştı. Libya yönetimi kazayla ilgili ayrı bir kriz soruşturması başlattı.

TÜRKİYE–LİBYA HATTINDA DEĞİŞİM BEKLENMİYOR

Uzmanlar, kazanın Türkiye’nin Libya’daki etkisini zayıflatmasını beklemiyor. Atlantik Konseyi Kuzey Afrika Girişimi Direktörü Karim Mezran, Ankara’nın Libya’daki konumunun sağlam kaldığını dile getirdi.

Mezran’a göre Türkiye, Libya’nın güvenlik denkleminde kalıcı bir aktör haline geldi. Kazanın ardından asıl belirleyici unsurun Libya’nın değil, Türkiye’nin atacağı adımlar olduğu görüşü öne çıkıyor. Libya tarafının büyük ölçüde Ankara’nın politik hattına bağlı hareket ettiği değerlendirmesi yapılıyor.

AL-HADDAD SONRASI SENARYOLAR

Frank Talbot’a göre Al-Haddad, Ankara ile Trablus arasında kritik bir arabulucu rolü üstlendi. Buna rağmen ölümü, Türkiye’nin Libya’daki kilit güvenlik ortağı konumunu sarsmıyor.

Talbot, Savunma Bakan Yardımcısı Abdel Salam al-Zoubi ile Trablus merkezli 444 Tugayı Komutanı Mahmoud Hamza’nın önümüzdeki dönemde daha etkin roller üstlenebileceğini ifade ediyor. Her iki ismin de Washington ve Ankara ile güçlü temasları bulunuyor.

MUHAMMED ALİ AHMED AL HADDAD KİMDİR?

Libya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed Ali Ahmed Al Haddad, Libya ordusunda uzun yıllar görev yaptı. Askeri kariyerine 2011 öncesinde başladı ve ülkenin farklı bölgelerinde çeşitli görevler üstlendi.

2011’de Muammer Kaddafi yönetiminin devrilmesinin ardından Libya ordusunun parçalanmasıyla birlikte Trablus merkezli askeri yapılarla hareket etti. Bu yapılar daha sonra Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin askeri kanadını oluşturdu.

Al Haddad, 2015 yılında Trablus’taki batı askeri bölgesinde üst düzey komutanlık görevine getirildi. Bu dönemde Libya’nın doğusunda Halife Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu’na karşı yürütülen savunma faaliyetlerinde etkin rol aldı.

2019’da Trablus’a yönelik saldırılar sırasında başkentin savunmasında öne çıkan komutanlar arasında yer aldı. Türkiye’nin Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne verdiği askeri destek sürecinde sahadaki önemli isimlerden biri oldu.

Eylül 2020’de Libya Genelkurmay Başkanı olarak atandı. Bu görevde bulunduğu süre boyunca Türkiye ile askeri ilişkilerin geliştirilmesi, iki ülke arasındaki savunma işbirliği ve askeri koordinasyon başlıklarında aktif rol oynadı. 2020, 2024 ve 2025 yıllarında Ankara’ya birçok resmi ziyaret gerçekleştirdi.

Son beş yıl boyunca, Libya’nın batısındaki güçler ile doğudaki Libya Ulusal Ordusu’nun birleştirilmesine yönelik Birleşmiş Milletler destekli görüşmelerde görev aldı. Libya ordusunun yeniden yapılandırılması ve modernizasyonu öncelikli başlıkları arasında yer aldı.

Orgeneral Al Haddad, 23 Aralık 2025’te Türkiye’deki temaslarının ardından Libya’ya dönerken Ankara’nın Haymana ilçesi yakınlarında yaşanan uçak kazasında hayatını kaybetti.

SORUŞTURMA GENİŞLETİLDİ, SANAL MEDYA TAKİBE ALINDI

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, kazayla ilgili sanal medyada gerçeğe aykırı bilgi ve veri paylaşanlar hakkında resen soruşturma başlattı. Türk Silahlı Kuvvetleri, hem Türkçe hem İngilizce bir mesaj yayımladı. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik de bir taziye mesajı paylaştı.

ANKARA’DA KONUŞULAN SENARYO: TEKNİK ARIZA

Başkentte öne çıkan değerlendirme, kazanın teknik bir arıza nedeniyle yaşandığı yönünde. Uçaktan acil iniş ve elektrik arızası bildirimi geldiği bilgisi paylaşılıyor. Enkaz alanında cenazelerin toplanması sürüyor. Hayatını kaybedenlerin kimlik tespiti için yakınları Ankara’ya getirildi, işlemler Adli Tıp Kurumu’nda yürütülüyor.

DÖRT SAVCI SAHADA, HER İHTİMAL MASADA

Dün akşam alınan kararla dört savcı görevlendirildi. Savcılardan biri enkaz alanında çalışırken, biri Esenboğa Havalimanı’nda inceleme yapıyor.

Uçağın kalkıştan düşüşe kadar geçen sürecine dair tüm ayrıntılar mercek altına alınıyor.

Yetkililer, yüzde 1 ihtimal de olsa farklı bir senaryonun dışlanmadığını, ancak ana ihtimalin kaza olduğunu aktarıyor.

KARA KUTU BULUNDU, İNCELEME 4. ÜLKEDE YAPILACAK

Uçağın kara kutusu ele geçirildi. Önce bir ön rapor hazırlanacak. Ardından ses kayıt cihazı ve uçuş verileri, havacılık kuralları gereği tarafsız bir ülkede incelenecek.

NEDEN KONYA DEĞİL ESENBOĞA?

Uçağın rotasıyla ilgili sorular da gündeme geldi. Yetkililer, Konya Kulu hattına ulaşmadan önce elektrik arızası nedeniyle acil durum bildirimi yapıldığını, Esenboğa’nın o noktaya daha yakın olduğu için yönlendirmenin Ankara’ya alındığını aktarıldı.

"YAKIT DOLUYDU, PATLAMA BÜYÜK OLDU"

Uçağın yakıtının dolu olması nedeniyle düşüş anında büyük bir patlama meydana geldiği bilgisi paylaşılıyor. Enkazdan elde edilen bulgular teknik incelemeye dahil ediliyor.