İki şehre AB'den coğrafi işaret tescili: Hatay kaytaz böreği ve Gaziantep lahmacunu marka oldu

Hatay kaytaz böreği ve Gaziantep lahmacunu Avrupa Birliği'nden (AB) coğrafi işaret tescili aldı. Kararı Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı açıkladı. İşte Türkiye'nin uluslararası tescil alan iki lezzetini benzerlerinden ayıran farklar...

Kaydet

İnce hamur, kıyma, soğan, nar ekşisi ve baharatlarla hazırlanan kaytaz böreği ve ince hamuru, özel iç malzemesi ile damak çatlatan Gaziantep lahmacunu artık tescilli bir marka oldu.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, NSosyal hesabından yaptığı paylaşımda, konuya ilişkin bilgi verdi.

AB TESCİLLİ ÜRÜN SAYISI 40 OLDU

Paylaşımında Türk mutfağının bereketinin sınırları aştığını belirten Yumaklı, "Hatay'ın kaytaz böreği, Gaziantep'in lahmacunu artık AB coğrafi işaretiyle tescillendi. Bereketiyle gururumuz, tesciliyle markamız. Hayırlı olsun." ifadelerini kullandı.

Yumaklı'nın paylaşımındaki bilgiye göre Hatay kaytaz böreği AB tescili alan 39'uncu, Gaziantep lahmacunu ise 40'ıncı Türk ürünü oldu.

Türkiye'nin AB tarafından coğrafi işaret alan diğer ürünleri ise son olarak şöyle:

Gaziantep Baklavası - Gaziantep
Aydın İnciri - Aydın
Malatya Kayısısı - Malatya
Aydın Kestanesi - Aydın
Milas Zeytinyağı - Milas (Muğla)
Bayramiç Beyazı - Bayramiç (Çanakkale)
Taşköprü Sarımsağı - Taşköprü (Kastamonu)
Giresun Tombul Fındığı - Giresun
Antakya Künefesi - Antakya (Hatay)
Suruç Narı - Suruç (Şanlıurfa)
Çağlayancerit Cevizi - Çağlayancerit (Kahramanmaraş)
Gemlik Zeytini - Gemlik (Bursa)
Edremit Zeytinyağı - Edremit (Balıkesir)
Milas Yağlı Zeytini - Milas (Muğla)
Ayaş Domatesi - Ayaş (Ankara)
Maraş Tarhanası - Kahramanmaraş
Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini - Edremit Körfezi (Balıkesir)
Ezine Peyniri - Ezine (Çanakkale)
Safranbolu Safranı - Safranbolu (Karabük)
Aydın Memecik Zeytinyağı - Aydın
Araban Sarımsağı - Araban (Gaziantep)
Osmaniye Yer Fıstığı - Osmaniye
Bingöl Balı - Bingöl
Bursa Şeftalisi - Bursa
Hüyük Çileği - Hüyük (Konya)
Bursa Siyah İnciri - Bursa
Söke Pamuğu - Söke (Aydın)
Manisa Mesir Macunu - Manisa
Gaziantep Menengiç Kahvesi - Gaziantep
Silifke Yoğurdu - Silifke (Mersin)
Aydın Memecik Zeytini - Aydın
Erzincan Tulum Peyniri - Erzincan
Aydın Çam Fıstığı - Aydın
Afyon Pastırması - Afyonkarahisar
Afyon Sucuğu - Afyonkarahisar
Gaziantep Fıstık Ezmesi - Gaziantep
Mut Zeytinyağı - Mut (Mersin)
Kırkağaç Kavunu - Kırkağaç (Manisa)
Kaytaz böreği - Hatay
Gaziantep lahmacunu - Gaziantep

https://x.com/ibrahimyumakli/status/1985942925465866643

GAZİANTEP LAHMACUNU NEDEN FARKLI

Gaziantep lahmacunu, Türkiye’deki diğer lahmacun türlerinden malzeme seçimi, hazırlanış tekniği ve lezzet dengesi açısından ayrılır. Antep mutfağının zengin baharat ve sebze kültürü bu lahmacunu zaman içinde şekillendiriyor.

Gaziantep lahmacununda kuzu eti tercih ediliyor ve et, zırhla kıyılıyor. Bu da makinada çekilmiş kıymanın aksine daha aromatik ve sulu olmasını sağlar.

Gaziantepli ustalar iç harcı diğer bölgelerdeki lahmacunlara göre daha baharatlı ve dengeli asidik bir karışımla, yöreye has ürünlerle hazırlıyor.

İki şehre AB'den coğrafi işaret tescili: Hatay Kaytaz böreği ve Gaziantep lahmacunu marka oldu - 1. Resim

İç harcında domates, biber, soğan ve sarımsak kullanılıyor; fakat miktarlar özel ayarlanıyor. Ustalar domatesi az, biberi ve salçayı bol, özellikle de acı kırmızı toz biberi ve nar ekşisini ön plana çıkarıyor. Bu sayede lahmacun hem hafif ekşimsi hem de yoğun baharat aromalı bir tada ulaşıyor.

Hamuru da ince açılıp kenarları çıtır, ortası yumuşak kalacak şekilde taş fırında, yüksek ısıda kısa sürede pişiriliyor.

Sunum açısından da farkı Gaziantep lahmacunu genellikle maydanoz, sumaklı soğan ve bol limonla servis edilmesi. Bazen yanında acı ezme veya firik salatası da bulunuyor. Şehirde çoğu zaman bir öğünden çok, bir ritüel gibi tüketiliyor.

KAYTAZ BÖREĞİ NASIL YAPILIR

Geleneksel Antakya Usulü kaytaz böreği, diğer börek türlerinden hem şekil hem de tat bakımından belirgin şekilde ayrılıyor.

Esasında pideye benzer; küçük, yuvarlak ve açık yüzlü bir yapıya sahiptir. Görüntüsü Bursa cantığını akıllara getirir ama tadı ve dokusu çok farklıdır...

İki şehre AB'den coğrafi işaret tescili: Hatay Kaytaz böreği ve Gaziantep lahmacunu marka oldu - 2. Resim

Hamuru ince, yağlı, yumuşak olarak hazırlanır ve börek gibi açılır. Yuvarlak şekli verildikten sonra iç malzemesi eklenir.

İç harcında soğan, kıyma, salça, nar ekşisi ve sumak bulunur; bu bileşenler Hatay mutfağının karakteristik ekşi ve baharatlı lezzetini oluşturur.

Kaytaz böreğinin tadı hafif ekşimsi, baharatlı ve aromatiktir; klasik böreklerin daha nötr veya tuzlu tadından ayrılır. Sıcak olarak servis edilir, çıtır dokusuyla genellikle sade ya da ayran eşliğinde sunulur.

Gerçek Antakya usulünde nar ekşisi ve sumak mutlaka kullanılır; bu iki malzeme, böreğe özgü o ekşi aromayı verir. Ayrıca zeytinyağı kullanılması hem hamurun gevrekliğini artırır hem de Hatay mutfağının kendine has tadını korur.

KAYTAZ BÖREĞİ TARİFİ

Hamuru için:

3 su bardağı un
1 çay bardağı sıvı yağ (zeytinyağı tercih edilir)
1 su bardağı ılık su (yaklaşık)
1 tatlı kaşığı tuz

İç harcı için:

250–300 g kıyma (orta yağlı, genellikle dana veya dana-kuzu karışık)
2 adet orta boy kuru soğan (ince doğranmış)
1 yemek kaşığı domates salçası
1 yemek kaşığı biber salçası (Hatay usulü acı tercih edilir)
1 tatlı kaşığı sumak
1 tatlı kaşığı nar ekşisi
1 tatlı kaşığı toz kırmızı biber
Tuz, karabiber
2–3 yemek kaşığı zeytinyağı

YAPILIŞI

Hamuru yoğurun: Unu yoğurma kabına alın, tuz ve sıvı yağı ekleyin. Ilık suyu yavaş yavaş dökerek yumuşak, ele yapışmayan bir hamur elde edin. Üzerini örtüp 20–30 dakika dinlendirin.
İç harcı hazırlayın: Kıyma, ince doğranmış soğan, salçalar, baharatlar, nar ekşisi ve zeytinyağını karıştırın. Kıymanın çiğ haliyle karıştırılması, harcın börekle birlikte pişmesini sağlar.
Bu karışım macun gibi olmalı; çok kuruysa biraz su veya zeytinyağı eklenir.

Şekil verme:

Hamurdan ceviz büyüklüğünde bezeler alın.
Her birini avuç içi büyüklüğünde, ince ama dağılmayacak şekilde açın.
Üzerine 1 tatlı kaşığı kadar kıymalı harç koyun ve elinizle yayın.
Kenarları yukarı kıvırmadan açık yüzlü bırakın (minik, yuvarlak pideler gibi görünür).

Tepsiye sıralayın, önceden ısıtılmış 200°C fırında altı üstü kızarana kadar (yaklaşık 20–25 dakika) pişirin. Dışı çıtır, içi sulu olmalı.

Editör: ALİ TÜFEKÇİ