Nadir toprak elementleri Türkiye'yi nereye taşıyacak? "Ambargo uygulayanlar artık 5 kez düşünecek"

Eskişehir Beylikova'da keşfedilen 694 milyon ton nadir toprak elementinin nasıl işleneceği ve Türkiye'yi uluslararası arenada nereye taşıyacağı merak konusu oldu. Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okay Aksoy, Türkiye gazetesine özel açıklamalarda bulunarak "Ukrayna gibi bir ülke olmadığımız için birisi ensemize vurup, bu kaynağı elimizden alamaz. Biz de bu kaynağı kimseye vermeyeceğiz. Ambargo uygulayanlar, bunu yaparken beş kez düşünecekler" dedi.

Kaydet

SEZER DOĞRU - Eskişehir'in Beylikova ilçesinde nadir toprak elementleri, barit ve florit başta olmak üzere tam 694 milyon ton kaynak rezervi keşfedildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan büyük keşfi "Bu saha, dünyanın yaklaşık ikinci büyük nadir toprak kaynak sahasıdır. 17 nadir toprak elementinin 10'unun bulunduğu Beylikova sahasında yaklaşık 12,5 milyon ton nadir toprak oksitleri yer alıyor. Nadir toprak elementlerinde dünyanın en büyük 5 üreticisinden birisi olmak istiyoruz. Bu doğrultudaki çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İlk etapta yıllık 1200 ton cevher işleyeceğimiz Eti Maden Pilot Üretim Tesisini devreye aldık" sözleri ile kamuoyuna açıkladı.

Nadir toprak elementleri Türkiye'yi nereye taşıyacak?

Beylikova sahasında bulunan nadir toprak elementi rezervinin Türkiye'yi nasıl etkileyeceği sorusunun cevabı merak edilirken, Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okay Aksoy, Türkiye Gazetesi'ne konuya ilişkin özel açıklamalarda bulundu.

694 MİLYON TON KAYNAKTAN NE KADAR NADİR ELEMENT ELDE EDİLİR?

Kaynağın net olarak ortaya konmasının birkaç yıl öncesine dayandığına vurgu yapan Aksoy "Bu kaynağın ekonomik olup olmadığı ve teknolojiye sahip olup olamayacağımız yeni yeni belirmeye başladı. 694 milyon ton olan kaynak içerisinden yaklaşık 12-15 milyon ton civarında nadir toprak oksitler elde edilebilecektir. Bu miktarın artması ve ya azalması geliştirilecek teknolojiye bağlı olarak değişebilir. Bildiğim kadarıyla Eti Maden bu konuda önemli çalışmaları bitirdi. Kırka’da bir pilot tesis kurdu" dedi.

"EKONOMİK, TEKNOLOJİK, STRATEJİK! TÜRKİYE KÜRESEL ARENAYA YÜKSEK GİRİŞ YAPACAK"

Keşfedilen milyonlarca tonluk rezervin Türkiye'yi uluslararası arenada yukarılara taşıyacağının ve dışa bağımlığını sonlandıracağının altını çizen Aksoy "Türkiyenin sahip olduğu 694 milyon ton NTE kaynağı ülkemizi uluslararası arenada çok yukarılara taşımıştır. Bu kaynak ile sadece dünya ticaretinde önemli bir oyuncu olmanın yanında, dışa bağımlılığımızı da ortadan kaldıracağız. Bu elementler bir çok yerde kullanılıyor. Bundan 5-10 yıl önce borkarbür yapamıyorduk. Bu nedenle, uçak-tank zırhları gibi konularda yurtdışına bağımlıydık. Şimdilerde Bor Karbür yapabilir durumdayız. Borun tuz olarak satışında tonda 1 kazanıyorsak, borkarbür olarak satışında 500 kazanıyoruz. Hem yurtdışı döviz çıkışının önüne geçilmiş hem de ülkeye döviz girmesine sebep olduğu için cari açığa da önemli katkı koymaktadır" açıklamasında bulundu.

Aksoy "NTE de aynı durumdadır ve dünya ticaretinde önemli bir oyuncu olarak hem ekonomik hem teknolojik hem de stratejik olarak elimiz güçlenecektir. Bu durumda bazı uluslararası ilişkilerde karşı taraftan daha fazla taviz almamıza yardımcı olarak, ülkemizi önemli bir konuma getirecektir" sözlerini kullandı.

NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ NASIL İŞLENECEK, GEREKEN YATIRIM BÜYÜKLÜĞÜ NEDİR?

Rezervin boyutunun çok büyük olduğunun ve bu durumda bütün yatırımın tek seferde yapılmasının yanlış olacağını vurgulayan Prof. Dr. Okay Aksoy "Bütün yatırımın tek seferde yapılması hem doğru değil hem de mümkün değildir. Çok yüksek miktarda yatırım gerektirir. Milyar dolarlarla ifade edilecek bu yatırımın ARGE çalışmaları ile desteklenerek zamana yayılması en doğru seçenektir. ARGE çalışmaları ile teknolojinin iyileştirilmesi süreci paralel ilerlerken, değişiklikler ve ihtiyaçlar revize edilerek süreç içerisinde yatırımın tamamlanması doğru bir yol olacaktır. Bugünden yapılacak yatırım için bir bütçe vermek doğru olmaz. Bu bütçe zaman içinde değişecektir. Ancak, bu yatırım miktarı milyar dolardan az olmayacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

"PİLOT TESİS KIRKA'DA KURULDU"

Bu tip yatırımlarda önce pilot tesisin kurulması gerektiğini söyleyen Aksoy "Eti Maden bu pilot tesisi kurdu. Şu an üretim yapıyor. Bu pilot üretimle kaynaktan konsantreye giden yoldaki teknolojik ihtiyaçlar ve gereklilikler daha da fazla incelenecek ve ARGE çalışmaları ile daha fazla konsantre elde edebilecek yeni metotlar geliştirilecektir. Hammaddeden uç ürüne bu şekilde gidilir" açıklamasında bulundu.

"AMBARGO UYGULAYANLAR ARTIK 5 KEZ DÜŞÜNECEK, UKRAYNA GİBİ ENSEMİZE VURUP ALAMAZLAR"

Ankara'nın yapılan NTE keşfi ile uluslararası arenada elini güçlendireceğini dile getiren Aksoy, Türkiye'ye karşı yürütülen amborgo ve ticari yaptırım politikalarının da rafa kalkacağını belirtti. Okay Aksoy "Bu kaynak bizi uluslararası arenada yüksek sesle konuşma imkanına kavuşturacaktır. Biz Ukrayna gibi bir ülke olmadığımız için birisi ensemize vurup, bu kaynağı elimizden almaya cesaret edemez. Biz de bu kaynağı kimseye vermeyeceğiz. O nedenle, uluslararası anlaşmalarda karşı taraftan daha fazla bir şeyler koparmak, istediğimizi daha rahat almak için önemli bir enstrüman olacaktır. Örneğin, şuan bize bir motor konusunda ambargo uygulayanlar, bunu yaparken beş kez düşünecekler ve bu ambargoyu kaldırma yönünde önemli bir etken olacaktır NTE’ler" sözlerine yer verdi.

Yayın Tarihi | 16 Ekim, 2025 - 07:00

Bizi Takip Edin

YORUMLAR