Yeni "Deniz canavarı" tanıtıldı! ABD nasıl rekabet edecek?

Çin’in “Bohai Deniz Canavarı” adlı yeni ekranoplanı tanıtıldı. Düşük irtifada yüksek hızla hareket ederek radar tespitinden kaçabilen ve deniz lojistiğinde stratejik avantaj sağlayan gelişmiş bir hava-deniz aracı olarak dikkat çekiyor. ABD ise bu gelişmelere karşı “Liberty Lifter” projesiyle benzer bir hibrit taşıma aracı geliştirerek rekabeti sürdürüyor.
Çin’in Güney ve Doğu Çin Denizi ile Tayvan üzerindeki stratejik hedefleri doğrultusunda, deniz uçakları ve ekranoplanlar gibi hava-deniz araçlarının geliştirilmesi giderek daha büyük önem kazanıyor.
Bu kapsamda Çin’e ait en yeni ekranoplanın ilk görüntüleri çevrim içi ortama yansıdı. “Bohai Deniz Canavarı” olarak adlandırılan dört motorlu bu kanatlı deniz taşıtı, Çin ile Kore arasında yer alan Sarı Deniz kıyısındaki Bohai Denizi’nde bir iskelede görüntülendi.
Ye
EKRANOPLAN NEDİR?
Ekranoplanlar, seaplane (deniz uçağı) benzeri araçlar olmakla birlikte, yalnızca yüzeye çok yakın (yaklaşık 1 ila 5 metre arası) yükseklikte uçmak üzere tasarlanır. Bu sayede "yer etkisi" denilen aerodinamik bir avantajdan faydalanarak daha az sürtünmeyle daha fazla kaldırma kuvveti elde ederler. Ancak 10 metreden daha yükseğe çıktıklarında bu etki kaybolduğundan, stabiliteleri azalır.
Sovyetler Birliği tarafından Hazar Denizi gibi iç sularda lojistik ve askeri amaçlarla geliştirilen ekranoplanlar, hız ve düşük irtifa avantajları sayesinde radar tespitinden büyük ölçüde kaçabilir. Su altına temas etmedikleri için mayınlara veya denizaltılara da karşı daha avantajlıdırlar. Ancak klasik seaplane'lere göre daha az çok yönlüdürler.
ÇİN'İN YENİ EKRANOPLANI VE ÖZELLİKLERİ
The National Interest'ten edinilen bilgilere göre, Yeni Çin ekranoplanı, gövdesi itibarıyla uçan tekne tarzında tasarlanmış ve iki dikey kuyrukla desteklenmiş geniş bir T-kuyruk yapısına sahip. Dengeleyici kanatlara (sponson) sahip olan araç, dört jet motorunu gövdenin üst kısmında taşıyor. Bu aracın, Çin'in diğer önemli deniz uçağı olan AVIC AG600 ile birlikte çalışacak şekilde geliştirildiği değerlendiriliyor.
ABD'NİN 'LİBERTY LİFTER' PROJESİ
Çin’in bu alandaki hamlelerine karşılık ABD de “Liberty Lifter” adlı hibrit bir seaplane-ekranoplan projesi üzerinde çalışıyor. Bu araç hem yer etkisinden faydalanarak ekranoplan gibi hareket edebilecek hem de yaklaşık 3 bin metreye kadar gerçek uçuş gerçekleştirebilecek. Ayrıca “Liberty Lifter”ın, doğrudan sahile iniş yapabilme özelliği sayesinde daha geniş operasyonel esnekliğe sahip olması bekleniyor.
ASKERİ STRATEJİ VE BÖLGESEL REKABET
Güney Çin Denizi, Tayvan Boğazı ve Doğu Çin Denizi gibi bölgelerde Çin’in hızlı ve gizli lojistik desteğe ihtiyaç duyduğu belirtiliyor. Bu kapsamda geliştirilen ekranoplanlar, Çin Donanması’nın (PLAN) adalara yerleşim ve amfibi operasyonlarında operasyonel esnekliğini artırabilir. ABD Donanması ve Deniz Piyadeleri’nin Asya-Pasifik bölgesine yönelik stratejik "pivot" yaklaşımı da bu gelişmeleri dikkatle izliyor.
Çin’in bu yeni ekranoplanı, bölgesel deniz üstünlüğü hedefleri doğrultusunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Her ne kadar sahile doğrudan iniş yapamasa da, hızlı ve radar altında hareket edebilme yeteneğiyle Çin’in denizlerdeki hareket kabiliyetini artıracağı öngörülüyor.