Gastronomi varlıkları fark edilmeli
Ülkemizi maddi ve manevi anlamda ciddi kayıplara uğratan ve toplumu derinden yaralayan Kahramanmaraş merkezli depremlerden ADANA, ADIYAMAN, DİYARBAKIR, GAZİANTEP, HATAY, KİLİS, MALATYA, OSMANİYE, ELÂZIĞ VE ŞANLIURFA olmak üzere 11 il etkilendi. Aslında bütün ülkemiz etkilendi çünkü bölge birçok anlamda ekonomik olarak güçlü ve özel bir bölge. ADANA, GAZİANTEP, HATAY ve ŞANLIURFA bilhassa turizm anlamında ağır darbe aldı. Son elli altmış yıldır yaşanan ihmaller, suistimaller, rüşvet sonucu inşaatlardaki kalite sorunu yaşanan felaketin boyutlarını ağırlaştırdı. Elbette çok büyük bir felaket, buna şüphe yok ama daha az kayıpla kurtulmak mümkün mü idi? EVET. Peki bir sonraki arama kurtarma çalışmaları daha hızlı ve etkili olabilir miydi? EVET. Ama artık çıkarılması gereken dersler çıkarılmış ve sorumlular cezalarını almış ya da alacaktır umuduyla artık önümüze bakmanın zamanı.
YARALAR SARILIP TOPARLANMALI
Ülkemizde sadece üç ilimiz Gaziantep, Hatay ve Afyonkarahisar gastronomi dalında UNESCO yenilikçi şehirler ağı üyeliği içinde. Bu şehirlerden ikisi GAZİANTEP ve HATAY ne yazık ki deprem felaketinden en çok etkilenen iller… Bütün bu şehirlerimizin yaraları sarılmalı, süratle toparlanmalı ve bilhassa turizm anlamında ülkemizde özel yeri olan illerimiz için hızlıca harekete geçilmeli. Çünkü GAZİANTEP ve HATAY mantıksal bir oranlamayla gastronomiye dayalı turizm faaliyetleri açısından yüzde yetmişin üzerinde bir potansiyele sahip. Bu durumda yaşanacak kayıp da yüzde yetmişler civarında olacak. Tam burada Heidi Priebe tarafından söylenen “KALPLERİMİZ, CILIZ VAROLUŞLARIMIZ BOYUNCA TEKRAR TEKRAR KIRILACAK. AMA ASLA ONARILAMAYACAK ŞEKİLDE KIRILMAZLAR. ASLA ÇÖZEMEYECEĞİMİZ ŞEKİLLERDE PARÇALANMAZLAR” sözü aklıma geliyor. Şimdi başımızı ellerimizin arasına alıp düşünme zamanı.
ZENGİNLİĞİMİZ ATLANMAMALI
Aslında yıllardır hep aynı şeyi söylüyor ve maalesef çok ilerleyemiyoruz. Bu ülkede 81 il var şüphesiz hepsi gastronomi şehri olamayabilir, olmamalı da… Ancak kimse bu ülkenin gastronomi zenginliğinin üç il ile sınırlı olduğunu söyleyemez. Mesela aklıma ilk gelen iller GEÇİŞ DÖNEMLERİ MUTFAKLARI VE TÜRKİYE’NİN “İLK MİLLÎ KAZI ALANI” UNVANINA SAHİP DÖRT BİN YILLIK HİTİT MEDENİYETİNİN BAŞKENTİ ÇORUM. ORTA ASYA’YA DAYANAN BİLGİ BİRİKİMİ VE TECRÜBESİNİ, ANADOLU COĞRAFYASINDA KARŞILAŞTIĞI BİRİKİMLE MEZCEDEREK DAHA İLERİ BİR DÜZEYE ÇIKARAN SELÇUKLU DEVLETİ’NİN BAŞKENTİ KONYA. 600 YILDAN FAZLA VARLIĞINI SÜRDÜREN, BİRÇOK FARKLI MİLLETİ, KÜLTÜRÜ BİR ARADA İÇİNDE BARINDIRAN ORTA DOĞU, ORTA ASYA, BALKANLAR VE AVRUPA YEMEK KÜLTÜRLERİNİN HARMANLANMASI İLE OLUŞAN GÖRKEMLİ SARAY MUTFAĞININ İLK İZLERİNİ TAŞIYAN BURSA. ÜÇ YÜZ YEMEĞİ ÖZGÜN OLMAK ÜZERE BİLİNEN SEKİZ YÜZ REÇETELİ YEMEĞE SAHİP PAFLAGONYA COĞRAFYASININ KALBİ KASTAMONU. TARIMA DAYALI MUTFAĞI YANINDA FARKLI PİŞİRME TEKNİKLERİ İLE HAYRANLIK UYANDIRAN VE DOKUZ YÜZ ADIMDA ANADOLU’DAKİ TÜRK TARİHİ HAKKINDA FİKİR VEREN TOKAT. HALİKARNAS BALIKÇISI’NIN DEYİMİ İLE “ALTINCI KITA” AKDENİZ’İN YILDIZLARINDAN BİRİ EGE MUTFAĞININ TEMSİLCİSİ ETNİK KİMLİKLERİN SOFRAYA KONAN YÜZÜ İZMİR için gastronomi anlamında yeterli değildir denilebilir mi? Elbette denilemez o hâlde bu şehirlerin yetkilileri VALİLERİ, BELEDİYE BAŞKANLARI bu illerin gastronomi varlıklarının sürdürülebilir turizm ürünü olarak sunulması için ne yapmışlardır merak ediyorum.
AYAĞA KALKMA ZAMANI
Bence artık görünen köy kılavuz istemiyor. Bu önceliklerle ilgili şehirlerin yöneticileri, ülke çapında turizm alanında sorumluluk taşıyan kurum ve kuruluşları lütfen artık bu gerçekler ile ülkemizde bundan sonra yaşanabilecek deprem ihtimallerini de göz önüne alarak gastronomi ağırlıklı TURİZM EYLEM PLANI hazırlasın. Bu eylem planında deprem gerçeği çerçevesinde doğru planlamalarla gastronomi odaklı turizm faaliyetleri ve altyapılarına öncelik verilmeli. On dört binyıllık derinliğin coğrafyası kadim Anadolu’nun turizm anlamında önemli aktörü GASTRONOMİ varlıklarının artık bir değer olarak farkına varılmalı. Ön yargılardan çıkılmalı ve TURİZM coğrafya gerçeklerine göre ülke bütününe yayılmalı. Bütün bunlar yapılırken bu ülkenin bir DEPREM coğrafyası olduğu da unutulmamalı. Kayıplarımız maddi ve manevi anlamda büyük, acılarımız sıcak ama daha güçlü daha kararlı ayağa kalkma zamanı. “HAYATTA HEPİMİZ YIKILIRIZ. ASLA YERDE KALMAMALIYIZ. YÜKSELMEK İÇİN LÜTFU BULUN. YENİDEN BAŞLAMA ŞANSINIZ HEP VAR.” – LAILAH GIFTY AKITA