Enerji savaşları: Batı, Rusya'ya karşı bütün kozlarını oynuyor
EKONOMİ Haberleri
ABD, Rusya'dan petrol, doğalgaz ve kömür ithalatını yasaklama kararı alırken, İngiltere yıl sonuna kadar ithalatı sonlandıracaklarını açıkladı. Enerji devleri bir bir Rusya'dan çekilirken, Almanya yaptırımlarda acele edilmesine tepkili. Çin ise Rus hisseleri için harekete geçti.
Kaan ZENGİNLİ
Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş küresel enerji piyasasını derinden etkiliyor. Savaşın başladığı günden bu yana Rus ekonomisine yönelik alınan yaptırım kararlarına her gün bir yenisi ekleniyor. Yaşanan tüm bu gelişmeler ışığında, küresel piyasalarda Brent petrolün fiyatı da tarihî zirveleri zorluyor.
Özellikle global enerji şirketlerinin Rusya’dan çekilme kararı ve ABD Başkanı Joe Biden’ın doğalgaz ve kömür ithalatını yasaklaması, buna karşılık Rusya’nın da Avrupa’ya gaz kısıtlaması haberleriyle Brent petrolün varil fiyatı 132 dolara kadar yükseldi. ABD'de benzinin ortalama fiyatı galon başına (yaklaşık 3,9 litre) 4,17 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
RUSYA'DAN ÇEKİLİYORLAR
Birçok küresel şirketin Rusya'ya yönelik yaptırımlara katıldığı bir dönemde Rusya'dan yaptığı iskontolu petrol alımıyla küresel kamuoyunu şaşırtan enerji şirketi Shell, bu ülkeden ham petrol alımlarını durduracağını açıkladı. Shell ham petrol, petrol ürünleri, gaz ve LNG de dâhil olmak üzere Rus hidrokarbon ürünlerinin alımına kademeli şekilde son vereceğini bildirdi.
Shell'in yanı sıra BP ve Equinor da ülkedeki yatırımlarından çekildi. Fransız enerji şirketi Total Energies’ın, Rusya'daki yeni projelere sermaye aktarmayacağı belirtiliyor. Son olarak, ABD'li enerji şirketi Exxon Mobil de Rusya'daki Sakhalin-1 doğalgaz ve petrol üretim sahasındaki operasyonlarını durduracağını ve ülkede yeni yatırım yapmayacağını ifade etti.
BIDEN KARARINI VERDİ
ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'dan petrol, doğalgaz ve kömür ithalatını yasaklama kararı aldıklarını belirtti. Biden, önceki günkü konuşmasında şunları söyledi:
Petrol ithalatını yasaklayacağız. Bunun ticaretini yapamayacaklar. Bu Putin'e ağır darbe vuracak. Bu kararı ortaklarımız ve müttefiklerimizle yakın dayanışma sonunda aldım. NATO'nun tamamını aynı sayfada tutmaya çalıştım. Ancak burada birçok ortağımızın da bize katılamayacağını gördüm. Avrupalı müttefiklerimizle çalışıyoruz, onların Rusya petrolüne olan bağımlılığını bitirmek için.
ALMANYA TEPKİLİ
Rusya’ya uygulanan enerji yaptırımlarına Almanya’dan tepki geldi. Alman Sanayi Federasyonu (BDI) Başkanı Siegfried Russwurm, Avrupa Birliği'ndeki Rusya'dan petrol, gaz ve kömür ithalatının yasaklanması konusundaki tartışmaları ateşle oynamak olarak değerlendirdi. Moskova’ya karşı enerji ambargosunun sanayide değer oluşturma, tedarik zincirleri ve arz güvenliği üzerindeki sonuçlarının dramatik olabileceği konusunda uyaran Russwurm “Bu enerji ithalatını bir gecede değiştirmek imkânsız. Almanya'da kullanılan ham petrolün yaklaşık üçte biri ve doğalgazın yarısından fazlası şu anda Rusya'dan geliyor" yorumunu yaptı.
Öte yandan, Almanya Başbakanı Olaf Scholz dün Rusya ile enerji tedariki alanındaki ticari işletmelerin faaliyetlerini sürdürmesinin bilinçli bir karar olduğunu belirterek, Rusya'dan enerji ithalatını savunmuştu.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson da ithalatı yıl sonuna kadar durduracaklarını söyledi. İngiltere İş ve Enerji Bakanı Kwasi Kwarteng da, Twitter’dan yaptığı açıklamada 2022 sonuna kadar Rusya’dan petrol ve petrol ürünleri alımını aşamalı olarak sona erdireceklerini bildirdi. Bu sürenin İngiltere ithalatının yüzde 8’ini oluşturan Rus ürünlerinin yerine yenisini bulmak için piyasaya ve şirketlere yeteceğini ekledi. Kwarteng, İngiltere’nin petrol ürünleri üretiminde iyi bir konumda olduğunu, ithalatın çoğunun ABD, Hollanda ve Körfez ülkeleri gibi güvenilir ortaklardan geldiğini söyledi.
ÇİN’DEN RUSYA’YA DESTEK
Öte yandan Çin, kamu şirketleri aracılığıyla Rusya'nın dev enerji ve emtia şirketlerinde hisse alımı planladığını duyurdu. Pekin yönetimi, aralarında China National Petroleum Corp., China Petrochemical Corp., Aluminum Corp. of China ve China Minmetals Corp. gibi kamu şirketleri aracılığıyla Rus şirketleri ve varlıklarına potansiyel yatırım konusunda görüşmeler yürütüyor.
RUSYA'YA BAĞIMLILIKTAN KURTULMA PLANI HAZIR
ABD'nin Rusya'dan petrol almayacağını açıklamasının ardından AB'de de enerjide Rusya'yı devreden çıkaracak planlar hazırlanmaya başladı. Plana göre LNG ithalatı artırılacak, gaz Rusya dışındaki ülkelerden daha fazla alınacak, depolar doldurulacak, vatandaşlardan evlerinin ısısını düşürmesi istenecek. Hidrojen ve biyometan gibi alternatif gazlara yatırım artırılacak.
AB üyesi ülkeler doğalgaz depolarını 1 Ekim’e kadar en az yüzde 90 oranında doldurmak zorunda olacak. Bu konuda AB Komisyonu yasal mevzuat hazırlayacak, ülkelerin ortak gaz alımları desteklenecek. Güneş panelleri yatırımı hızlandırılacak, yalıtıma önem verilecek, yenilenebilir enerji yatırımları teşvik edilecek.
Planla Rusya'dan ithal edilen gaz miktarı bu yıl 3'te 2 oranında azaltılacak. İlave rüzgâr ve güneş enerji santrallerinden sağlanan enerji 20 milyar metreküplük doğalgazın yerini tutacak. Böylece, AB'nin Rusya'dan tedarik edeceği doğalgaz miktarı 100 milyar metreküp düşecek.
'da Takip Edin!
