Ünlü saat markasından bir ırkçılık skandalı daha! Boykot çığ gibi büyüyor

İsviçre merkezli saat üreticisi Swatch, bir reklam filminde modelin gözlerini yukarı çekerek verdiği pozun, Asyalılara yönelik geçmişteki ırkçı karikatürleri çağrıştırdığı gerekçesiyle tepkilerin odağına yerleşti.

Sosyal medyada “çekik göz” imasının yeniden üretilmesi olarak yorumlanan reklam, Çinli tüketiciler arasında Swatch’a karşı boykot çağrılarını tetikledi. 

Şirket hızla özür açıklaması yapıp reklamı dünya çapında geri çekti, ancak bu adım tepkileri yatıştırmaya yetmedi.

Reklamda yer alan bir modelin gözlerini yukarı doğru çekerek verdiği poz, Çinli sosyal medya kullanıcıları tarafından geçmişte Asyalılarla alay etmek için kullanılan ırkçı bir jestin yeniden üretimi olarak yorumlandı.

BOYKOT ÇAĞRILARI DEVAM EDİYOR

Reklamın viral hale gelmesinin ardından Çin sosyal medyasında Swatch ürünlerine karşı boykot çağrıları yükseldi.
Bir Weibo kullanıcısı, "Özür dileyebilirsiniz ama affetmeyeceğim" derken, bir diğeri "Bizden para kazanıyorlar ama Çinlilere karşı ayrımcılık yapmaya cüret ediyorlar. Çin dışında da boykot etmezsek omurgasız oluruz" ifadelerini kullandı.

SWATCH YENİDEN AÇIKLAMA YAPTI

Şirket, Cumartesi günü yaptığı yazılı açıklamada: “Bir modelin tasvir edilmesine ilişkin son endişeleri not aldık. Bunun yol açabileceği her türlü rahatsızlık için içtenlikle özür dileriz. Konuyu son derece önemsiyoruz ve ilgili materyalleri dünya çapında derhal kaldırdık.” ifadelerine yer verdi. Ancak özür, kamuoyundaki tepkileri yatıştırmaya yetmedi.

ÇİN PAZARINDA RİSK BÜYÜYOR

Swatch, Omega, Longines ve Tissot gibi lüks markaları da üretiyor. Şirket gelirlerinin yaklaşık %27’si Çin, Hong Kong ve Makao’dan geliyor. Ancak ülkenin ekonomik yavaşlaması nedeniyle satışlar son dönemde geriledi.

İLK DEĞİL!

Çinli tüketicilerin kültürel hassasiyetlere yönelik tepkileri son yıllarda birçok küresel markayı zor durumda bırakmıştı:

Dolce & Gabbana (2018): Çinli bir modelin “beceriksizce çubuk kullanarak pizza yemeye çalıştığı” reklam, ırkçı stereotip içerdiği gerekçesiyle büyük tepki çekmiş, marka defilesini iptal etmek zorunda kalmıştı.

H&M, Nike, Adidas (2021): Sincan’daki insan hakları ihlalleriyle ilgili açıklamalar, geniş çaplı boykotlara yol açmıştı.

Uniqlo (2024): Sincan pamuğu kullanmadığını açıklamasının ardından bazı gruplar tarafından boykot çağrıları yapılmıştı.