Yeryüzünün en eskisi bulundu, sadece orada var! Tam 4,16 milyar yıllık

Kanada'da, bilim dünyası açısından heyecan verici bir keşif gerçekleştirildi. Buz hokeyi ve akçaağaç şurubuyla tanınan ülke, artık yeryüzünün en eski kayaçlarına da ev sahipliği yapıyor. Yaklaşık 4,16 milyar yıl öncesine tarihlenen bu kayaçların, Dünya tarihinin en eski jeolojik dönemi olan Hadeen Eonu’nda oluştuğu belirtildi.
Kanada, buz hokeyi akçaağaç şurubuyla tanınsa da, artık dünyanın en eski kayaçlarına da ev sahipliği yapıyor.
YAKLAŞIK 4,16 MİLYAR YIL İLE TARİHLENDİ
Science dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, dünyanın en eski kayaçlarının Kanada'nın Quebec eyaletinde yer alan Nuvvuagittuq Yeşiltaş Kuşağı’nda bulunduğu doğrulandı. Yaklaşık 4,16 milyar yıl öncesine tarihlenen bu kayaçların, Dünya tarihinin en eski jeolojik dönemi olan Hadeen Eonu’nda oluştuğu belirtildi.
Ottawa Üniversitesi Yer ve Çevre Bilimleri Bölümü’nde doçent olarak görev yapan Jonathan O’Neil, basın açıklamasında, “Bu doğrulama, Nuvvuagittuq Kuşağı’nı Hadeen eonuna, yani gezegenimizin ilk 500 milyon yılına ait kayaçların bulunduğu yeryüzündeki tek yer olarak konumlandırıyor” dedi.
BU KAYAÇLAR SADECE ORADA BULUNUYOR
Dünya, erime ve yeniden kristalleşme gibi jeolojik süreçlerle sürekli olarak kendini yenilediğinden, gezegenin erken tarihini izlemek oldukça zordur. Bu çalışma kapsamında araştırmacılar, 2017 yılında Quebec'in Nunavik bölgesinde keşfettikleri antik kayaçları yıllar süren analizlerle inceleyerek kesin yaşlarını belirlemeye çalıştı.
Bilim insanları, kayaçların ilk kez ne zaman kristalleştiğini ortaya koymak amacıyla petrografi ve jeokimya yöntemlerini bir arada kullandı. Petrografi, kayaçların kökenini, bileşimini ve dokusunu incelerken; jeokimya, kayaçlardaki kimyasal elementleri analiz ediyor. Bu veriler, kayaçlardan izotoplar aracılığıyla çıkarılıyor ve radyometrik tarihlendirme yöntemiyle yaş belirleniyor.
Araştırmada özellikle samaryum ve neodimyum elementlerinin izotopları üzerine yoğunlaşıldı. Bu izotoplar zamanla bozunarak bilim insanlarına kayaçların yaşını hesaplamada bir "doğal saat" işlevi görüyor. Her iki elementin izotopları da aynı sonucu verdi: Kayaçlar 4,16 milyar yaşında.
NUVVUAGİTTUQ KUŞAĞI NEDİR?
Kanada’nın kuzeydoğusunda yer alan Nuvvuagittuq Yeşiltaş Kuşağı, volkanik ve tortul kayaçlardan oluşan bir bölgedir. Volkanik oluşumların yaşlarının 4,16 milyar yıl öncesine dayanması, bu kayaçların daha da eski süreçlerde oluştuğuna işaret ediyor.
Ancak bölgenin önemi yalnızca kayaçların yaşıyla sınırlı değil. Buradaki birçok kaya oluşumu, Dünya’nın levha tektoniği ile şekillenmesinden önceki döneme ait. Nuvvuagittuq’taki oluşumlar, “hidrotermal değişim” olarak bilinen bir süreçle meydana geldi.
Hidrotermal değişim, sıcak deniz suyunun Dünya’nın kabuğuna sızarak kayaçlarla reaksiyona girmesi ve ardından tekrar okyanusa dönmesiyle gerçekleşiyor. Bu özelliğiyle Nuvvuagittuq Kuşağı, levha tektoniğinden önceki oluşumlara dair bilinen en eski kanıtı da barındırıyor.