İhracat ve kamu destekli büyüme
Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte, yıllık bazda yüzde 2,6 küçüldü. 2018’in son çeyreğine göre yüzde 1,3 büyüme gerçekleşti. Hane halkı tüketimi daralırken, kamu harcamaları gaza bastı. İhracatta yaşanan artış, büyümenin ana destekleyicisi oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre;
* Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte, yıllık bazda yüzde 2,6 küçüldü. Bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 1,3 büyüme gerçekleşti.
* GSYH, bu yılın ilk üç aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 16 artarak 914 milyar 699 milyon lira olarak gerçekleşti.
* Tarım sektörünün katma değeri yüzde 2,5 arttı, sanayi sektörü yüzde 4,3, inşaat sektörü yüzde 10,9 azaldı.
* Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri de, yüzde 4 azalış gösterdi.
* Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4,7 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7,2 arttı.
* Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9,5 arttı.
POTANSİYEL BU DEĞİL!
* İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç: Türkiye, bu daralmadan çıkacak güçlü bir ekonomik yapıya sahiptir. Yeter ki, büyümeyi taşıyan sütunları yeniden güçlü hâle getirelim. Bütün kesimlerle birlikte ekonomiye odaklanmalıyız. Çeyreklik bazda büyümeye geçilmesi, iyiye işaret.
* Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir: Türkiye’nin gerçek performansı bu değil. Açıklanan yapısal tedbirlerin hayata geçmesi ve Türkiye’nin risk primini yükselten dış politik gelişmelerin son bulması ile, ekonominin çarkları yeniden dönmeye başlayacaktır.
* Ankara Ticaret Odası Başkanı Gürsel Baran: Vaktinde alınan tedbirlerle ülke ekonomisi daha büyük bir küçülme yaşamadı. Yüzde 2,6’nın, ekonomik daralmanın en dip noktası olduğunu düşünüyor ve bundan sonra ivmenin büyümeye döneceğine inanıyoruz.
DIŞ TİCARET AÇIĞINDA REKOR GERİLEME
İhracat ile ithalat arasındaki farkı gösteren dış ticaret açığı, ilk dört ayda 9 milyar 777 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu rakam, son 10 yılın en düşük ocak-nisan açığı olarak kayıtlara geçti. Söz konusu dönemde AB ülkelerine 22,1 milyar dolarlık ithalata karşılık, 28,2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Cari açığı değerlendiren Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı “İhracatın ithalatı karşılama oranı, nisanda yüzde 82,9 seviyesinde. Dış ticaret dengesindeki düzelmede, ihracatta yıllık artış ve ithalattaki yavaşlamanın sert şekilde devam ediyor olması en etkili unsur. İç talep ve kur gelişimi, ithalatı dizginliyor” şeklinde konuştu.
KONKORDATO AZALDI, YABANCILAR GELİYOR
Merkez Bankası, Mayıs 2019 dönemine ilişkin Finansal İstikrar Raporunu açıkladı. Raporda “2018 yılı son çeyreğinde, iktisadi faaliyetteki dengelenme süreci belirginleşti, net ihracattaki güçlü artış ekonomideki yavaşlamayı sınırladı. Son dönemde açıklanan veriler, ekonomideki dengelenmenin 2019 yılı ilk çeyreğinde devam ettiğini gösteriyor. Öncü göstergeler, yavaşlama eğiliminin azaldığına işaret ediyor” denildi. Raporda “Yapılandırmalarının büyük ölçüde tamamlanması ve konkordato sürecindeki firmaların azalması, önümüzdeki dönemde bankaların aktif kalitesini destekleyebilecek. Yabancı yatırımcı ilgisinin yüksek olduğunu göstermektedir” ifadelerine yer verildi.
