İskender krizi darbe girişimine yol açtı

YILMAZ BİLGEN

Ermenistan ordusu yayınladığı bildiri ile Başbakan Nikol Paşinyan’ın istifasını istedi. Ülke bir anda karıştı ve Paşinyan, açıklamayı darbe bildirisi olarak nitelendirdi ve Genelkurmay Başkanını görevden aldığını açıkladı. Facebook üzerinden gerçekleştirdiği canlı yayında konuşarak ülke genelinde görev yapan emniyet birimlerini başkent Erivan’a çağıran Paşinyan, halkı da meydanlara davet etti. 2018 yılında sokak hareketiyle iktidara gelen Paşinyan’ın çağrısına kayıtsız kalmayan binlerce Ermeni, Erivan’daki Cumhuriyet Meydanı’na akın etti. Ermeni halkı, Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı binasının bulunduğu Cumhuriyet Meydanı’na gelerek Paşinyan’a destek verdi. Paşinyan da sokağa çıktı ve kendini destekleyenlerin yanına gitti.

ORDUDA REFORM YAPILACAK
Darbe girişiminin başarısız olduğunu söyleyen Paşinyan, yeni bir savunma bakanı, genelkurmay başkanı ve genelkurmay birinci başkan yardımcısının atanması için hazırlık yapıldığını duyurarak “Ermenistan ordusunun işleyişiyle ilgili köklü bir değişiklik için reform paketi hazırlıklarına başlıyoruz” dedi.

GENELKURMAY: ISRARCIYIZ
Yaşananların ardından yeni bir açıklama yapan Genelkurmay başkanlığı çağrının, baskı neticesinde yapılmadığını öne sürerek “Bu, amacı tek olan generallerin ve subayların, bu önemli anda vatanın kurtuluşuna hizmet etmek olan açık duruşudur. Pozisyonumuzu teyit ediyoruz” dedi. 

ERİVAN ÜZERİNDE SAVAŞ UÇAKLARI
Paşinyan'ın ordunun istifa çağrısının ardından meydanlara çağırdığı destekçileri ile Savunma Bakanlığı binasının bulunduğu Cumhuriyet Meydanı’nda buluştuğu sırada ise Su-30 savaş uçakları Erivan semalarında uçuş gerçekleştirdi.

ESKİ CUMHURBAŞKANINDAN DESTEK
Eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan ise halka, Genelkurmay Başkanı dâhil bütün üst düzey komutanların Paşinyan’ın istifası için imzaladıkları bildiriyi destekleme çağrısında bulundu. Koçaryan “Bu kader anında, halkı ülkeyi sahiplenmeye ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri ile ordunun yanında olmasına çağırıyorum. Savaşı kaybeden ve toprakları veren iktidarın gitmesi gerekiyor. Bu millî uyanışımızın garantisidir” dedi.

RUS OPERASYONU
Ermenistan’da yaşanan son olayları gazetemize değerlendiren Bayburt Üniversitesi Öğretim Üyesi Ramin Sadıgov, gerilimin hükûmet değişimine yönelik Rus operasyonu olduğunu söyledi. Ermenistan ordusundaki Rus hâkimiyetine dikkat çeken Sadıgov, yaşanan gerginliğin ABD – Rus güç savaşının yansıması olarak okunması gerektiğini söyledi. Rusya’nın uzun süredir Paşinyan’dan kurtulma amaçlı plan yaptığını belirten Sadıgov şu bilgileri verdi: Ermenistan Başbakanı Paşinyan iki gün önce Rusya'dan satın alınan ‘Alexander’ (İskender) füzelerinin kalitesiz olduğunu ve savaş sırasında patlamadığını söyledi. Bu durum Kremlin’de büyük bir öfkeye sebep oldu ve Rusya Devlet Duması Savunma Komitesi Başkan Yardımcısı Alexander Sherin, Paşinyan'ın acil olarak özür dilemesi gerektiğini söyledi. Karabağ yenilgisi sonrası başlayan kampanya da yine Rusya’nın Paşinyan’dan kurtulma stratejisinin bir uzantısı olarak görülmeli. Karabağ’da 44 gün boyunca hezimete uğrayan ve çözülen Ermeni ordusu olmasına rağmen tek suçlu; hatta hain olarak Paşinyan gösterildi.

SOROS’UN ADAMI
Paşinyan tıpkı Saakaşvili gibi bölgeye Soros tarafından ekilen figürlerden biri. Göreve geldiği 2018 yılından bu yana ABD ile birlikte hareket etti ve Erivan’da Rus nüfuzunu önemli oranda kırdı. Bu durum Rusya için felaket olarak görülüyor. Rusya Erivan’ı Kafkasya’ya açılan kapı olarak görüyor ve burada yaşanacak bir kaybı tüm Kafkasya’da yaşanacak problemlerin başlangıcı olarak nitelendiriyor. Bu sebeple de Ermenistan konusunda Kremlin sürekli karşı hamleler geliştiriyor. Yaşanan son durum bu hesapların dışa vurumu olarak değerlendirilmeli.

ORDU MOSKOVA YANLISI
Ermenistan ordusu siyasi yapıya tam zıt olarak Rus yanlısı. Zaten Paşinyan’ın, İskender füzeleri ile ilgili açıklamasına ilk tepki veren kişi Genelkurmay Başkan Yardımcısı Tiran Khachatryan oldu. Khachatryan, Paşinyan için açıkça ‘saçmalıyor’ dedi. Bu çıkışın hemen arından görevden alındı. Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bloku dağıldığında bağımsızlığını kazanan tüm ülkeler Rus askerlerini ülkelerinden çıkardı. Sadece Ermenistan bu konuda adım atmadı. Şu an Gümrü’deki 102. Rus Askerî Üssü ve başkent Erivan-Erebuni bölgesinde 5 bin Rus askeri var. Ermenistan’ın tüm sınırları Rus askerler tarafından korunuyor. Paşinyan’ın Karabağ savaşı döneminde askerî danışmanı olan ve savaştan sonra Savunma Bakanı olarak atanan Vagharshak Harutyunyan, ülkede Rus askeri etkisinin daha fazla artmasını istediklerini ifade etti.

PUTİN’DEN İTİDAL ÇAĞRISI
Ermenistan’da yaşanan gerilimin ardından gözler Rusya’ya çevrildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile telefonda görüştü. Kremlin'den yapılan açıklamada, "Putin, yasalar çerçevesinde durumun çözülmesi için Ermenistan'da sükunetin ve düzenin korunmasından yana olduğunu vurguladı" ifadesi kullanıldı. Putin, tarafları itidale çağırdı. ABD Dışişleri Sözcüsü Price da, Ermenistan'da ordunun siyasete karışmaması gerektiğini ve Ermenistan'ın demokrasisini
desteklediklerini açıkladı.