Tolga Uslubaş

Bir İspanyol esir şöyle diyordu: "Türkiye'den işlerini yoluna sokamadan dönen Avrupalılar, Türkler zalimdir, cimridir, barbardır, bilmem nedir, diye akıllarına geleni uydururlar, inanın bunların hepsi yalandır! Benim gezip tozduğum yerler dünyanın üçte birine yaklaşır. Hiçbir ülkede Türklerden daha faziletli insanlara rastlamadım..."

Elektrikli mahyaların saltanatı 1923 yılında Fatih ve Ayasofya camileriyle başlar ama önceleri istenilen başarı elde edilemez. Ayasofya'ya kurulan ilk mahyanın ampullerin fazla parlamasından dolayı yazıları okunamaz, halktan da ciddi tepkiler alınır, anlayacağınız ilk elektrikli mahya girişimi tam bir fiyaskodur...

Osmanlı İmparatorluğunun Mukaddes Emanetleri İstanbul'a taşıma gayretinin asıl sebebi uzun yıllardan beri Vehhabiler tarafından yağmalanan Peygamber yadigârlarının emin ellerde muhafaza edilmesine yönelikti. Bu girişim İstanbul'a İslam aleminin hem dini hem siyasi merkezi hüviyetini kazandırmıştı.

Her geçen gün artan dozda esrar ve uyuşturucu haplarla batağa sürüklenen İgor Şapoşnikov, ablasının bir Türkle evlenmesi üzerine çalışmak bahanesiyle İstanbul'a gelir. Eski hayatına bir sünger çekme niyetinde olan İgor, çok geçmeden gönlünü İslam'a kaptırır ve Yusuf ismini alır.

Tophâne'deki İsmail Rûmî Dergâhı'nın 1906 ramazanı, bir dergâh çalışanı tarafından gün be gün kaydedilir. Rûznâmeye göre hangi gün ne yendiği, hangi ilâhilerin söylendiği ve teravihe kimlerin gelip cemaatin kaç kişi olduğunu yazar. Ama en ilginci 9 ramazan günü düşen nottur. Pilav sadece o gün sofrada arz-ı endam etmez, bunun eksikliği ise şöyle kaydedilir, "Ta'amda pilav bulunmayınca yemeğin bittiği anlaşılmıyor..."

Bugün sur dibindeki mezar ve makamlarında uyuyan Sahabe-i Kirâmın tek düşüncesi, İslamı insanların kalbine ve aklına ulaştırmayı mümkün kılmak ve Peygamber efendimizin verdiği müjdenin muhatabı olmaktı.

Sultan Reşad'ın 1909 ramazanında verdiği iftar davetine generalinden onbaşı ve neferâtına kadar 779 kişi davetlidir. Koskoca Padişah herhangi bir ayrımda bulunmayıp, sıradan bir neferât yani erle aynı sofrada orucunu açmayı şeref sayar ve o akşam davetlilerin her birine diş kirası nâmında atiyyeler verir. Albaylara 1800, yüzbaşılara 300 kuruş diş kirası verilirken onbaşı ve neferâtın hediyesi ise 25'er kuruştur.

2. Abdülhamid Hanın en büyük hayallerinden biri sağır-dilsiz ve âmâlar okulunun kurulmasıdır. Bunun için 1906'da memur maaşlarından yüzde 1 kesinti yapar, kendi mülkünden de katkı sağlar ama gerekli para bir türlü toplanamaz. Tahttan indirilmesiyle birlikte bu proje de rafa kalkar...

Pidenin bütün tadı, bütün kıymeti ramazanda, iftar saatinin o âsûde anlarındaki bekleyişlerde saklıdır. Bu tat ve keyif, sadece ramazanda alınır ama damaklarda kalan o lezzet bizleri 11 ay idare etmeye yeter.

Dünyaca ünlü bir dansçıyken New York'ta tesadüfen girdiği bir mescitte İslam'la tanışan Christine, çok geçmeden Rabia ismini alıp Müslüman oldu. Geçmişine bir sünger çeken Rabia Christine Brodbeck, 1992 yılından bu yana İstanbul'un Fatih semtinde yaşıyor.

Eskilerin bir âdeti "Az yiyen melek olur, çok yiyen helâk olur", "Az yiyen her gün yer, çok yiyen bir gün yer" gibi vurgulu sözleri hat sanatçılarına yazdırıp yemek odalarına astırmalarıydı. Bunu seçen gözler ölçüyü kaçırmaz, doymadan sofradan kalkmayı bilir ve peygamber efendimizin sünnetini de yerine getirmiş olurdu

Herkes özgürlükler ülkesi Amerika'ya gitmek için bin bir hayal kurarken o Müslüman olup, 37 yıl yaşadığı Amerika'yı terk edip Türkiye'ye yerleşti. Hedefi, çocuklarının İslamî terbiye altında yetişmesiydi. Tam 19 yıl bunun mücadelesini veren Abdullah İsmet, aldığı karardan hayli memnun olduğunu söylüyor ve ekliyor, "Şimdi çocuklarım birer yetişkin, ne namaz, ne de oruç borçları var. Bir baba için bundan daha mutluluk verici ne olabilir ki?.."

"Hükümet ekmek de dahil olmak üzere her türlü yiyecek maddesinin fiyatını tanzim etmekle mükelleftir. Ekmek, et, yağ gibi birinci derecedeki ihtiyaç maddelerinin daima cüz'î bir fiyata satılmasına dikkat edilir ve vergiden muaftır."

Osmanlı, yalnız tespihleri değil, inanç dünyasının bütün yapı, araç ve gereçlerini bediî zevkleri ile bezemiş, bu sayede de sanat dünyasına fevkalâde güzel, hünerli ve zevkli eserler sunmuştu.

Eskiden memlekette yüzlerce hayır cemiyeti ve sosyal dernek yoktu ama İslâmiyet'in beş temel direğinden biri olan "zekât" müessesesi, Müslümanların kalplerindeki sarsılmaz inançla tıkır tıkır işlerdi. O günlerde yalnız ramazanda değil, her zaman Ana evlerinin gözü, yavru evlerin üstünde olurdu.

"Ben, ne yolumu şaşırdığımdan, ne de Hıristiyanlara kızdığımdan veya ani bir karara kapıldığımdan dolayı değil, tam aksine inceden inceye tetkik ettikten, büyüklüğünü, ulviyetini, ciddiyetini iyice anladıktan sonra Müslüman oldum. Artık kuş gibi hafif, güçlü ve huzurluyum"

Ebû Eyyûb El Ensârî camii ve türbesi, Eyüp semtini kırılmaz bir ruhaniyet fanusunun içine alır. Eyüp Sultan civarındaki her taşa, her bitki örtüsüne inen bu ruhaniyet, bu semttekileri olduğu kadar, kalp gözüyle gören herkesi âdeta büyüler. Eyüplüler ne de olsa bir büyük Peygamber mihmândarının kanatları altındadır.

Genellikle ramazan ayının on beşinden itibaren başlayan iftar davetleri, zengin ve "kübera" konaklarında tatlı bir telaşa yol açar, sonunda muhteşem iftar ziyafetleri ortaya çıkardı.

Sadrazam Büyük Fuat Paşa ramazan aylarında rengârenk fenerlerin ortalığı aydınlattığı Çubuklu'daki yalısının bahçesinde yüzlerce insanın ağırlandığı iftar yemekleri verirdi. Burada teravih namazı edâ edilir, Kur'an-ı kerim okunur ve ilâhiler dinlenirdi.

Su içerken okunacak duâ