Bir ülke daha yar yolda kaldı! Fas’ın F-16’ları süresiz ertelendi

ABD’nin müttefiklerini yarı yolda bırakan silah teslimat krizine bir yenisi daha eklendi. Fas’ın parasını ödeyip yıllardır beklediği F-16V savaş uçaklarının teslimatı, Washington tarafından süresiz şekilde ertelendi. Rabat yönetimi şok içinde; fiyat artış talepleri ve belirsiz teslim takvimi, hem hükümeti hem de askeri yetkilileri çileden çıkardı.

ABD yine bir ülkeyi yarı yolda bıraktı. Fas’ın parasını ödediği F-16’ların teslimatı süresiz ertelendi.

Kanada’nın 88 adetlik F-35 siparişi de aynı akıbete uğramıştı.

FAS’IN F-16 KABUSU: TESLİMATLAR SÜRESİZ ERTELENDİ

Faslı savunma yetkilileri, ABD yapımı F-16V savaş uçaklarının teslimatının belirsiz bir süre ertelendiğini ve maliyetlerin yeniden yükseltileceğini öğrendi.

Africa Intelligence’ın haberine göre, Rabat yönetimi ABD’den sipariş ettiği 24 adet F-16V için hala net bir teslim takvimi alamadı. Fiyat artışı talepleri ise Lockheed Martin ile yapılan görüşmeleri gerginleştirdi.

Rabat, F-16 filosunu yenilemek için büyük yatırım yapmış, mevcut uçakları modernize ederken yeni filo için milyarlarca dolar ayırmıştı. Ancak Sahel, Batı Sahra ve Akdeniz hattındaki güvenlik tehditlerinin arttığı bir dönemde gelen bu gecikme, Fas’ın askeri planlamasını zora soktu.

ABD’YE ÖFKE BÜYÜYOR: PARASINI ALDILAR, UÇAĞI VERMEDİLER

ABD’nin birçok ülkeye benzer şekilde parasını almasına rağmen teslimat yapmaması Fas’ta sert tepki topladı.

Rabat’ta hayal kırıklığı büyürken "ABD bir ülkeyi daha kandırdı" yorumları gündeme girdi.

Eylül ayında Washington’da yapılan temaslarda Fas Hava Kuvvetleri Müfettişi Tümgeneral Mohamed Gadih ve Genelkurmay Başkanı General Mohammed Berride’ye verilen bilgiler, krizin derinleştiğini gösterdi. Ardından Lockheed Martin üst düzey yöneticilerinin acil olarak Rabat’a gönderilmesi bile tansiyonu düşürmedi.

FAS ALTERNATİF ARIYOR: YETENEK AÇIĞI BÜYÜYOR

Teslimat krizinin büyümesi üzerine Fas yönetimi farklı tedarik seçeneklerini değerlendirmeye başladı. Yetkililer, gecikmenin mevcut modernize F-16’lar üzerinde yük oluşturduğunu ve ileride F-35 seçeneğinin de incelenebileceğini aktardı.

Özellikle ABD’nin önceliklerini değiştirmesi ve üretim hatlarının yoğunluğu, eğitim ve bakım takvimlerine bağımlı küçük müttefiklerin güvenini sarstı. Mevcut şartlar hem Fas’ın hem de Afrika’daki diğer ülkelerin savunma planlamasını olumsuz etkiliyor.

"FAS’IN GÜCÜ ZAYIFLARSA RAKİPLER KIRMIZI ÇİZGİLERİ TEST EDER"

Fas’ın F-16 krizinin Sahel ve Batı Sahra’daki dengeleri etkileyebileceği değerlendirmeleri dikkat çekti.

Güvenlik kaynakları, gecikmenin şu an için doğrudan güç dengesini değiştirmese de planlama güvenini sarstığını ve rakip aktörleri cesaretlendirebileceğini dile getirdi."

"TEK TEDARİKÇİYE BAĞIMLILIĞIN BEDELİ"

Fas örneği, Afrika ülkelerinin silah tedarikinde ABD ve sınırlı sayıdaki büyük üreticiye bağımlılığının ne kadar riskli olduğunu ortaya koydu. Teslimat programları geciktiğinde ülkeler eğitimden bakıma, operasyon hazırlığından lojistik planlamaya kadar birçok başlıkta yeniden düzenlemeye gitmek zorunda kalıyor; terörle mücadele görevleri ve barış gücü operasyonları da doğrudan etkileniyor.

ABD–KANADA HATTINDA DA F-35 KRİZİ PATLADI

Kuzey Amerika’da da benzer bir kriz yaşandı. Kanada, ABD ile yaptığı 88 adet F-35 savaş uçağı anlaşmasının büyük bölümünü iptal ederek Washington’ı şoke etmişti.

Ottawa yönetimi yalnızca parası ödenmiş 16 uçağı alacağını açıkladı.

Kararın ardından ABD’den tehdit gibi açıklamalar geldi. Washington temsilcileri, "F-35 alınmazsa NORAD riske girer" diyerek Kanada’ya baskı yaptı.