'Kıta sahanlığımızdaki hakkımız bakidir'

SELÇUK BÖKE - ANKARA

Libya’daki Ulusal Mutabakat Hükûmeti’nin (UMH) Başbakanı Fayez Serrac’ın ekim ayı sonunda görevini devredeceğini açıklamasının ardından Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz yetki anlaşmasının akıbeti de gündeme geldi. Serrac’ın istifasının ardından anlaşmanın devam edip etmeyeceği merak konusu olurken, Türkiye’nin bu kapsamda elinin güçlü olduğuna dikkat çeken uzmanlar, anlaşmanın en kötü senaryoda bile devam edeceği belirtiyor. Gazetemize konuşan Uluslararası Deniz Hukuku Profesörü Selami Kuran, Libya’da hükûmet değişse bile anlaşmanın süreceğini ifade etti. Bu anlaşmasının, 1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nden sonra Türkiye’nin yaptığı en önemli anlaşmaların başında geldiğini söyleyen Kuran “Türkiye, bu anlaşma ile Doğu Akdeniz’deki uluslararası kumpası hem hukuki, hem siyasi, hem de askerî anlamda ciddi sekteye uğrattı. Bu anlaşma sayesinde sismik araştırma ve sondaj gemilerimiz belirlenen sınırlarda seyir hâlinde faaliyetlerini yürütüyor. En kötü ihtimalde Libya, Yunanistan ile anlaşma yapsa bile; yapacağı anlaşma bizim Akdeniz’deki kıta sahanlığı sınırlarımızı ortadan kaldırmaz. Anlaşma sona ermez, BM'ye tescilletirdik. Koordinatları ve haritayı bildirdik. Araştırma ve sondaj faaliyetlerimiz sürer. Bizim yetki alanımız uluslararası kamuoyu tarafından biliniyor. Oradaki hak ve menfaatleriniz bakidir” dedi. Türkiye’nin Libya ile imzaladığı Güvenlik ve İş Birliği Anlaşmasını da değinen Prof. Dr. Selami Kuran “Serrac’ın görevi bırakmasının ardından Libya ile siyasi bir kopuşun olacağını da düşünmüyorum. Türkiye de Libya’da kazandığı pozisyonu kolay kolay kaybetmez. Hafter’in bir yıl önceki pozisyonu ciddi şekilde zayıfladı. Bu anlaşma yapılmadan önce Serrac hükûmeti sıkıntı yaşıyordu. Hafter güçleri Trablus'u nerdeyse devirme noktasına gelmişlerdi. Ama Türkiye’nin devreye girmesi ile Libya’da bütün dengeler değişti” değerlendirmesini yaptı.

Geçtiğimiz yıl kasım ayında Trablus hükûmeti ile Ankara arasında Doğu Akdeniz’de dengeleri değiştiren Deniz Sınırları Anlaşması imzalanırken, anlaşma ile Libya 39 bin kilometrekare deniz alanı kazandı. Ancak Libya’da muhtemel bir hükûmet değişikliğinde iktidara gelecek bir yönetimin bu anlaşmayı feshetmesi hâlinde Libya’nın Danimarka kadar bir deniz alanını kaybedeceğine işaret ediliyor.

TEMAS HÂLİNDEYİZ

Fayez Serrac’ın görevini devredeceğini açıklamasının ardından, bu hafta Ankara’dan bir heyetin Libya’yı ziyaret etmesi bekleniyor.