Mantardan ölümlerde yüzde 95 bu tür sorumlu: Belirtiler 6 saat içerisinde başlıyor
Her yıl onlarca kişi, doğadan topladığı mantar nedeniyle hastanelik oluyor. Uzmanlar, mantar kaynaklı ölümlerin yaklaşık yüzde 95’inin tek bir türle bağlantılı olduğunu söylüyor. “Köygöçüren” olarak bilinen bu mantar, belirtilerin saatler sonra ortaya çıkması nedeniyle en tehlikeli türlerin başında geliyor.
KÖYGÖÇÜREN MANTARI NEDEN BU KADAR TEHLİKELİ?
Halk arasında “köygöçüren” olarak bilinen ve bilimsel adı Amanita phalloides olan bu mantar, mantar zehirlenmesine bağlı ölümlerin büyük bölümünden sorumlu tutuluyor. Yenilebilir türlerle benzer görünümü nedeniyle sıkça karıştırılıyor.
AYIRT ETMEK ZOR
Mantar uzmanlarına göre, zehirli, öldürücü ve yenilebilir mantarları ayırmaya yarayan kesin bir yöntem bulunmuyor. Renk, koku, böceklenme ya da hayvanların yemesi gibi yaygın inanışların hiçbirinin bilimsel karşılığı yok.
Öte yandan bazı uzmanlar zehirli mantarların üst yapısı zeytin yeşili bir renkte alt kısmı ise bembeyaz şeklinde olduğunu belirtiyor. Bir diğer özellik ise kök kısımlarında yumurta şeklinde benzer bir bölüm bulunması. Köygöçüren mantarının kök kısmında da yumurta bulunduğu ifade ediliyor.
BELİRTİLER GEÇ BAŞLIYORSA RİSK ARTIYOR
Uzmanlara göre mantar tüketiminden sonra belirtiler ilk 1-2 saat içinde ortaya çıkıyorsa risk görece daha düşük. Ancak şikayetler 6 saatten sonra başlıyorsa zehirlenmenin ölümcül olma ihtimali ciddi şekilde artıyor.
İLK BELİRTİLER YANILTICI OLABİLİR
Köygöçüren mantarında zehirlenme etkisi hemen ortaya çıkmayabiliyor. İlk belirtiler genellikle 12 ila 48 saat sonra başlıyor. Bu süreçte kişi kendini iyi hissedebilir ancak zehir iç organlarda hasar oluşturmaya devam eder.
KÖYGÖÇÜRENİN PANZEHİRİ YOK, DESTEK TEDAVİSİ UYGULANIYOR
Uzmanlar, köygöçüren mantarı zehirlenmelerinde kesin bir panzehir bulunmadığını belirtiyor. Tedavi sürecinde yalnızca destekleyici yöntemler uygulanabiliyor ve ağır vakalarda karaciğer yetmezliği gelişebiliyor.
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
“Hayvanlar yerse zehirsizdir”, “kurtlanan mantar yenir” ya da “köylüler mantarı bilir” gibi inanışlar bilimsel değil. Uzmanlara göre, bu tür genellemeler ölümle sonuçlanan vakaların başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
EN UFAK BELİRTİ BİLE CİDDİYE ALINMALI
Mantar yedikten sonra bulantı, kusma, karın ağrısı gibi şikayetler ortaya çıkarsa vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor. Doktora mutlaka mantar tüketildiğinin söylenmesi, tanı ve tedavi sürecini hızlandırıyor.
